Неологизм– (гр. neos – жаңа, logos – сөз) – қоғамдағы саяси, мәдени, экономикалық қатынастардың, ғылым мен техниканың дамуына байланысты тілге енген жаңа сөздер мен сөз тіркестері, фразеологиялық оралымдар.
Неологизм лексикалық және семантикалық. болып екіге бөлінеді. Лексикалық неологизмге жаңа ұғымдардың тууымен бірге пайда болған жаңа терминдер жатса, семантикалық неологизм деп сөзбе-сөз аудару арқылы төл сөзге қосылған жеке мағынаны айтуға болады. Мысалы, кесте (таблица), шөгінді (осадки), т.б. Неологизм сөзжасамдық калькалау, (макроұя, кодтану), сондай-ақ морфологиялық, синтаксистік-морфологиялық, семантикалық-морфологиялық тәсілдер арқылы жасалып, тілдің сөздік құрамын байытады. Шет тілден енген сөздердің басым бөлігі өздерінің бастапқы мағынасын сақтайды, семантикалық жақтан өзгерістерге көп ұшырамайды. Неологизм төл сөздермен де беріле алады, сөздік құрамда бұрыннан қолданылып жүрген сөз тұлғалары жаңа мағынаға ауысып, жаңа ұғымды белгілеуге мүмкіндік алады. Алғашқыда неологизм ретінде танылған сөздер жалпыхалықтық қолданысқа түскен кезде неологизм болудан қалады. Мысалы, атом, теледидар, космос, ракета, редактор, анализ, т.б. Неологизм тілдің лексикалық құрамына ауызша және жазбаша түрде енеді. Ауызша енген сөздердің көпшілігі тұрмыс қажетіне, мәдениетке қатысты атаулар болса, жазбаша енген неологизм ғылым мен техниканың жетістіктеріне қатысты болып келеді. Қазіргі тілімізде жасалған неологизмнің көпшілігі сөз тіркестері түрінде келіп, анықтауыштық қатынаста болады. Мысалы, антропогендік фактор, компьютерлік жүйе, компьютер орталығы, т.б. АҚШ-та, Францияда, Жапония елдерінде неологизмді зерттейтін арнайы орталықтар құрылып, ғылыми зерттеу жұмыстарын жүргізіп келеді.[1]
Уақыт өте келе неологизмдер адам өміріне сіңісіп, үйреншікті сөздерге айналады. Солай тілімізде тұрақты сөздерге айналады.
Объяснение:
Объяснение:
1. Қазақ тілі қандай тілдер тобына жатады?
B) түркі
2. «Адам» сөзінің синонимын тап.
С) кісі
3. Жатыс септікте тұрған сөздерді табыңыз.
В) ағасында, кітапта,теңізде
4. Антоним сөздерді табыңыз:
А) Биік, аласа.
5. Мына сөздің антонимін тап: Күшті
А) әлсіз
6. Қазақ тіліне тән дыбыстар саны қанша?
A) 9
7. Тұйық буын деген не?
A) дауыстыдан басталып дауыссызға бітеді.
8. Мағынасы ұқсас (синоним) емес сөздерді табыңыз.
E) төзімсіз, төзімді.
9. Етістікке қатысты емес терминді табыңыз.
A) етіс
B) рай
C) шақ
D) жақ
10. Өзі жалғанған заттың екеу немесе одан артық екенін білдіретін қосымшаны табыңыз.
E) көптік жалғау
11. Қайсының мағыналық түрі жетеу?
D) Есімдік
12. «Шәкірт» сөзінің синонимін табыңыз.
В) оқушы
13. Атау септігінде тұрған сөзді табыңыз.
С)әке
14. Тұйық буынды сөзді табыңыз.
D) Ұл.
15. Құрмалас сөйлемнің неше түрі бар екенін анықтаңыз.
В) 3