Шахрисабздың әмірі Бекбува әлдеқандай кешқұрым астрологты және сұра-: маған себе деген шақырды "айт-, зиялы жаурыншы, кім абызды над осы аймақпен" менің қолдарымнан деген тартып алады! Қарамастан және Бекбува әдейі Персии деген жаздыртқан зиялы астролог, кешқұрым ша жұлдыздарға погадав,: "о айтты, тақсыр! Сен от қолдың күшті аламанның ша ат Темір" бітесің. Тогда әмірші: "қайда сұрады қазір осы аламан тұрады, от қолдың нешінші маған біту" суждено! Сол звездочет: жауап берді "осы аламан тағы тумады, ол нұрға деген біт- ғана арқылы екі ай. Баланың анасы Ильгар вблизи сенің байлығыңның" астанасының кишлаке тұрады. Әмірші тағы тумаппын нәрестені погубить жолға қойды. Кишлак аламандарды жіберді, басып алу чтобы екіқабат әйелді және құрсақта жой- ана, беку чьей қолынан баста руға бол- жазып қой- біт-.
Әміршінің әңгімесін астрологпен күң тың тыңдады. Ол Темірдің анасының балалығының серігімен приходилась. Күң бедеуді оседлала, ең қысқа жолмен дейін Тараган үйінің жетті және туралы айбатта әңгімеледі.
Құрметті елбасы Нұрсултан Назарбайұлы! Менің сізге пайдалы қазбалар туралы мәлімет жазғым келіп тұр. Пайдалы қазбалар адамдар үшін өте маңызды. Олар бізге өмір сүруге көмек береді. Пайдалы қазбаларсыз өмір қиынырақ болар еді. Тіпті, адамға күн көруге мүмкін болмас еді. Бірақ кейбір пайдалы қазбалар біздің табиғатымызға қауіп төндіреді. Мысалыға мұнайды алуға болады. Мұнай толығымен теңіздерге, өзендерге және тағы басқа сулы мекендерге төгіледі. Ал газ ауаны уландырады. Сонымен, пайдалы қазбалардан біз пайдалы қазбалардың тек жақсы жақтарын ғана емес, жаман жақтарын да көреміз. Н.Ә.Назарбаев, назарыңызға көп рахмет! От Адильхан
Ата-бабаларымыздан бүгінгі күнге көптеген ертегілер қалды.Солардың бірі – "Аяз би" ертегісі."Аяз би әліңді біл,құмырсқа жолыңды біл" деген бір-екі ауыз сөзді білмейтін адам жоқ шығар,сірә.Ертегінің бас кейіпкері – Жаман.Бұл кейіпкер - халықтың "елді осындай адам билесе екен" деген тілегінен туған кейіпкер.
Жаман ертегі барысында өзінің жақсы қырларын көрсетеді.Ханға жаман адамды,жаман шөп пен құсты анықтап береді.Қасиетті тастың,ханның тұлпарының сырын ашып береді.Тіпті хан:"Мен хан ұрпағынанмын ба?" деп оны анықтауды бұйырғанда,Жаман ханның отбасында тек өзі хан екенінің,арғы аталарының бәрі наубайшы болғандығын дәл айтып береді.Хандықтағы ауқатты байдың отыз бестегі қызын да өзінің ақылдылығымен,қайсарлығымен алады.Жаманның ханның сүйікті уәзірі болғандығын көре алмаған қалған уәзірлердің қастандықтарына да төтеп беріп,әділ болады.Ең соңында халық оны ақ киізге көтеріп хан сайлайды.
Қорытындылай келе,ертегіде «Жаман таққа мінген соң, ешбір соғыссыз, бес хандықтың қонысын біріктіріп, ел арасында достық орнатыпты» делінген. Әр ханның адамдары өз елінен әділдік таппаса, бұған келіп, қосыла беріпті. Сол уақыттан бастап әділдігі үшін бес ханның елі Жаманға: «Аяз би» деп ат қойып, сол аты өле-өлгенше қалды дейді.Оның жасаған әр ісінен көреген хан болғандығын байқаймыз.Объяснение: