Егіншілік - ауыл шаруашылық дақылдарынан тұрақты, сапалы, мол өнім алу үшін жерді өңдеп баптау тәсілдерінің жүйесі. 20
ғасырдың басында Қазақстандағы егіс көлемі күрт көбейіп, 4,1
миллион гектарға жетті. Егістіктің басым көпшілігі (96%) дәнді дақыл
болатын. Оның жартысынан көбі Ақмола, Торғай аймақтарында,
қалғаны Қостанай, Ақтөбе,
Павлодар, Семей өңірінде
егілді.
Сырдария өзенінің төменгі жағында күріш, Жетісуда мақта егілді.
Қазақстанда егін шаруашылығын одан әрі дамыту жолында, әсіресе,
соғыс жылдары, одан кейін де көптеген жұмыстар атқарылды.
Машина-трактор стансалары құрылып, егістікті күтіп-баптау
жұмыстарын барынша механикаландыруға мүмкіншілік туды.
Егістіктің
96,5%-ы
тұқым
сепкішпен
себіліп,
97%-
ы комбайнмен жиналды. Үш дақыл бойынша Қазақстанда
өнімділіктің дүниежүзілік рекорды тіркелді. 1954 ж. тың және
тыңайған жерлерді жаппай игеру басталды. Алғашқы бес - алты жыл
ішінде-ақ республика бойынша 25 млн. гектар тың жер игерілді. Оның
17
млн.
гектары
еліміздің
солтүстігінде
(Қостанай, Көкшетау, Солтүстік Қазақстан, Павлодар) орналасқан.
Қазақстанда егіншіліктің құрғақ, суармалы, тәлімі және таудағы
түрлері қалыптасқан. Құрғақ егіншілік жауыны аз, желді, құрғақ
далалы аймақтарда орналасқан. Бұл жерлерде құрғақшылыққа
төзімді
дақылдар өсіріліп, топырақта ылғал сақтаудың
агротехникалық шаралар жүйесі (қар тоқтату, топырақты аудармай
жырту, егісті қысқа мерзімде себу, т.б.) қолданылады.
Суармалы егіншілікте, көбінесе, мақта, қант қызылшасы, дәнді
дақылдар, көп жылдық жемшөптер, күріш өсіріледі. Таудағы
егіншілік тау баурайын, тау аралығындағы ойпаң жерлерді қамтыды…
2-тапсырма. Мәтін мазмұнын сызба арқылы көрсетіңіз.
