Менің атам.
Менің атамның есімі – Тұрсын, жасы жетпіс екіде, дегенмен әлі жас көрінеді, өз күші өзінде. Атам көп жылдар бойы Ішкі Істер Басқармасында абыройлы қызмет атқарған, қазіргі таңда зейнеткер. Менің атам мен әжем ауылда тұрады. Атам барлық немерелерін кішкене күнінен еңбекке баулып, өзінің бар білгенін бізге үйретуде. «Үлкен кісі - шежіре» демекші атам мен әжем әрқашан бізге ақылдары мен өсиеттерін айтып, тәрбиелеп отырады.
Мен өзім бірінші сыныпқа дейін әжемнің тәрбиесінде болғанмын. Тұңғыш немере атасы мен әжесіне бауырына салынатын салт – дәстүр бар ғой, міне, сол дәстүр бойынша ата – анам мені атам мен әжемнің тәрбиесіне беріпті. Үлкен кісілер айтып жатады ғой, әжесінің тәрбиесін көрген бала жаман болмайды деп. Өз басым, бұл өте жақсы дәстүр деп есептеймін. Қарт кісілер таусылмас қазына ғой, жас ұрпақтың ол кісілерден үйренері мол. Демалыс уақытында ауылға ұзақ уақыт бойы бармай қалсақ, әжемнің ыстық бауырсақтары мен атамның «айналайын» деп маңдайымнан сипағанын сағынып отырамын. Үнемі ол кісілерге көмектесіп тұрамыз. Ал атам болса әрдайым «Қолыңнан келген көмегіңді аяма» деп үйретіп отырады. Атамды ерекше қатты жақсы көремін! Болашақта сол кісінің жолын қуып, полиция қызметкері болуды армандаймын.
Табиғат адамдарға қуанышты сәттерді сыйлайды. Оған сүйсініп, сіз жақсылайсыз, мейірімді боласыз. Сонымен бірге сіз одан даналықты үйренесіз. Алайда ол да бәрімізге көмекке мұқтаж сияқты. Бізге жердің бәрін беру керек. Адамдар табиғатпен ренжімей, оның тұрғындарына зиян келтірмей дос болу керек. Бірақ көбісі бұл туралы ойланбайды.
Жыл сайын кәсіпорындар атмосфераға құбырлардан мыңдаған тонна күйе, күл және зиянды газдар шығарады. Бірақ кез-келген өсімдікте шаң мен зиянды газдарды ұстайтын арнайы құрылғылар жоқ. Үлкен қалаларда көліктер ауаны денсаулыққа зиянды пайдаланылған газдармен ластайды. Сондықтан, жақында, біздің елдің тұрғындары велосипедті ұнататын болды. Бұл үнемді ғана емес, сонымен қатар экологиялық таза көлік екені белгілі болды.
Сонымен қатар, біздің арамызда табиғи ресурстардың зиянкестері де бар. Біз өзіміз қолданып жүрген барлық әдемі және пайдалы заттарды қалай жойып жіберетінімізді байқамаймыз. Демалу мақсатында көлге саяхат жасағанда, көбінесе бөтелкелер мен банкілерді жағалауға тастап кетеміз, орманда, көлеңкелерде және су айдындарында өсетін гүлдерді жинай бастаймыз. Бірақ бұл гүл шоқтары көп ұзамай қурап, ешқашан адамдардың ою-өрнегіне айналмайды деп ешкім ойлаған жоқ. Шашылған қоқыс қоршаған ортаға зиян тигізіп қана қоймай, басқа туристердің де көңіл-күйін түсіреді. Қызықты аң аулау мақсатында ормандарға бару арқылы біз көптеген жануарларды құрта бастаймыз, сол арқылы көптеген түрлер біздің планетамыздан жоғалып кеткенін білмейміз.