Суретке кара,кандай ой туйдiн? 75-бет 2-тапсырма «Ассоциограмма» «Кешпелiлерге» катысты езiн бiлетiн сездердi жазып,диаграмманы толтыр. Есiмдiк - Есiмдiк есiм сездердiн: зат ecim, сын есiм, сан есiмнiн орнына колданылып, соларды нускап, мензеп, сiлтеп корсетедi. Есiмдiктер орынбасар сездер деп те аталады. Есiмдiктер магынасына карай жетi топка белiнедi: 1) жiктеу есiмдiri; ecimдiri; 3) cypay ecimдiri; 4) ездiк ecimдiri; 5) жалпылау ecimдiri; 6) болымсыздык есiмдiri; 7) белгiсiздiк ecimдiri. 1. заттык угыммен байланысты колданылады. Олар: мен, сен, ci3, (бiздер), сендер, сiздер. олар. Жiктеу есiмдiктерi уш жакта, жекеше жене кепше турде колданылады. 2. ecimairi нускау, мегзеу, корсету магыналарын бiлдiретiн бул, сол, ол, осы, осынау, сонау, анау, ана, мина, эне, мне, мынау деген сездер. 3. Cypay eciмдiгiне жауап алу максатымен койылган манда создер жатады. Олар: кiм? не? кандай? кай? канша? наше? нешеу? кайда? кайдан? калай? кашан? кайдагы? т.б.
Белгілі және атақты күйшілерге Дәулеткерей,Сүгір,Құрманғазы,Дина Нұрпейсова жатқызамыз
Дәулеткерей Шығайұлы – қазақтың ұлы күйші-композиторы. Дәулеткерей күйлері – терең мазмұнды күйлер. Оның «Қыз Ақжелең», « Құдаша», «Қосалқа», «Жігер», «Топан», «Бұлбұл» атты күйлері бар. Дәулеткерей күйлері «төре қағыспен» нәзік орындалады.
Сүгір Әлиұлы - шертпе күйінің жалғастырушысы болып саналады. "Кертолғау", "Шалқыма", "Жолаушының жолды қоңыры", "Ыңғайтөк", "Аққу", "Бес жорға" атты күйлері белгілі.
Құрманғазы Сағырбайұлы (1823-1896)- композитор-күйші, қазақтың аспапты музыка өнерінің классигі.
Оның “Сары-Арқа”, “Балбырауын”, “Серпер”, “Адай” сынды күйлері қазақтарда Отан, ел деген ұғымдармен астасады.Қара халықтан шыққан Құрманғазы өмір бойы қазақ байларының заңсыз іс-әрекеттеріне қарсы күресіп, жай адамдар құқығын қорғап келген
Дина НҰРПЕЙІСОВА Күйші-композитор, Қазақ КСР халық әртісі, ұлы күйші Құрманғазының шәкірті.
Динаның күйлері күрделі мектепке жатады. Оны кез-келген орындаушы тез арада меңгеріп кете алмайды екен. Сондықтан күйші – композитордың шығармаларын аса кәсіби мамандар болмаса кез-келген музыканттың орындауға батылы бара бермейтін көрінеді. Динаның күйлері: «Ана бұйрығы», «Әсем қоңыр», «Байжұма», «Бозшолақ», «Бұлбұл», «Домалатпай», «Жеңіс», «Жігер», «Кербез», «Қосалқа», «Тойбастар», «Шынар» т.б.