Путешествию в Пунт посвящен Южный колонный зал средней террасы храма Дейр-эль-Бахри. Рельефы Дейр-эль-Бахри – это, наверное, самые древние подробности жизни в Черной Африке (если, конечно, Пунт находился именно там). Здесь все, что мы привыкли с ней отождествлять: буйволы, леопарды, животные, похожие на носорогов. Мастера Хатшепсут изобразили Пунт как тропический рай – пальмы, жирафы, маленькие хижины пунтийцев, накрытые пальмовыми листьями, стоящие на сваях посреди болот, с лестницами у входов. Есть даже портрет Пареху, властителя страны: это тщедушный мужчина, сопровождаемый невероятно огромной женой. Можно также рассмотреть экспансивно жестикулирующих египетских матросов, прыгающих по снастям обезьян; видно, как по шатким дощатым мосткам на борт поднимают кадки с миртовыми деревьями на специальных палках. Нагруженные мешками, какими-то « », ларцами, корабли отплывают. Далее, уже на берегах Нила, измеряют ладан – насыпями высотой в человеческий рост, взвешивают золото, выковывают кольца из драгоценного металла, на рынке продают страусиные яйца и перья, слоновьи бивни и даже жирафа.
Сохранился египетский документ, согласно которому в 1470 году до н. э. царица снарядила пять больших торговых судов, руководимых вельможей Панехси, которые отплыли к восточной оконечности Африки и вернулись только через три года. Вместе с Тутмосом и военачальниками она отправила в качестве послов шестерых жрецов Верховных богов Египта, купцов и верных ей разведчиков. Жрецы должны были передать дары правителю таинственной, почти легендарной для египтян страны, якобы родины богов и первочеловека.
Вот отрывки из иероглифических текстов на стенах храма Хатшепсут в Дейр-эль-Бахри, содержащие слова царицы о благополучном возвращении экспедиции и о намерении построить храм, а также список привезенных товаров[44].
«В год 9 было заседание в приемном зале, появление фараона в урее на великом троне из электрума, посреди красот его дворца. Собрались вельможи и семеры двора…
Баршаңызды Ұлы дала елінің ұлық мерекесі – Тәуелсіздік күнімен шын жүректен құттықтаймын!
Біз бүгін азаттықтың екінші мүшеліне, 25 жылдығына аяқ бастық. Әрбір елдің жылнамасында оның жаңа тарихының бастауы болған тағдыршешті таңдар болады. Біз үшін жаңа дәуірдің арайлы таңы 1991 жылы 16 желтоқсанда атты. Сол күні әлем көгінде «Қазақстан Республикасы» атты жаңа жұлдыз жарқырай туды. Тұтас дәуірлердің куәсі болған халқымыз сан ғасырлық бұралаң әрі қиын жолмен жүріп өтті. А сияқты, мемлекет те өмірінде екі ғұмырлық босағаны аттайды. Біріншісі – жарық дүниенің есігін ашу, екіншісі – ересек өмірдің табалдырығын басу. Екеуі де – қайталанбас, қастерлі мезеттер. Бұл – Әбу Насыр әл-Фарабидің айтып кеткен орамды сөзі, өнегелі өсиеті.
Биыл рухы асқақ, тұғыры биік төл мемлекетімізге 24 жыл толды. Қарапайым тілмен айтқанда, нағыз ердің жасында, ұлы мақсаттардың басында тұрмыз. Тағылымы мол тарихымыз – сонау сақ дәуіріндегі, түркі бабалар тұсындағы, күні кеше 550 жылдығын ел болып тойлаған Қазақ хандығы кезеңіндегі, кешегі Екінші Дүниежүзілік соғыстағы ұлтымыздың ұлы күрестерінің куәсі. Бұл – біздің өткеніміз, бұл – біздің тағдырымыз.
