Можете нужно найти в тексте сложные слова (күрделі сөздер) и обьяснить их значение 1. Берілген мәтінді окып , күрделі сөздердiн астын сызыныз . Әлемдік мұхиттың экологиялык проблемалары және тұщы су корынын таусылуы Бiздiн жер шарынын устiнгi кабатының 70 % -дан астам көлемін мұхиттар мен теніздер алып жатыр , олар атмосферага әсер етедi және пайдалы қазбалар мен тағам кездері болып табылады . Олар Жер жүйесінің ең енiмдi экологиялык жуйесі болып табылады да бүкіләлемдік балық аулау кәсiбiнiн 80 % -ын камтамасыз етеді . Мухит планетадағы емірдін бесiгi және оның экологиялык негізі . Планетанын бір тұрғынына орта есеппен алганда 311 млн . тонна шамасында су мелшерiнен келеді . Атмосферанын газдык балансындағы әлемдік мұхит фитопланктондарынын релі жоғары . Ол оттегiнiн негiзгi кезi . Заманымыздын аса iрi проблемаларының бірі - антропогендік әсердін салдарынан кемiртегі циклінің калыптан тыс ғаламдык бұзылуының орын алуы . Биосферага антропогендік іс - әрекеттер барысында тусетін С02 - ні мұхиттағы тірі агзалар сiнiредi . Әлемдік мұхиттын адамзат өміріндегі рөлі сан алуан . Ол орта тузуші . кәсiпштік , шикізаттык , рекреациялык , көлік және т.б. кызметтердi аткарады . Әлемдік мұхиттын манызын карастыра отырып , балык аулау және теңiз кәсіптерінің манызды рел аткаратынын көреміз , олардан түсетін жылдык табыстын келемi 55 млрд . доллардан асады . Кеме келiктерi атқаратын халықаралык сауда кызметтерiнiң жылдык мөлшері жылына 150 млрд . доллардан асады . Ол теңiз көлiк кызметі динамикасынын жоғары денгейімен және салыстырмалы түрде темен кұнымен ерекшеленеді . Тенiздер мен мұхиттар - бүкіл адамзаттың игілігі , бұл игiлiктi сактау кебіне табысты халыкаралық ынтымактастыкка тәуелді . Бір өкініштісі , бірнеше елдерден ағып ететін ірі озендер мен теңiздердi коргау жәнiндегі халықаралык келісімдерді ратификациялау және бакылау жұмыстарында кездесетін киындыктар аз емес . Тұщы су қорларынын азаюы да Мнды мәселе . Бұл мәселелер ЮНЕСКО - да қарастырылады . 2. Асты сызылган курделі сездерді пайдаланып , мәтін мазмұнын 5-6 сейлеммен кыскаша баянданыз
Ғалымдар арасында климаттың өзгеру барысы туралы ортақ пікірлер жоқтығына қарамастан, сарапшылардың жалпы пікірі климаттық өзгерістің салдары жағымсыз болуы мүмкін дегенге келіп саяды. Мысалы, 1980 жылдан 2011 жылға дейін Еуроодақ елдерінің экономикасына тигізген тасқынның жалпы шығынын саралаған сарапшылар келген зиянды 90 миллиард еуроға тең деп бағамдады.
Осыған байланысты әлемдік ғылымда зерттеудің басым бағытын қоршаған орта климатына бейімдеуге назар аудару болып отыр. Ең бастысы, бұл басқа салаларға қарағанда, табиғи-климаттық жағдайларға және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуші ауыл шаруашылығына тікелей байланысты.
Климаттық өзгеру
Халықаралық зерттеулер көрсеткіші бойынша, әлемнің кейбір аймақтары, сонымен қоса Орталық Азия, басқаларға қарағанда, климаттық өзгерістерге ұшырауы әбден ықтимал. Оның ішінде, Қазақстанның климатына әсер етіп, онсыз да толыққанды қолдауды қажет етіп отырған ауыл шаруашылығын күнкөріске айналдырған аймақтарға үлкен зиян келтіруі әбден мүмкін. Бұл аймақтардағы өнімнің босқа ысырап болуының 70 пайызы тікелей ауа райымен байланысты Ал, кейбір аймақтарда жағымсыз ауа райы салдарынан алынған өнімнің 50-70%-ға дейіні қолдануға жарамсыз болып қалып отыр.
Сәлем, ажар! -сәлем інжу -сен қазақ аспаптарын білесің бе ? -йә. -қандай қазақ аспаптары? -олар домбыра, сыбызғы, сырнай, баян, скрипка және т.б. -олардың ішіндегі қайсысы ұлттық? -ішіндегі домбыра. -оның қандай қасиеттері бар ? -домбыраны бұрышқа қойып қойған дұрыс ! -оны кімдер тартқан екен ? -оны ата -, ақындар ойнаған. -оны не үшін пайдаланған? -оны айтыстарға, тойларға пайдаланған. -ал тойға не үшін пайдаланған? -жаңа келін түсерген де беташарға. жәрәйді рахмет ! оқасы жоқ ! сау бол !
Ұнағанын ал
Ғалымдар арасында климаттың өзгеру барысы туралы ортақ пікірлер жоқтығына қарамастан, сарапшылардың жалпы пікірі климаттық өзгерістің салдары жағымсыз болуы мүмкін дегенге келіп саяды. Мысалы, 1980 жылдан 2011 жылға дейін Еуроодақ елдерінің экономикасына тигізген тасқынның жалпы шығынын саралаған сарапшылар келген зиянды 90 миллиард еуроға тең деп бағамдады.
Осыған байланысты әлемдік ғылымда зерттеудің басым бағытын қоршаған орта климатына бейімдеуге назар аудару болып отыр. Ең бастысы, бұл басқа салаларға қарағанда, табиғи-климаттық жағдайларға және азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуші ауыл шаруашылығына тікелей байланысты.
Климаттық өзгеру
Халықаралық зерттеулер көрсеткіші бойынша, әлемнің кейбір аймақтары, сонымен қоса Орталық Азия, басқаларға қарағанда, климаттық өзгерістерге ұшырауы әбден ықтимал. Оның ішінде, Қазақстанның климатына әсер етіп, онсыз да толыққанды қолдауды қажет етіп отырған ауыл шаруашылығын күнкөріске айналдырған аймақтарға үлкен зиян келтіруі әбден мүмкін. Бұл аймақтардағы өнімнің босқа ысырап болуының 70 пайызы тікелей ауа райымен байланысты Ал, кейбір аймақтарда жағымсыз ауа райы салдарынан алынған өнімнің 50-70%-ға дейіні қолдануға жарамсыз болып қалып отыр.