Қазақстанның Қызыл кітабына жануарлар, өсімдіктер мен саңырауқұлақтардың сирек кездесетін және құрып кету алдындағы түрлерінің тізімі топтастырылған. Бұл кітапқа омыртқалылардың 128 түрі енгізілген, оларды іштей жіктейтін болсақ – балықтар мен дөңгелекауыздылардың 18 түрі, қосмекенділердің үш түрі, бауырымен жорғалаушылардың 10 түрі, құстардың – 57, сүтқоректілердің – 40 түрі. Жойылып кету қаупі бар деп саналатын қосмекенділердің ішінде Жетісу бақатісі, Данатин бақасы және Сібір бақасы бар. Ал бауырымен жорғалаушыларға келсек, олар – ала батбат (кесіртке), Зайсан кесірткесі, сұр кесіртке, бақырашкөз кесіртке, қызыл жолақты жылан, сары жылан, сары бауыр жылан, төртжолақты жылан, шұбар жылан.
Biraq bul barlıq emes. Orman - densawlıq saqtaw eñ ülken közi. Ottegi qaqpandar wlı gazdar men şañ şığaratın Bul alıp jasıl zertxanası.
Köptegen, orman qwanttı, olar twralı jazdı, oqırman bizdiñ jasıl «muxïttar» Bizdiñ orman reswrstarı degen süyispenşiligin jetkizwge tırıstı.
Bul twralı oylanıp, men qum jäne örtew arqılı Kün küydirgen bir surapıl jılw, awa-rayınıñ urıp-soğıp, keyin, sayıp kelgende, saltanattı jäne tınış orman tereñdikte enedi, onıñ bükil denesi salqın japıraqtardı jabılğan adamdı elestetw. ömirdiñ eñ ülken küşi barlıq körinedi: jumsaq jarıq peresviste qustar şıñdarı terbelis boldı. Al keybir orman sw twralı qanday keşke - qara jäne tereñ - adam örtten otıradı, jäne tınış qasındağı otırdım.
Tüngi qustar jılaydı, jaña pisken ïisterdi, janımda jarıq tolıq, orman-den astam köteriledi. Al tünge Rassvet jüzdegen aldında jäne kün men keşter süyikti el emes tuman emes, örtten tütin astam sozılıp kezde.