шапан — қазақтын ежелгі әрі кәделі киімі.[1] ол қазақстан мен орта азия халықтарының ұлттық киімі болып табылады. оны қалың матадан арасына жүн, мақта салып, астарлан немесе қос астарлан сырып тігеді. ол негізінен тік жағалы, ішінара қайырма жағалы да болады. шапан: сырмалы шалан, қаптал шапан, қималы шапан деп бөлінеді. қыз-келіншектерге арналған қималы шапанды түрлі-түсті масатыдай тігіп, жаға-жеңіне, етегі мен екі өңіріне зер ұстайды. түйме орнына асыл тастар орнатылған күміс қапсырма (ілгек) тағады. қазіргі кезде түрлі-түсті масатыдай екі өңірі мен жеңі кестеленген немесе зер ұсталған жадағай (арасына жүн, мақта салмай) шан айдар тігіліп сатылады. қазақ халқының арасында сыйлы ға сыйлық ретінде шапан кигізу дәстүрі кең тараған.[2
Көп адамдар əлемнің қоршаған ортаның пайдасын ғана көреді.ƏЛЕМДІ жақсарту үшін ағаш,гүл,таза ауа керек деп есептейді бірақ біраз адамдар өз айтқанын істемейді.Адамның Қоршаған ортаны ластауы
ғаламға кері əсер етеді.Сағат сайын қоқыс,бөтелкелер жерде шашылуда.Сондықтан ғалымдарды ластау өзімізді əлсіретумен тең.