ауыз әдебиеті — халық шығармашылығының айрықша саласы, ауызша шығарылып, ауызша тараған көркем-әдеби туындылардың жиынтық атауы.
қазақ халқының мұндай сөз өнерін ғалымдар ауыз әдебиеті деп атаған. сонымен бірге ғылым мен мәдениетте “халық шығармашылығы”, “халық поэзиясы”, “халықтың ауызша сөз өнері” дейтін атаулар да осыған жақын мағынада қолданылады. 1846 жылы ағылшын вильям томс ұсынған “фольклор” (ағылшынша lolk — халық, lore — білім, даналық) сөзі де ауыз әдебиеті атауы үшін халықаралық ғылым атау ретінде орныққан. бұлардың қай-қайсысы да бірінің орнына бірі қолданыла береді. бірақ мағыналары бір емес.[1]
мысалы, “халық поэзиясы” дейтін ұғым өлең түрінде айтылатын поэзиялық жанрларды жинақтап атауға лайық болса, “халық шығармашылығы” — халық шығармашылығы мен өнерінің барлық түрлерінің жалпы атауы, “ауызша сөз өнері” — прозалық та, поэзиялық та шығармалардың ортақ ұғымы. бұларға қоса “халық даналығы”, “халық білімі” деп аударылатын “фольклор” терминінің мән-мағынасында да елеулі айырма бар. батыс еуропа, америка, австралия халықтарының ұғымында бұл сөздің мағынасы тым ауқымды. ол халықтың киім-кешек, құрал-жабдық, әдет-ғұрып, тұрмыс-салт, наным-сенім, сондай-ақ түрлі көркем өнерін (поэзия, музыка, би, ою-өрнек, тоқыма өнері, т. б.) тұтастай атау үшін қолданылады. бұл жағынан алғанда ол тек ауыз әдебиетін ғана емес, “этнография”, “этномәдениет” дейтін ұғымдармен де сабақтасып жатыр. “фольклор” атауы орыс ғалымдарының зерттеулері арқылы халықтың ауызша поэтикалық шығармашылығы деген мағынада қалыптасқан. қазақ әдебиеттану ғылымындағы “ауыз әдебиеті” деген ұғым да “фольклордың” осы мәнімен сабақтас.[2] бұлар бірін-бірі толық алмастыра береді.[3] ауыз әдебиетіін зерттейтін ғылымды “фольклортану” деп атау да осыған байланысты. қазақ халқының ауыз әдебиеті өзінің көркемдік-идеялық нәрімен, эстетикалық қуат-тегеурінімен, түрі мен жанрларының молдығымен, тақырыптық және сюжеттік байлығымен, қоғамдық-әлеуметтік және тәрбиелік терең мән-мазмұнымен ерекшеленеді. ол — көне тас дәуірінде пайда болып, түркілік тұтастықты бастан кешірген, одан бері де қазақ халқының қалыптасу тарихымен біте қайнасып, бірге жасап келе жатқан теңдесі жоқ рухани мұра. байырғы ата-ң наным-сенімдерінен, тарихынан, тұрмыс-тіршілігінен, жақсы мен жаман туралы түсініктерінен, асыл арманы, биік мұратынан жан-жақты мағлұмат береді.
Ед. число:
Бата
Менiң (мой, моя, моё):
Батам
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаң
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңыз
Оның (его, её):
Батасы
Ілік септікЕд. число:
Батаның
Менiң (мой, моя, моё):
Батамның
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаңның
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңыздың
Оның (его, её):
Батасының
Барыс септікЕд. число:
Батаға
Менiң (мой, моя, моё):
Батама
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаңа
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңызға
Оның (его, её):
Батасына
Табыс септікЕд. число:
Батаны
Менiң (мой, моя, моё):
Батамды
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаңды
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңызды
Оның (его, её):
Батасын
Жатыс септікЕд. число:
Батада
Менiң (мой, моя, моё):
Батамда
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаңда
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңызда
Оның (его, её):
Батасында
Шығыс септікЕд. число:
Батадан
Менiң (мой, моя, моё):
Батамнан
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаңнан
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңыздан
Оның (его, её):
Батасынан
Көмектес септікЕд. число:
Батамен
Менiң (мой, моя, моё):
Батаммен
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Батаңмен
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Батаңызбен
Оның (его, её):
Батасымен
ӘдепАтау септікЕд. число:
Әдеп
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiм
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiң
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiз
Оның (его, её):
Әдебі
Ілік септікЕд. число:
Әдептің
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiмнің
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiңнің
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiздің
Оның (его, её):
Әдебінің
Барыс септік
Ед. число:
Әдепке
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiме
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiңе
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiзге
Оның (его, её):
Әдебіне
Табыс септікЕд. число:
Әдепті
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiмді
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiңді
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiзді
Оның (его, её):
Әдебін
Жатыс септікЕд. число:
Әдепте
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiмде
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiңде
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiзде
Оның (его, её):
Әдебінде
Шығыс септікЕд. число:
Әдептен
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiмнен
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiңнен
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiзден
Оның (его, её):
Әдебінен
Көмектес септікЕд. число:
Әдеппен
Менiң (мой, моя, моё):
Әдебiммен
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Әдебiңмен
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Әдебiңiзбен
Оның (его, её):
Әдебімен
АлғысАтау септікЕд. число:
Алғыс
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысым
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысың
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңыз
Оның (его, её):
Алғысы
Ілік септікЕд. число:
Алғыстың
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысымның
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысыңның
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңыздың
Оның (его, её):
Алғысының
Барыс септікЕд. число:
Алғысқа
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысыма
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысыңа
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңызға
Оның (его, её):
Алғысына
Табыс септікЕд. число:
Алғысты
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысымды
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысыңды
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңызды
Оның (его, её):
Алғысын
Жатыс септікЕд. число:
Алғыста
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысымда
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысыңда
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңызда
Оның (его, её):
Алғысында
Шығыс септікЕд. число:
Алғыстан
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысымнан
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысыңнан
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңыздан
Оның (его, её):
Алғысынан
Көмектес септікЕд. число:
Алғыспен
Менiң (мой, моя, моё):
Алғысыммен
Сенiң (твой, твоя, твоё):
Алғысыңмен
Сіздiң (Ваш, Ваша, Ваше):
Алғысыңызбен
Оның (его, её):
Алғысымен
Объяснение: