Күнделікті оқиғалар
Біздің әрбір күніміз сан алуан жағдайлар мен оқиғаларға толы болады, бір күн екінші күнге ұқсамайды. Кешегі күн тарихқа еніп, ал ертең не болатына белгісіз болғандықтан біз бүгінгі күнмен өмір сүруміз керек деп ойлаймын.
Менің бір күніме сәл тоқтала кетсек, таңертең біз отбасы мүшелерімізбен таңғы ас ішіп, әрқайсымыз әр уақытта сабақ пен жұмысқа кетеміз. Үйден шығып бара жатқанда міндетті түрде бір – бірімізге: «Бүгінгі күнің сәтті өтсін!» деп тілейміз. Менің ойымша, таңертең үйден қандай көңіл – күймен шықсаң, күнің де сондай оқиғаларға толы болмақ. Мектепке келе сала, достарымызбен бір – бірімізден: «Қалың қалай? Үй жұмысын жасадың ба? Сабаққа дайынсың ба?» деп сұрап жатамыз. Ал сабақ басталысымен: «Сағат неше? Қоңырауға қанша қалды?» деп сыбырласып жатамыз. Қоңырау соғылысымен «Нешінші кабинет? Асханаға кім барады?» деп сұрап жататынымыз тағы бар. Осылай жүргенде сабақтың қалай бітіп қалғанын байқамай, үйге қайтамыз. Үйге келген соң әжем міндетті түрде: «Бүгінгі күнің қалай өтті? Қандай баға алдың? Қарның ашты ма? Жүр, тамақ ішейік» дейді. Мен болсам: «Әрине, әже қарным ашып тұр. Тамақ ішемін» деп, сабақтан алған бағаларым мен болған оқиғаларымды айтып жатамын.
Биыл қазақтың хас ақыны Қасым Аманжоловтың туғанына 110 жыл толып отыр. Ол 1911 жылы 10 қазанда қазіргі Қарағанды облысының Қарқаралы ауданындағы Қызыларай қыстауында дүниеге келген. Әке-шешеден жастай жетім қалып, біраз жыл ағасының қолында өседі. Ес білген соң туған ауылында жаңадан ашылған ауыл мектебінде оқып, сауатын ашады. 1924 жылы Семей қаласындағы интернатта білімін жалғастырады. Қасым онда 1927 жылға дейін тәрбиеленіп, одан әрі үш жыл Семей мал дәрігерлік техникумында оқиды. Алғашқы өлеңдерін де осы кезде жаза бастаған. 1930 жылы Алматыға келіп, біраз уақыт «Лениншіл жас» газетінде істейді. 1931 жылы Ленинградтағы орман шаруашылығы институтына түсіп оқиды. Бірақ, денсаулығына байланысты және түскен оқуын да онша ұната қоймағандықтан, бірер жылдан кейін елге оралып, Орал қаласында «Екпінді құрылыс» газетіне қызметке орналасады. Осында жүріп, 1933 жылы Отан алдындағы борышын өтеп, әскерге барып қайтады.
Қасымның арынды ақын ретінде қалыптасуына Орал қаласының тигізген әсері ұшан-теңіз. Осы өңірде жүріп ол ең алғашқы алаулаған махаббат туралы, жалынды жастық жайындағы жырларын дүниеге әкелді. 1935 жылы Оралдың театр труппасын ұйымдастырып, оның жұмысын іскерлігінің, шығармашылық әлеуетінің арқасында дөңгелетіп әкетті. Бұл труппа тез өсіп, аз уақыт ішінде театр болып құрылды. Осы кездері ақынның әншілік, артистік қырлары кеңінен танылған болатын.
Ал 1936-1941 жылдары Қасым Аманжолов Алатау баурайындағы ару қала Алматыға барып, сол кездегі бас басылымдар болып саналған «Социалистік Қазақстан», «Лениншіл жас» газеттерінде, Жазушылар Одағында қызмет атқарады. Осында жүріп, яғни 1938 жылы тұңғыш өлеңдер жинағын «Өмір сыры» деген атпен жарыққа шығарады.
Ол жас кезінен осылайша ел көзіне түсіп, аға буын өкілдерінің, қатарлас қаламгерлердің ыстық ықыласына бөленеді. Ол туралы Сырбай Мәуленов: «Ақын жасы жылдармен өлшенбейді, елге берген еңбегімен есептеледі. Жас Қасым бүгінде ортаға шығып, өзінің оптимистік пафосқа толы өлмес өлеңін оқып тұр: