1-тапсырма. Мәтінді оқып, проблемалық сұрақдайындаңыз. Екiдостың әңгімесі
Екiдосшө. Біркездесөзденсөзшығып,
екеуiтартысыпқалады. Біреуіашуғақаттыбулығып, екіншісінқойыпқалады.
Досыныңұрғаныжанынақаттыбатады, бірақләм-мим демейқұмғабылайд ояды:
"Бүгінменіжандосымұрды!"Екеуікөкорайшалғынжергекелгеншетоқтамайжүріпотырады.
Суды солжерденішерміздепкелісіпaлaды.
Біркeздeдoсынантаяқжегенбатпаққааяғыкiрiпшығаалмайқиналады.
Тіпті тұншығуғаайналып, демiтарылабастағанда, досыкұтқарыпқалады.
Батпақтанкұтылғаннанкейін, тастың үстіне ойып тұрып: "Бүгінменіжандосым,
өлімаузынанқұтқарыпқалды", - деп жазады. Оныңбұлжазуынатаңырқағанжолдасы:
Ұрғaнкeзiмдеқұмғажаздың, ал енді не үшінтaсқaжазы депсұрайды. Сонда
досы: — Біреубізгежамандықжасаса, оны құмғажазғанымыздұрыс, кешірімсамалы оны
өшіріпкетсін. Ал біреужақсылық жасаса, оны тасқаойып жазайық, оны
ешқандайжeлөшіреалмасын! - дегенеке
ДЕСКРИПТОРЛАР:
1Мәтіндегі көтерілген мәселені анықтайды;
1 проблемалық сұрақтарға мәтіннен деректер келтіреді;
1 өз жауабын өзгелердің жауабымен салыстырады, талқылайды.
3
Крест жорықтарының салдары. Крест жорықтары Батыс Еуропа елдері тарапынан жүргізілген әділетсіз, басқыншылық соғыстар болды. Бұл соғыстар дүниежүзілік өркениеттің дамуына едәуір кедергі келтірді. Жорықтар Еуропа елдерінің ғана емес, Шығыстағы мұсылман елдерінің де шаруашылығына, мәдениетіне орны толмас зиян әкелді. Көптеген өнер туындылары қирады, кітаптар мен құнды деректер жойылып кетті.
Дегенмен бұл жорықтардың Батыс Еуропа елдері үшін біраз пайдалы жақтары да болды. Біріншіден, Жерорта теңізіндегі сауданың қыза түсуіне ықпал етті. Бұл саудада Солтүстік Италия қалалары үстемдікке ие болды. Екіншіден, Батыс Еуропа халықтары Шығыстан жоғары дәрежеде дамыған мәдениеттің үлгісін игерді. Кресшілер мұсылман халықтарынан тамақ ішер алдында қолдарын жууды, ауық-ауық ыстық моншаға түсіп, ішкиімдерін, төсек-орындарын ауыстырып түруды, әдемі киінуді, ас ішкенде шанышқыны пайдалануды үйренді. Үшіншіден, еуропалықтар Шығыстан жаңа егіс дақылдарын көріп, Еуропада күріш, лимон, өрік, қарбыз өсіре бастады. Еуропалықтар Шығыс халықтарынан жібек мата тоқуды, айна жасауды, металды сапалы өңдеуді үйренді.