«Отан отбасынан басталады» тақырыбына диалог құрастыру.
Еркебұлан: Алмасбек, маған шығармашылық жұмысқа түрлі адамдарын пікірін жинастырып, талдау жұмысын жасау керек. 5 – 10 минут уақытың болса, бір сауалға жауап беріп, өз пікіріңді айтқанға қалай қарайсың?
Алмасбек: Жақсы, қандай сауал екен?
Еркебұлан: Қазақ халқында «Отан отбасынан басталады» деген терең мағыналы сөз бар. Осы сөздермен келісесің бе, жалпы пікірің, көзқарасың қандай?
Алмасбек: Иә, толықтай келісемін. Себебі, әрбір отбасы қоғамның бір бөлшегі, шағын Отан. Отбасы – әрқайсымыз үшін сүйіспеншілік, сыйластық, жарастық, татулық орнаған қасиетті мекен. Осы кішігірім «Отанымызда» бойымызға дарыған тәлім – тәрбие, елімізге, жерімізге деген сүйіспеншілік, ар – намыс қағидалары өмір бойы бізді жетелеп жүреді. Себебі, отбасының бала тәрбиесінде алар орны ерекше, баланың қалыптасуы отбасынан бастау алады, сондықтан да туған үйдің жылуы – оның көкірегінде көп жылдар бойы сақталып, мәңгі есінде жүреді.
Еркебұлан: Қандай керемет жауап. Рахмет. Жалпы, отбасында ұл бала мен қыз бала тәрбиесі қандай болу керек?
Алмасбек: Ата мен ананың тәрбиесі қатар жүрген жерде жақсы азамат қалыптасатыны сөзсіз. Осы ретте ойыма «Ұлдың ұяты әкеде, қыздың ұяты шешеде» деген мақал түсіп отыр, яғни халқымыз ұл баланың да, қыз баланың та отбасынан бастау алатын тәлім – тәрбиесіне аса мән берген. Қай заманда болмасын, қазақ отбасында ұл бала әкеге қарап,қыз бала анаға қарап есейеді. Әкелеріміз ұл баланың бойына өнер мен еңбектi,iзгi адамгершiлiк қасиеттердi қатар сiңiрген. Ал қыз баланы инабатты да көргенді болып өсуіне аса мән берген.
Еркебұлан: Пікіріңе көп рахмет, достым!
Алмасбек: Оқасы жоқ.
Әрбір қазақ өміріндегі ең негізгісі-оның отбасы. Әрбір өзін сыйлайтын а кезінен бастап барлық егжей-тегжейлі жетінші тізеге дейін өз түрін біледі. Үлкен а пеленокпен бірге егіледі – мұнда үлкен адаммен дауды жүргізуге, әсіресе оған дауысты көтеруге жол берілмейді деп саналады. Көп ұзамай ата-аналар өз балаларына лайықты партияны таңдады және олардың ерік-жігерінің бұзылуы күнә деп саналды. Енді дәстүрлер адал болды және болашақ ерлі-зайыптылар өздері үйленуге немесе үйленуге, бірақ ата-анасының батасымен шығуға шешім қабылдайды. Қалыңдық үшін калым беру дәстүрі қалды, сондай – ақ қалыңдықтың берілген болуы керек, бірақ бірнеше түрі өзгерді-себебі көптеген адамдардың қорда жылқылар мен қой отарының табыны жоқ. Бұрын, ұзақ уақыт бойы отбасында қалыңдық дауыс беруге құқығы жоқ және күйеуінің және оның ата-анасының іс жүзінде қызмет етуі болды. Қазір жағдай өте өзгерді. Бұл туралы бүгін ҚР Президенті жанындағы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте ҚР Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму вице-министрі Светлана Жақыпова мәлім етті.
Сұраулы сөйлемдер:
Қазақ тілінен үйге қандай тапсырма берілгенін айтып жібересің бе?
Республикалық «Абай оқуларына» сендердің мектептен кім қатысатын болды?
Ертеңгі жиналыс уақыты неліктен өзгертілді екен?
Бүгінгі сабаққа дайынсың ба?
Қазақ тілінен үй тапсырмасын орындадың ба?
Домбыра үйірмесіне аптасына неше рет барасың?
Лепті сөйлемдер:
Көктем келіп, күннің жылынғаны қандай тамаша!
Бәрекелді, мен сенің жеңісіңе сенімді болып едім!
Ендігәрі, терезеге мінуші болма! Құлап қаласың!