мерзімді басылымдар кітапхана қорының маңызды, құрамдас бөлігі болып саналады. кітапхана мүмкіндігінше өткен жылдардағы газет-журналдар тігіндісін сақтайды. қорға ерекше жауапкершілікпен қараудың нәтижесінде 30-40 жылдардағы мерзімді басылымдар сақталған. кітапхананың жарғысы негізінде мерзімді
басылымдар қорына жауапты өлкетану бөлімі. 1969 жылға дейін мерзімді басылымдар жалпы негізде оқу залынан беріліп тұрды, кейіннен профиліне сай арнаулы бөлімдерге берілді. оқу залында гуманитарлық ғылым туралы мерзімді басылымдар жинақталды. оқу залының штатында екі кітапханашы газет-журналдарды
насихаттаумен және оқырмандарға босатумен шұғылданды. олар қаладағы ірі кітапханалардан алынатын қоғамдық-саяси ғылым туралы газет-журналдардың құрама-каталогын жасады. сонымен қатар газет-журналдарға жазылу, тіркеу және есебін жүргізу оларға міндеттелді.
газет — мерзімді, уақытша не бір рет
қана шығатын басылым. ежелгі шығыс қалаларында көпшілік орындарға ілінетін хан жарлықтарынан бастау алады. 16 ғасырда венецияда «жаңалық жазушылар орталығы» құрылып, арнаулы ақпараттарын «газета» (италияша gazzetta — базар нарқы туралы ақпарат сатып алуға арналған ұсақ ақша) деп аталатын тиынға
сатты. 1631 ж. француздық «la gazzette» мерзімді басылымының шығуына байланысты «газета» термині осы заманғы мағынасына ие болды. қазақ тіліндегі тұңғыш басылымдар «түркістан уәлаятының газеті» (1870—82) мен «дала уәлаятының газеті» (1888—1902). 20 ғасырдың басында қазақ зиялылары ұлттық мүддені
көздеп, бұқаралық сананы оятуға ұмтылған «қазақ» газеті (1906), «серке» (1907) басылымдарын шығаруды қолға алды. қазіргі кезде қазақ тілінде 100-ге тарта газеттер шығарылады ("егемен қазақстан", "жас алаш", "қазақ әдебиеті", "ана тілі", "алматы ақшамы" т.б). олар шартты түрде: ресми, тәуелсіз,
партиялық, т.б., сондай-ақ орталық (республикалық), облыстық, қалалық, аудандық газеттерге бөлінеді. газеттің шығармашылық-шаруашылық жұмыстарына бас редактор басшылық жасайды.
Оқшау сөздер – сөйлемдегі басқа сөздермен синтаксистік байланысқа түспей, дауыс ырғағы арқылы ерекшеленетін сөздер мен сөз тіркестері.[1] Оқшау сөздер сөйлем мүшесі қызметін атқара алмайды, сөйлемде ойды нақтылай түсіп, басқа сөздермен мағыналық қарым-қатынаста болады. Өзге мүшелермен қабыса, матаса, меңгеріле,қиыса байланыспай, оқшауланып тұрады. Оқшау сөздердің мағыналық белгілері оқиға желісінің кімге, неге арналғандығын (-Балақай, сурет сала білесің бе?) білдіру мақсатында қолданылады. Оқшау сөздер мағыналық белгілері мен жасалу жолдарына қарай одағай, қаратпа, қыстырма сөздерге жіктеледі.
Белгілі бір сөйлемнің синтаксистік құрылымына жанаспай, оқшау тұратын қаратпа, қыстырма, одағай сөздер.
Оқшау сөздер сөйлем ішінде басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейтіндігі себепті олардан үтір немесе леп, сұраубелгілерімен дараланып тұрады.
Оқшау сөздер - сөйлем құрамындағы басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейтін сөздер мен сөздер тіркесі. Оқшау сөздер сөйлемдегі басқа сөздермен грамматикалық байланысқа түспейді дегенде оның (оқшау сөздердің) сөйлем құрамындағы өзге сөздермен не қабыса, не матаса, не меңгеріле, не қиыса байланыспайтындығы ескеріледі. Сондықтан да олар сөйлем мүшесі қызметін атқара алмайды, сөйлемдегі өзге мүшелерден оқшауланып тұрады. Оқшау сөздер арқылы сөйлемнің мағынасы нақтыланады, автордың көзқарасы аңғарылады.
