Әже - баланың әкесінің, сондай-ақ, анасының шешесін атайтын, туыстық қатынасты білдіретін атау. Одан арғылары үлкен әже немесе ұлы әже деп аталады.[1]
Қазақ отбасындағы әже орны ерекше әрі қадірлі. Әже - отбасының ғана емес, әулеттің де ұйытқысы, ағайын- абысындардың бірлігін, татулығын сақтайтын сыйлы анасы, кейінгі жастардың, келіндердің тәрбиешісі әрі ақылгөйі Қазақ қоғамында әдетте жас отау иелерінің тұңғыш баласын әжесі бауырына салады. Бала ата-әженің кенжесі саналып, немерені әжесі тәрбиелеп, бағып-қағады. Әже мен немере арасындағы туыстық байланыс өте нәзік әрі берік. Балажан қазақ үшін ата мен әжеге жас сәби жай ғана ермек емес, тәрбиеленуші ерекше субъект. Тарихта күллі рулы елге ана болып саналған Айпара әже, Домалақ ене, Зере, Айғаным секілді әжелердің бейнесі аңыз-әңгімелерде, әдеби шығармаларда сомдалған.
«Қазақстанның болашағы - қазақ тілінде» диалог.
Мұғалім: Балалар, қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін қашан алды, кім біледі?
Оқушылар: Апай, мен білемін. 1989 жылы тілдер туралы Заң қабылданып, қазақ тілі мемлекеттік тіл мәртебесін алды.
Мұғалім: Жарайсың, Санжар. Келесі сұрақ: қазақ тілі қашаннан бері заңды түрде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тілі болып саналады?
Оқушылар: Ол сұрақтың жауабын мен білемін. 1990 жылдан бері қазақ тілі заңды түрде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік тілі болып саналады.
Мұғалім: Дұрыс айтасың, Айлана. Жалпы, мемлекеттік тіл дегеніміз не?
Оқушылар: Мемлекеттік тіл дегеніміз - мемлекеттің бүкіл аумағында қоғамдық қатынастардың барлық саласында қолданылатын мемлекеттік басқару, заң шығару, сот ісін жүргізу және іс қағаздарын жүргізу тілі.
Мұғалім: Өте керемет жауап, Алтынай! Мемлекеттік тілді меңгері парыз ба, қалай санайсыңдар?
Оқушылар: Ия, апай. «Тіл туралы» заңға сәйкес мемлекеттік тілді меңгеру - Қазақстан Республикасының әрбір азаматының парызы.
Мұғалім: Жарайсыңдар, балалар! Өткен сабақты жақсы меңгеріпсіңдер! Мемлекеттік тіл – бұл Отан бастау алатын Ту, Елтаңба, Әнұран секілді дәл сондай нышан. Және ол елдің барша азаматтарын біріктіруі тиіс екенін естеріңде ұстаңдар.
Оқыды-оқымады
Есептеді-есептемеді
Қалды-қалмады
Отырды-отырмады
Жинады-жинамады
Объяснение: