Қазақстанның ежелгі қалалары жазба деректемелер мен археологиялық материалдар нәтижесінде анықталған байырғы қоныс орындары, қала жұрттары. 6 – 9 ғасырларда Оңтүстік Қазақстан мен Оңтүстік-Батыс Жетісуда қала мәдениеті жақсы дамыды. Саяси жағынан бұл аймақтар түрік әулеттеріне бағынды және реті бойынша Батыс Түрік, Түргеш, Қарлұқ қағандықтарының құрамына енді. Бұл кезеңде көшіп жүретін жер аумағы шектеліп, көш жолдары қалыптасты, тұрақты қыстаулар мен жайлаулар орнығып, егіншілік пайда болды, отырықшы кедейлер тобы бөлініп, жекелеген рулық топтар отырықшылыққа көшті. Мемлекеттік төрешілдік аппарат құрылып, ортақ тіл мен жазу қалыптасты, сауда және дипломаттық байланыстар дамыды. Осындай жағдайда әкімшілік және қолөнер, сауда, мәдениет орталығы ретінде қалалар салына бастады. Оңтүстік Қазақстандағы ең ірі қала Исфиджаб саналады. Ол 629 ж. Сюань-Цзянның жылнамасында “Ақ өзендегі қала” атымен алғаш аталады. Кейін Махмұт Қашқари Сайрам – ақ қаланың аты (әл-Мединат әл-Байда), ол Исфиджаб деп, кейде Сайрам деп те аталғанын жазады. Сайрамнан Шашқа баратын жол бойында 8 – 10 ғасырларда Газгирд (Қазығұрт) болған. Исфиджабтың шығыс жағында Шарап, Будухкет, Тамтаж, Абараж, Жувикат қ-лары мен елді мекендері орналасқан. Шарапқа – Төрткөл Балықшы, Будухкетке Қазатлық қалаларының жұрты сай келеді. Тамтаж, Абараж – керуен сарайлары іспетті. Арыстың төменгі ағысында орталығы Отырар қ. болған Фараб (Отырар) өңірі жатты. Отырар аты (Отырарбенд) 8 – 9 ғ-лардағы жазба деректерде аталады. Оның Фараб, Тарбанд секілді атаулары да бар. Отырардан төменірек Сырдария бойындағы Шауғар өңірінде сол аттас орталығы болған. Шауғар қаласы(соғды тілінен аударғанда “Қара тау”) Түркістанның оңтүстік-шығысында 8 км жерде орналасқан Шойтөбе қаласының орнында болған.
Менің отбасым шағын, біз өте тату, ауызбіршіліктеміз. Менің екі әжем, екі атам, әпке, ағаларым бар. Анамның аты Наташа. Ол өте мейрімді, сұлу, көңілді, және әрдайым маған көмектеседі. Біз анам екеуміз түрлі іс-шараларға бірге барамыз. Менің әкемнің аты Олег. Ол ақылды, күшті және маған көмектеседі. Менің әжемнің аты Юля. Ол күлкілі және қуатты. Ол Москвада тұрады, біз оған жиі барып тұрамыз. Менің атамның аты Сергей. Ол да өте күлкілі. Оның барлық өмірі ұшақпен байланысты. Менің әжемнің аты Надя. Ол қатал, бірақ түсінеді. Атамның аты Толя. Ол мейрімді, зейінді. Біз жиі табиғатқа шығамыз, уақытты бірге өткіземіз. Біздің отбасында мені мейрімділікке, көмек көрсетуге дайын тұруға және бәрін өздігімнен жасай алуға үйретеді. Мен өзімнің осындай отбасын барына қуанамын. Барлығын өте жақсы көремін.
Менің отбасым шағын, бірақ біз өте достас және ұйымшыл болып табылады. Мен екі әжелер, екі аталары, Нағашы әпкем мен жездем бар. Менің шешесінің аты-жөні Наташа болып табылады. Ол өте мейірімді, әдемі, көңілді, және әрқашан маған көмектеседі. Біз өте жиі түрлі оқиғаларға менің анасымен жіберіледі. Менің әкем аты Олег болып табылады. Ол батыл, ақылды болып табылады және әрқашан да маған көмектеседі. Менің әжесі Юлия деп аталады. Ол күлкілі және белсенді ғой. Ол Мәскеуде тұрады, және біз жиі оған келеді. Менің атам аты Сергей болып табылады. Ол өте күлкілі. Оның бүкіл өмірі әуе кемесінің байланысты. Менің әжесі Nadia деп аталады. Ол қатаң және түсіну болып табылады. Менің атам ақылы шақырды. Ол мейірімді және мұқият болып табылады.Бірге, біз жиі табиғатта демалуға барып, жиі бірге уақыт жұмсайды.Менің отбасым, мейірімді қайырымды және тәуелсіз болуға үйретті.Мен осындай отбасым бар екенін өте қуаныштымын. Мен шынында барлық жақсы көремін.
«Көне қалалар тарихы»
Қазақстанның ежелгі қалалары жазба деректемелер мен археологиялық материалдар нәтижесінде анықталған байырғы қоныс орындары, қала жұрттары. 6 – 9 ғасырларда Оңтүстік Қазақстан мен Оңтүстік-Батыс Жетісуда қала мәдениеті жақсы дамыды. Саяси жағынан бұл аймақтар түрік әулеттеріне бағынды және реті бойынша Батыс Түрік, Түргеш, Қарлұқ қағандықтарының құрамына енді. Бұл кезеңде көшіп жүретін жер аумағы шектеліп, көш жолдары қалыптасты, тұрақты қыстаулар мен жайлаулар орнығып, егіншілік пайда болды, отырықшы кедейлер тобы бөлініп, жекелеген рулық топтар отырықшылыққа көшті. Мемлекеттік төрешілдік аппарат құрылып, ортақ тіл мен жазу қалыптасты, сауда және дипломаттық байланыстар дамыды. Осындай жағдайда әкімшілік және қолөнер, сауда, мәдениет орталығы ретінде қалалар салына бастады. Оңтүстік Қазақстандағы ең ірі қала Исфиджаб саналады. Ол 629 ж. Сюань-Цзянның жылнамасында “Ақ өзендегі қала” атымен алғаш аталады. Кейін Махмұт Қашқари Сайрам – ақ қаланың аты (әл-Мединат әл-Байда), ол Исфиджаб деп, кейде Сайрам деп те аталғанын жазады. Сайрамнан Шашқа баратын жол бойында 8 – 10 ғасырларда Газгирд (Қазығұрт) болған. Исфиджабтың шығыс жағында Шарап, Будухкет, Тамтаж, Абараж, Жувикат қ-лары мен елді мекендері орналасқан. Шарапқа – Төрткөл Балықшы, Будухкетке Қазатлық қалаларының жұрты сай келеді. Тамтаж, Абараж – керуен сарайлары іспетті. Арыстың төменгі ағысында орталығы Отырар қ. болған Фараб (Отырар) өңірі жатты. Отырар аты (Отырарбенд) 8 – 9 ғ-лардағы жазба деректерде аталады. Оның Фараб, Тарбанд секілді атаулары да бар. Отырардан төменірек Сырдария бойындағы Шауғар өңірінде сол аттас орталығы болған. Шауғар қаласы(соғды тілінен аударғанда “Қара тау”) Түркістанның оңтүстік-шығысында 8 км жерде орналасқан Шойтөбе қаласының орнында болған.