1. Дыбыстық талдау
Мойнақ – 2 буын, 2 дауысты, 4 дауыссыз дыбыс
М – дауыссыз, үнді
о – дауысты, жуан, ашық, еріндік
й – дауыссыз, үнді
н – дауыссыз, үнді
а – дауысты, жуан, ашық, езулік
қ – дауыссыз, қатаң
Күшік – 2 буын, 2 дауысты, 3 дауыссыз дыбыс
К – дауыссыз, қатаң
ү – дауысты, жіңішке, қысаң, еріндік
ш – дауыссыз, қатаң
і – дауысты, жіңішке, қысаң, езулік
к – дауыссыз, қатаң
2. Зат есім және етістікті табу (3 сөйлем).
Күшік шеңберден қарғымады.
Күшік - зат есім, кім? деген сұраққа жауап береді
қарғымады – етістік, не істеді? деген сұраққа жауап береді
3. Жалқы есімдерді табу.
Мойнақ – күшіктің аты. Осы диктантта 1 жалқы есім бар.
Жалқы есім — жеке заттың, құбылыстың атауы болатын сөз, сөз тіркесі. Жалқы есімге адам аттары (антропонимдер), географиялық атаулар (топонимдер), діни атаулар (теонимдер), жануарлар атаулары (зоонимдер), аспан денелерінің атаулары (астронимдер), тарихи уақиғалармен байланысты мезгіл атаулары (хрононимдер), рухани нысандар атаулары (идеонимдер) т. б. жатады.
1.Мәтін баласының атынан жазылған .
2. Мәтінде автор әкесінен мейірімділік пен махаббат, сүйіспеншілік сезімдер сезінген және де әкеге деген сенімділік сезімі туындаған.
3. Әке мен бала арасында керемет үлгі тұтарлықтай сезімдер қалыптасқан. Жауапкершілік ,сенімділік мейірімділік, ізеттілік пен қайырымдылық.
4.Автор мәтінде өткен шақта айтуының себебі өзінің балалық шағын әкесінің бала тәрбиесіне көп көңіл бөлгендігінде.
5.Әкенің айтқан сөздерін мұқият тыңдап ойға жаттау керек. Болашақта сенің дұрыс азамат болып қалыптасуыңа зор көмек .
"Электр энергиясы" жайлы диалог құрастыру.
Санжар: Әке, қолыңыз бос болса, көмегіңіз керек еді?
Әкесі: Иә, балам. Қандай көмек, айта бер.
Санжар: "Электр энергиясы және оны үнемдеу" тақырыбына шағын хабарлама әзірлеу керек.
Әкесі: Балам, бүгінгі таңда электр энергиясы қоғам өмірінің ажырамас бөлігі болып табылады. Қазір өмірімізді электр қуатынсыз елестету мүмкін емес. Дегенмен, "судың да сұрауы бар" демекші, электр энергиясын үнемдеу қажет.
Санжар: Сонда электр энергиясын үнемдеудің қандай жолдары бар?
Әкесі: Мысалға, бөлмеден немесе үйден шығарда шамның барлығын сөндіріп тек қажет уақытында қосып жүру керек; желдеткіш пен кондиционерді жиі пайдаланбай, кей кездері терезені ашқан да жеткілікті болады; Тамақты жылыту керек болған жағдайда электр пешінің орнына микротолқынды пешті қолдану т.б.
Санжар: Әке, ал біз үйде электр энергиясын қалай үнемдейміз, сол туралы толығырақ айтып берсеңіз?
Әкесі: Біз үйде ең алдымен энергия үнемдегіш шамдарды пайдаланамыз. Сонымен қатар, айтып өткенімдей, шамды тек қажет уақытында қосамыз және су жылытқышты тек қажет уақытында ғана қатты қыздырып, басқа уақытта ең төменгі деңгейінде қолданамыз.
Санжар: Әке, көмегіңізге көп рахмет!
Әкесі: Оқасы жоқ, балам.