Балқаш — Қазақстанның оңтүстік-шығысындағы тұйық көл.
Аумағы жөнінен Каспий, Арал теңіздерінен кейінгі үшінші орында. Алматы, Жамбыл, Қарағанды облыстарының шегінде, Балқаш-Алакөл ойысында, теңіз деңгейінен 340 м биіктікте жатыр.
Ауданы құбылмалы: 17 – 22 мың км², ұзындығы 600 км-ден астам, ені шығыс бөлігінде 9 – 19 км, батыс бөлігінде 74 км-ге жетеді. Суының көлемі шамамен 100 – 110 км3. Су жиналатын алабы 500 мың км²-ге жуық. Орташа тереңдігі 6 м, ең терең жері 26 м. Балқаштың батыс бөлігіне Іле (жер бетімен келетін судың 78,2%-ын береді), шығыс бөлігіне Қаратал (15,1%), Лепсі (5,4%), Ақсу (0,43%) өзендері құяды. Солтүстіктен ағатын Аягөз, Бақанас, Тоқырауын, Жәмші, Мойынты, т.б. өзендер әдетте көлге жетпей сарқылады. Көлдің солтүстік жағалауы Сарыарқаның ұсақ шоқылы тау сілемдерімен ұштасып жатқандықтан, биік жарқабақ болып келеді және көптеген жыра-жылғамен тілімденген, ал оңтүстік жағалауы – суы біртіндеп тартылған кезде жиналған шөгінділерден пайда болған құмды ойпат.
Информация
Объяснение:
Әрбір адам дүниеге келген соң оның туған өлкесі, отбасы секілді құндылықтар жатады. Мысалы үлкендерге деген құрмет. Біз үлкендерге құрмет деген сөзді автобуста отырып үлкен кісіге өз орнымызжы беру леп түсінсек онда қатты кетелескеніміз. Себебі үлкендерге құрмет ол оларға жылы сөйлеу, олардың қызықты әңгімелерін тыңдау және оларға көмек көрсетуден еш тайынбау секілді жағдайдарда жатады. Келесі бір құндылық біздің туған өлкеміз. Тұған жер дегенде барлығымыздың көз-алдымызға жайлау, домбыра, бесік, жылқы елестейді. Бірақ туған өлке алыста жүрсең сағынатын, жақын жүрсең жылулығын сезінетін мекен. Мейлі ол шөлді дала болса да. Адамдар үшін өз өмірінде өте аз құндылықтар бар. Сол құндылықтардан айырылмасақ одан асқан қуаныш бар ма?
3-сөйлем
1) Әрбір адамда өзінің туған жеріне деген мазабаты болады.
2) Егер өзінің туған жеріне деген сүйіспеншілік, жанашылық болмаса, онда ол ел іргелі ел бола алмас еді.
3) Біз қанша өзге елде тұрып жақсы өмір сүріп жатсақ та, өз туған еліміздей жылулықты ешқашан сезіне алмаймыз.
Тыңдалым мәтіні
А)
1) Отансыз адам - ормансыз бұлбұл.
2) Қазақстан- Республикасы. Әлем бойынша жер көлемі тоғызыншы орынды алады.
3) Қазақстан 1991 жылы 16 желтоқсанда өз тәуелсіздігін алды.
4. Қазақстан жері өте бай, сондықтан оны пайдалы қазбалары бойынша көшбасшы мемлекет деп атауға да болады.
5.Тәуелсіздік алған күннен бері Қазақстан дамуда, біздің ауызбіршілігіміз елдің әлемдегі дамушы елдер қатарына ілігуімізге дәлел.
Ә) Мәтінде негізінен туған елге деген сүйіспеншілік одан асыл еш нәрсе жоқ екені жайлы айтылады.