Абайдың "Жетінші сөзінде" ұшырасатын "жанның тамағы" деген күрделі философиялық ұғым бар. Оны Абай біздің санамыздан тыс өмір сүретін объективті дүниенің санада сәулеленуі нәтижесіңде пайда болатын ғылым, білімнің жинақталған қоры ретінде қарайды.
Осы себептен де Абай: "... құмарланып, жиған қазынамызды көбейтсек керек, бұл жанның тамағы еді",— деп қайыра түсінік беріп отыр...
Абайдай ұстаз ақынның бұл "Жетінші сөзде" көздеген мақсаты адамның бойыңда туа пайда болатын жан құмары арқылы өз ұрпағының санасына тек қана жанның пайдалы тамақтарын сіңдіру еді. Міне, Абайдың ағартушылық көзқарасының тамыр алған бір саласының қайнар көзі осы жақта жатыр.
Абай бұл бағыттағы ойларын өзге сөзбен "Ғылым таппай мақтанба" т.б. өлеңдерінде айтқан. Мұнда ол "жанның тамағы туралы" ұғымды өз заманынын тұрғысынан келіп, "адам болу" үшін қажет көп керектермен ауыстырады. Ақын толық адамболу туралы өзінің жүйелі де қалыптасқан көзқарасының тезисін ұсынады. Онысы:
Адам болам десеңіз...
Бес нәрседен қашық бол...,—
Бес нәрсеге асық бол, - деген жолдарда жатыр.
Ақынның бүкіл шығармаларындағы негізгі бір тұтас тақырыпта өзекті идея болған. Абайдың пікірінше, ішкі рухани казынамыздың молығуы тікелей өзіміздің қолымыздағы іс. Осы реуішті пікір Абайдың "Он тоғызыншы сөзінде" де қайталанады.Абайдың дүние танымы бойынша сананың, ақылдың пайда болуы күнделікті өмір тәжірибесінің нәтижесінен ғана туындайтын табиғи құбылыс. Соңдықтан да Абай "Он тоғызыншы сөзінде":
"Адам ата-анадан туғаңда есті болмайды: есітіп, көріп, ұстап, татып ескерсе, дүниедегі жақсы, жаманды таниды-дағы, сондайдан білгені, көргені көп болған адам білімді болады. Естілердің айтқан сөздерін ескеріп жүрген кісі өзі де есті болады... Сол естілерден есітіп білген жақсы нәрселерді ескерсе, жаман дегеннен сақтанса, соңда іске жарайды, сонда адам десе болады", — деп жоғарыдағы өлең үзіндісендегі ойын осы сөзіңде одан ары кеңіте отырып дамытатынын көруге болады.
Перевод:
Упражнение 3.Прочитай текст,озаглавь его и составь план.
Отец Абая,Кунанбай очень ценит знания.Он отправил своих детей на учёбу в город.Мама Абая,Улжан - скромная и умная.Абай начал писать стихи с 12 лет,отец отдал его в школу в 10 лет.Он учился 3 года в учебном заведении " Ахмет Риза ".Он был ребенком,умеющим прочитать книгу и не открывая второй раз,рассказать ее наизусть.Он очень трудился.Так же,в учебном заведении познакомился с произведениями таких акынов: Науаи,Физули и Сагди.Он не ограничился только мусульманским обучением,поэтому поступил в русскую школу "Приходская",в городе Семей.Ему было учиться легко,поэтому он проводил время читая книги.
Автор: Мухтар Ауезов
Подробнее - на -
Объяснение:
А спорт керек .К человеку нужен спорт.Әр адам салауатты өмір салтын ұстану керек,бұл қиын емес. Каждый человек должен выбрать здоровую образ жизни,ну это не трудно.Спорттың түрі өте көп.Виды спорта очень много.Мысалы жүзу.жүгіру,волейбол ойындары.Например плавание,бегалки.волейболл.Маған волейбол ойыны ұнайды.Мне нравится волейбол.Ол қызық,көңілді ойын.Она интересная,веселая игра