СУ ТАСҚЫНЫ - бұл қардың еруі, жауын-шашын, суды желмен айдаған және кептелу кезінде өзендердегі, көлдер мен теңіздердегі су деңгейінің көтерілуі нәтижесінде жерді айтарлықтай су басу. Өзендер арнасына суды желмен айдау арқылы болған су тасқыны ерекше түрге жатады. Су тасқыны көпірлер, жолдар, ғимараттар, құрылымдардың қирауына, елеулі материалдық шығынға, ал судың көп жиналуы (4 м/с астам) және су үлкен биіктікке көтерілсе (2 м көп) адамдар мен жануарлардың опат болуына әкеліп соқтырады. Қираудың негізгі себептері ғимараттар мен құрылымдарға су массасының, жоғары жылдамдықта жүзіп жүрген мұздардың, әртүрлі сынықтар мен жүзіп жүрген заттардың, т.б гидравликалық соққысы болуы мүмкін. Су тасқыны кенеттен пайда болып және бірнеше сағаттан 2-3 аптаға дейін созылуы мүмкін.
Жаумай жауын жалғыз тамшы,
Еккен егін өнбей жерге,
Еткен еңбек ұшты желге...
Қайтсем жауын жаудырамын,
Ел сусынын қандырамын,-деп Толағай еркелеп анасынан сұрады.Сонда анасы:
Қарлы,шыңды тау жерінде,
Тарбағатай өңірінде,
Үзілмейді жылда жаңбыр,-деп жауап берді.Толағай Тарбағатай тауына жолға шықты.Аман-есен тауға жетіп,арасынан басында қары мен бұлты,етегінде жайылған аңы,ағаш бұтағымен бір шоқыны икемдеп арқасына салып алып,еліне жол тартты.Шаршап белі талсада,демалсам орта жолда қалып қоярмын,-деп демалмастан еліне жетті.Еліне жетуі сол екен тау басындағы бұлттардан жаңбыр жауып берді.Жер суланып,халық қуанып мәз болды.Тауды қоямын дегенде,Толағайдың аяғы тайып кетті.Шаршап келген дене таудан шыға алмай, тау астында қалды.Анасы көз жасын бұлап қала берді.Толағай батыр өзі өлседе елін қуантып,жерін көгертіп кетті.Жаңбыр жауған сайын елі Толағайды еске алатын болыпты
Объяснение: