ответ:Бастауыш деп сөйлемде атау септік тұлғасында тұрып, ойдың иесі болатын тұрлаулы сөйлем мүшесін атаймыз.
Бастауыш кім? не? кімдер? нелер? кімім? нем? кімің? нең? кімі? несі? қайсысы? қаншасы? нешеуі? деген сұраулардың біріне жауап береді
Бастауыш болатын сөз таптары
Сөйлемде бастауыш әр түрлі сөз табынан бола береді:
Зат есімнен болады.
Есімдіктен болады.
Мысалы: Бұл - менің келешектен күткен үмітім.
Сан есімнен болады.
Мысалы: Алты екіге бөлінеді
Заттық мағынада қолданылып, атау тұлғада тұрған сын есім, есімше және тұйық етістік сөйлемде бастауыш бола алады:
Мысалы: Жақсы (сын есім) - көпке ортақ (мақал). Оқыған (есімше) білер әр сөзді. (Абай). Отанды қорғау (тұйық етістік) - абыройлы іс.
Заттық мағынаға ие болып, бастауыштың сұрауына жауап беретін үстеу, одағай, шылау сөздер де бастауыш бола алады. Бірақ бұлар сөйлемде өте сирек кездеседі.
Мысалы: Жалқаудың ертеңі бітпес (мақал). Сенің опырмайың қашан қалады? Және - жалғаулық шылауы.
Дара бастауыш
Дара бастауыш - жеке бір сөзбен айтылған бастауыш.
Күрделі бастауыш
Күрделі бастауыш деп екі я бірнеше сөздің тізбегінен жасалып, бір-ақ ұғымды білдіретін бастауышты атайды.
:
Сұрапыл соғыс қаншама отбасын отағасынан, баласынан айырды десеңізші. Қаншама қазақтың ержүрек қыз-жігіттері майданға аттанып, өзінен кейінгі ұрпақтың бейбіт өмірі үшін жанын қиды.Кезінде сол ерлердің – Отан үшін от кешкендердің қатарында болған Әбу Сәрсенбаевтың:
Сен құрметте оны!
Түсіндің бе, қарағым?
Ол ақшаға сатқан жоқ
Тізеден кесіп аяғын.
Еріккеннен де
ұстап жүрген жоқ
Қолтықтағы ұзын таяғын,– деп келетін өлеңін жаттап өскен ұрпақтың өзі бүгінгі күндері сол құрметке лайық жасқа келді. Ақын айтқан қасиетті сөздің қадіріне жетіп жүрміз бе? Соғыс және еңбек ардагерлеріне деген құрметіміз өз деңгейінде болып отыр ма? Осы сауалдар біздің қай-қайсымызды да ойландыруы тиіс. Бүгінгі тәуелсіздігіміз баянды, егемен елде бейбіт өмір сүріп жатқанымыздың өзі сол сұрапыл майдан кешкен ардагерлеріміздің ерлігінің арқасы. Олар біз үшін де, кейінгі ұрпақ үшін үлгі-өнеге, мақтаныш. Айтпағымыз, ардагерлерімізді, Отан үшін жанын берген ерлерімізді жылына бір рет, 9-мамырда ғана еске алмауымыз қажет. Басқасына тоқталмай-ақ қояйық, тіпті ауыл-ауылда, көше-көшеде ардагерлердің үйлеріне арнайы тақта орнатып, аты-жөндерін жазып, елеп-ескеріп отырсақ, мұның өзі ардагерлер алдындағы мың сан парыздың бірінің өтелгені болар еді. Майдангерлердің ерлігін ұмытпай, келер ұрпаққа дәріптеуде, еліміздің кешегі жән бүгінгі қаһармандарын мақтаныш етуде, олардың ерлігіне тағзым жасауда патриоттық тәрбиенің рөлі зор. «Ұлтын сүю – ұлтшылдық емес, ұлтжандылық» деп Бауыржан Момышұлы айтқандай, қай заманда болмасын Отанға, туған жеріңе деген ыстық сезім өз ұлтыңды құрмет тұтып, туған тарихтан, ана тілден ажырамаудан бастау алады!