Талантты ғалым, публицист, әдебиет зерттеушісі, саяхатшы- шоқан (шын аты мұхаммедханафия) шыңғысұлы уәлиханов xix ғасырдың екінші жартысында қазақстанда туған демократтық, ағартушылық мәдениеттің тұңғыш өкілдерінің бірі. оның қысқа да жарқын өмірі, жан-жақты зерттеушілік қызметі, философия, этнография, тарих, , құқық, , ауыз әдебиеті, әдебиет теориясы, т.б. жайындағы ғылыми зерттеулері, пікірлері қай кезде болмасын өзінің құндылығымен жарқырай берері сөзсіз. қазақ халқының рухани ізденістерінің жарқын көрінісі бола отырып, қоғамдық ойсана, пікір-тұжырымдардың биіктей өркендеуіне ерекше ықпал етті. шоқан 1835 жылдың қараша айында қазіргі қостанай облысының құсмұрын бекетінде атақты аға сұлтан шыңғыс уәлиханов отбасында дүниеге келген. арғы
Мен уақытымды үнемді пайдаланамын. Әрбір уақыт ол біздің байлығымыз. Уақытты бос құртпау қажет. Мен таңертең тұрып жууынып таңғы асымды ішіп болған соң, үй жұмыстарын орындаймын. Содаң соң анама көмектесемін. Осылайша мектепке шығатын уақытта болып қалады. Мен мектепте уақытымды достарыммен қызықты өткіземін және де біз мектепте сабаққа қатысты әңгімелер айтамыз. Сабақ кешке бітеді. Үйге барамын. Кешкі асымызды отбасымызбен бірге отырып ішеміз. Тамақ жеп болғаннан кейын сәл теледидар немесе телефон көремін. Содан кейін сабақтарымды қайталаймын жәнеде сүйікті ісіммен айналысамын. Сонымен бір күнді аяқтаймын.
