0. Әлемдегі "тюльпан"гүлін қазақтар "қызғалдақ" деп атайды.
1. Қызғалдақ гүлінің негізгі отаны - Орта Азия және Қазақстан.
2. Сәуір мен мамыр айларында қызғалдақ гүлдей бастайды.
3. Алматыда мамыр айында «Қазақстан қызғалдақтары» деген арнайы экологиялық тур өтеді.
4. Мамырда арнайы гүл өсіретін қорықтар "қызғалдақ күні" мерекесін өткізеді.
5. Қызғалдақ гүлі - Алматы қаласының бой тұмары десек те болады.
6. 2009 жылы Алматы 50 түрлі жарты миллион қызғалдақ гүлі отырғызылды.
7. Қазақстанда қызғалдақ гүлінің 35 түрі өседі.
8. Оның 18-і қызыл кітапқа енгізілген.
9. Қызғалдақ гүлі - Голландия - мемлекетінің ұлттық символы болып табылады.
10. Әлемде «Регеля қызғалдағы» тек қана Іле Алатауында ғана өседі.
11. 1926 жылдан ең көне «Ақсу-Жабағлы» қорығында қызыл кітапқа енгізілген «Грейга» және «Кауфмана» қызғалдағы өседі.
12. «Грейга» және "Кауфмана" қызғалдақтарын "қызғалдақ гүлінің патшалары" деп атайды.
Жизненная форма — криптофит.
Травянистый многолетник 50—120 см высотой.
Имеет короткое корневище.
Стебель — прямостоячий, простой или при основании ветвистый, в нижней части голый или коротко-опушённый, в верхней — вместе с прицветниками и цветоножками коротко-опушённые.
Листья при основании клиновидные, снизу и по жилкам сверху прижато-пушистые.
Соцветия — простые или разветвлённые, верхние прицветники пальчато разделены на пять — семь частей. Листочки околоцветника синие, яйцевидные, коротко-опушённые, реже почти голые. Цветёт в июле.
Плод — многолистовка, голая или коротко-опушённая; семя трёхгранное, тёмно-серое, по краям широко-крылатая. Плодоносит в августе — сентябре.
В природе ареал вида охватывает Среднюю Азию, Западную и Восточную Сибирь[2].
Произрастает на степных лугах, открытых травянистых или каменистых склонах холмов и сопок.
Корневые утолщения толстые, укороченные, почти сидячие. Стебли одноцветковые, высотой 15—50 см, голые.
Листья снизу голые, сверху с едва заметными частыми волосками, дваждытройчатые; доли трижды- или перисто-раздельные, на, обычно, повислые, реже не повислые линейные или ланцетно-линейные, на конце заострённые или притуплённые дольки.
Цветки пурпурные, диаметром 6—8 см.
Плоды в числе 2—3, покрытые густым войлоком, отклоненные. Семена чёрно-бурые.