Мысалы: Бүгін Алматыда жаңбыр жауады. Меніңше, бүгін Алматыда жаңбыр жауады.
Бірінші сөйлемде бүгін Алматыда жаңбырдың жауатындағы үзілді- кесілді, нақты айтылса, екінші сөйлемде олай емес, ой топшылау, долбарлау ретінде беріліп тұр. Ондай мағынаны беріп тұрған, меніңше деген қыстырма сөз. Оқшау сөздерге қаратпа, қыстырма, одағай сөздер жатады.
Сөйлеуші тыңдаушының назарын өзіне аудару үшін қаратпа сөздерді қолданады. Кейде сөйлеушінің қарата айтып отырғаны адам болмай, жансыз заттар да болып келеді, бұл - көбінесе көркем әдебиеттекездесетін құбылыс. Мысалы, Тыңда, дала, Жамбылды! Тыңда, Қастек, Қаскелең, сөйлесін кәрі бауырың (Жамбыл).Қыстырмалар күмәнділікті, сенетіндікті, өкінішті, ренішті, сондай-ақ ойдың кімнің тарапынан екендігін білдіру үшін қолданылады. Қыстырмалар жеке дербес сөздер ыңғайында да, сөз тіркесі ыңғайында да, тіпті сөйлем ыңғайында да кездеседі. Мысалы, Өзің білесің, мен қазақ баласына жалынып жорғалап көргем жоқ-ты (М. Ә.)Одағайлар кісінің сезімін, көңіл-күйін білдіру қажет болғанда қолданылады. Мысалы, Япырай, ғажап екен бұнысы! - деді Балқаш. Уа, Қалиса жеңгей, аманбысың! (С. М.)[2]
мерзімді басылымдар кітапхана қорының маңызды, құрамдас бөлігі болып саналады. кітапхана мүмкіндігінше өткен жылдардағы газет-журналдар тігіндісін сақтайды. қорға ерекше жауапкершілікпен қараудың нәтижесінде 30-40 жылдардағы мерзімді басылымдар сақталған. кітапхананың жарғысы негізінде мерзімді
басылымдар қорына жауапты өлкетану бөлімі. 1969 жылға дейін мерзімді басылымдар жалпы негізде оқу залынан беріліп тұрды, кейіннен профиліне сай арнаулы бөлімдерге берілді. оқу залында гуманитарлық ғылым туралы мерзімді басылымдар жинақталды. оқу залының штатында екі кітапханашы газет-журналдарды
насихаттаумен және оқырмандарға босатумен шұғылданды. олар қаладағы ірі кітапханалардан алынатын қоғамдық-саяси ғылым туралы газет-журналдардың құрама-каталогын жасады. сонымен қатар газет-журналдарға жазылу, тіркеу және есебін жүргізу оларға міндеттелді.
газет — мерзімді, уақытша не бір рет
қана шығатын басылым. ежелгі шығыс қалаларында көпшілік орындарға ілінетін хан жарлықтарынан бастау алады. 16 ғасырда венецияда «жаңалық жазушылар орталығы» құрылып, арнаулы ақпараттарын «газета» (италияша gazzetta — базар нарқы туралы ақпарат сатып алуға арналған ұсақ ақша) деп аталатын тиынға
сатты. 1631 ж. француздық «la gazzette» мерзімді басылымының шығуына байланысты «газета» термині осы заманғы мағынасына ие болды. қазақ тіліндегі тұңғыш басылымдар «түркістан уәлаятының газеті» (1870—82) мен «дала уәлаятының газеті» (1888—1902). 20 ғасырдың басында қазақ зиялылары ұлттық мүддені
көздеп, бұқаралық сананы оятуға ұмтылған «қазақ» газеті (1906), «серке» (1907) басылымдарын шығаруды қолға алды. қазіргі кезде қазақ тілінде 100-ге тарта газеттер шығарылады ("егемен қазақстан", "жас алаш", "қазақ әдебиеті", "ана тілі", "алматы ақшамы" т.б). олар шартты түрде: ресми, тәуелсіз,
партиялық, т.б., сондай-ақ орталық (республикалық), облыстық, қалалық, аудандық газеттерге бөлінеді. газеттің шығармашылық-шаруашылық жұмыстарына бас редактор басшылық жасайды.