1987 жылы ақсу-жабағлы - орталық азия мен қазақстанның ең ежелгі қоры 60 жылдық мерейтойын атап өтті. таңғажайып табиғи ландшафтпен ерекшеленетін осы бірегей тау-кен орны батыс тянь-шаньда теңіз деңгейінен 1000 - 4280 биіктікте орналасқан. қазақстанның барлық негізгі қ аудандары мұнда олардың барлық даңқында көрініс табады: жартылай шөлді қылқан жапырақты ормандармен ауыстырылады. өрістердегі шыршаң шалғындар тығыз арша ормандарына жол береді. көп қырлы альпі шалғындардың әртүрлі әшекейлері кристалды-ақ қармен және мұздақтардың көкшіл тілдерімен жабылған қатаң тау шыңдарының беткейлерін безендіреді. ақсу-жабағылы - сирек, жойылып бара жатқан жануарлар мен өсімдіктердің ең бай қазынасы. таудың ешкі, қызыл бұғы, бұғы, сілеусін, қар барысы, қасқырлар мен түлкілер, аюлар мен порпокиндер, мұнда ермандар тұрады. қорықтың шөл дала жағдайында мензбийердің шыршасы өмір сүреді.
Сарыарка (казахский мелкосопочник) - место расположения центральный казахстан, протяженность с запада на восток - 1200 км, средняя высота гор - 500-600 м, на западе ширина мелкосопочника достигает 900 км, на востоке - 350 км. на севере сарыарка граничит с западно-сибирской равниной, на юге - с озером и пустыней бетпак-дала, на востоке сливается с горной системой саур-тарбагатай, на западе примыкает к тургайскому плато. к числу наиболее высоких гор казахского мелкосопочника относятся: аксорган (1565 м), каркаралинские (1403 м), чингизтау (1305 м), улытау (1133 м). жемчужиной сарыарки является щучинско-боровская курортная зона. местные жители не без основания называют этот край «казахстанской швейцарией», так как здесь в окружении красивейших гор казахского мелкосопочника располагаются прозрачные голубые озера, являющиеся излюбленным местом отдыха туристов из стран снг. мугоджары - невысокая каменная гряда, являющаяся южным отрогом уральских гор. наивысшая точка мугоджар - гора большой боктыбай (657 м). протяженность гряды составляет 450 км с севера на юг. на западных склонах мугоджар берут свое начало реки шийли и терисбутак, которые в дальнейшем при слиянии образуют р. орь (левый приток урала). к югу от каменной гряды простирается песчан ая пустыня большие барсуки, отделяющая мугоджары от аральского моря