Осы бір тарихтың ұзынсонар жолында азаттық деп аласұрған, еркіндік деп екпіндеген халқымыздың мұратын орындау бақыты бүгінгі біздің ұрпақтың еншісіне тиіпті. Олай болса, бұл күн ұрпақтардың ұлы арманы орындалған ордалы той, мерейлі де мәртебелі мереке. Аман-саулық – адамның нағыз бақыты болса, тәуелсіздік – халықтың жалғыз бақыты. Бұл – туған еліне егемендік пен еркіндікті қарулы қолмен емес, бейбіт жолмен алып берген әйгілі Махатма Гандидан қалған сөз. Расында да, тәуелсіздік пен теңдік, азаттық пен елдік қай халық үшін де дәмі балдай, мәртебесі таудай асыл ұғымдар болып саналады.
Елу жылда ел жаңа деген халық даналығын баршаңыз білесіздер. Десе де, біз елу емес, небәрі 24 жылда қарыштап жаңаланған, төрткүл дүние бағалаған ел болдық. Өзгелер ғасырлап өтетін, ал біреулері мүлдем мақрұм кететін тарихи жолды бар болғаны ширек жасқа жетпей тәмамдадық. Ол да болса кешегі бабалар ерлігінің рухын алған, ертеңгі ұрпағына жол салған бүгінгі замандастарымыздың, сіздер мен біздердің еселі еңбектеріміздің арқасы.
«Рухы бір – қандас, жүрегі бір – жандас» дейді дана халық. Егер егемендік тұсында елдігі бекем, тұғыры биік жұрт болсақ, оған сіздердің де қосқан үлестеріңіз қомақты деп білемін. Халқымызда «Теңдес ағайын баспанасымен, дербес халық астанасымен мақтанады» деген сөз бар. Келген қонақ үйге кіріп, иесін сынаса, өзге жұрт ордасын көріп, елін таниды. Сол сияқты қай қазақтың да «жан-жүрегім» деп марқаятын да, «өз сарайым» деп айта алатын да дарабоз, ақордалы, биік, бәйтеректі, самалдай, кең шатырлы Астанасы бар, тәуелсіз Қазақстаны бар. Тәуелсіздіктің қадірі, бостандықтың қасиеті, Отан деген ұлы ұғым – осы.
Путешествию в Пунт посвящен Южный колонный зал средней террасы храма Дейр-эль-Бахри. Рельефы Дейр-эль-Бахри – это, наверное, самые древние подробности жизни в Черной Африке (если, конечно, Пунт находился именно там). Здесь все, что мы привыкли с ней отождествлять: буйволы, леопарды, животные, похожие на носорогов. Мастера Хатшепсут изобразили Пунт как тропический рай – пальмы, жирафы, маленькие хижины пунтийцев, накрытые пальмовыми листьями, стоящие на сваях посреди болот, с лестницами у входов. Есть даже портрет Пареху, властителя страны: это тщедушный мужчина, сопровождаемый невероятно огромной женой. Можно также рассмотреть экспансивно жестикулирующих египетских матросов, прыгающих по снастям обезьян; видно, как по шатким дощатым мосткам на борт поднимают кадки с миртовыми деревьями на специальных палках. Нагруженные мешками, какими-то « », ларцами, корабли отплывают. Далее, уже на берегах Нила, измеряют ладан – насыпями высотой в человеческий рост, взвешивают золото, выковывают кольца из драгоценного металла, на рынке продают страусиные яйца и перья, слоновьи бивни и даже жирафа.
Сохранился египетский документ, согласно которому в 1470 году до н. э. царица снарядила пять больших торговых судов, руководимых вельможей Панехси, которые отплыли к восточной оконечности Африки и вернулись только через три года. Вместе с Тутмосом и военачальниками она отправила в качестве послов шестерых жрецов Верховных богов Египта, купцов и верных ей разведчиков. Жрецы должны были передать дары правителю таинственной, почти легендарной для египтян страны, якобы родины богов и первочеловека.
Вот отрывки из иероглифических текстов на стенах храма Хатшепсут в Дейр-эль-Бахри, содержащие слова царицы о благополучном возвращении экспедиции и о намерении построить храм, а также список привезенных товаров[44].
«В год 9 было заседание в приемном зале, появление фараона в урее на великом троне из электрума, посреди красот его дворца. Собрались вельможи и семеры двора…