Шағын мәтін.
Қызыл қасқыр.
Қызыл қасқыр – өте ерекше аң. Сыртқы жағынан ол бір уақытта қасқыр,түлкі және шие бөрі сияқты көрінеді.Оның ашық қызыл жүндері бар,ол әсіресе қыс мезгілінде әдемі және мамық болады,ұзын құйрығы қара ұшты және ұшты тұмсығы болады,ал құлағының ұшы дөңгелек.
Олар он-он екі бас болып жиналып,бірге тіршілік етеді.Күндіз олар ірі жануарларды аулайды.Бұл жағдайда қасқырлар тізбектей созылып, олжаларын біртіндеп қоршап алады.Бұлар негізінен ірі тұяқты жануарлар,бірақ сонымен бірге олардан кішкентайлары да бар, мысалы,суырлар немесе қояндар.Жануарларлардан басқа,раушан сияқты дәрумендер өндіруге қажет өсімдіктер де олардың рационына кіреді.
Қызыл қасқырлар Орталық және Оңтүстік Азияда, Үндістан, Қытай, Моңғолия,Таиланд сияқты елдерде мекен етеді.Қазіргі уақытта қызыл қасқырлар жойылып кету қаупі төнген түрлер ретінде Қызыл кітапқа енгізілген.
Перевод:
Мини текст
Красный волк.
Красный волк – очень необычный зверь.Внешне он похож и на волка,на лисицу и на шакала одновременно.Он имеет яркую рыжую шерстку,которая становится особо красивой и пушистой в зимнее время года, длинный хвост с темным кончиком и заостренную мордочку.Ушки у него круглые.
Они собираются стаями по десять - двенадцать голов и живут все вместе.Днем они охотятся на крупных зверей.При этом волки растягиваются цепочкой и постепенно окружают свою жертву. В основном это крупные копытные животные,но бывают и мелкие,такие как сурки или кролики.Помимо животной еды в их рацион входят и растения, которые нужны для получения витаминов, например,ревень.
Живут красные волки в Центральной и Южной Азии,в таких странах как Индия, Китай, Монголия,Тайланд.В данный момент красные волки занесены в Красную Книгу, как исчезающий вид.
Қасқыр туралы.
Қасқыр - жыртқыш аң.
Басқа атаулары да белгілі: бөрі, бері. Еркек қасқыр шамамен 50 килограмм болады, ал ұрғашысы 45 кг болады. Тұрғылықты жері жердің солтүстік жарты шеңберінде өмір сүреді.
Қасқыр еркіндікті жақсы көретін аң. Оны қолға үйрету қиынның қиыны. Қасқыр қақтығыстан қайтпайды. Не жеңеді, не өледі. Әйтеуір аяғына дейін жеткізеді. Ол тек қана балғын, жаңа етпен қоректенеді. Өлексені татып алмайды. Сонымен қатар, ол өзінің маңдай терімен ұстаған олжасын ғана жейді.
Қасқыр — қайсар, аса сақ хайуан. Қайсарлығы — оның кез келген айқаста жеңіске жеткенше не жеңіліп, демі үзілгенше шайқасуынан көрінеді. Ал аса сақ, аса қулығы әр түрлі әрекеттеріне байланысты айтылған. Бірде бір сұр қасқыр ауыл-үйдің арасына кіріп кетеді. Қиқулап қуа жөнелген топ алдында ғана келе жатқан қасқырдан демде көз жазады да қалады. Ары іздейді, бері іздейді, жоқ. Кейін артынан анықтап білсе, арлан қасқыр ауыл арасында тұрған электр желісінің бағанасын құшақтап, тікесінентік тұра қалған екен. Сұр бағана мен сұр қасқыр ешкімнің назарына да ілікпепті. Қасқырдың ақылдығына танданысқан топ, бастарын шайқаса тарқасыпты.
Қазір қасқыр аса азулы, жыртқыш ретінде суреттеледі. Әлі де солай. Бұғауға көнбейтін тұз тағысының аса жыртқыштығын дәріптеудің ең көрнекті үлгісі — «Көксерек» фильмі. Мұнда қасқырдың адам үстемдігіне еш көнбейтіндігінің ең нанымды дәлелі Көксеректің баланы жарып кетуінен айқын көрініс табады. Бұл — қасқырдың мейіріммен ұстауға да көнбейтіндігінің дәлелі.
Қасқыр — дала тағысы. Киелі саналатын көкбөрі тұқымына қатысты тағы бір дерек, ол — оның отбасына беріктігі. Қасқыр бір ғана отбасына ие және ол — бөлтірік тәрбиесін толықтай өз мойнына алған хайуан. Ауыздандыру, бөлтірігін көкжалға айналдыру, бәрі-бәрі — осы ата қасқырдың құзырындағы міндет. Өзге хайуандарда жоқ осы қасиеттер киелі жаратылыс иесін әр кез даралап тұрады.
1-А
2-В
3-D
4-E
5-D
6-B
7-B
8-A
9-C
10-D
11-E
12-D
13-E
14-B
15-A
16-D
17-B
18-E
19-C
20-C