Қазақ шапандары алдыңғы екі өңірі, артқы бой, екі жең және жағасын ойып пішіледі. Артқы бойдың екі жақ шеті алдыңғы өңірге қусырыларда оның екі жақ етегіне, бел мықынға жеткенше, екі үшкіл қойма қойылады. Оның етек жағы енді, бел жағы енсіз келеді (“шабу” деп атайды). Шапан жеңінің екі беті бір-ақ қиылады. Ұлы жүз қазақтарының шапандары көбінесе жолақты, сырмалы, етек-жеңдері ұзын, әшекейлі келсе,Орта жүз тұрғындарының шапандары көбінесе бір беткей матадан, сырусыз, сирек қабылып, етектері шалғайлы, жеңдері кең, жағалары шолақ оймалы немесе түймелі болған. Кіші жүздің шапандары да шалғайлы, жеңдері ұзын және кең, жүн тартқан, бидайлаған қалың, қайырма жағалы болып тігілген. Қазақтар шапанға шабу, жең түптеріне ойынды, қолтырмаш қояды.
Дано: оксид Cu2O и CuO, m(CuO)=160 г.
Найти: m(Cu2O)—?
Решение.
1. Рассчитаем массовую долю меди в оксиде CuO.
Mr(CuO)=Ar(Cu)+Ar(O)=64+16=80
ω(Cu)=Ar(Cu)/Mr(CuO)=64:80=0,8
2. C формулы нахождения массовой доли ω(Cu)=m(Cu)/m(CuO) находим массу купрума:
m (Cu) = ω(Cu)• m(CuO) = 0,8•160 г = 128 г.
3. Рассчитаем массовую долю меди в оксиде Cu2O.
Mr(Cu2O)=2•Ar(Cu)+Ar(O)=2•64+16=144
ω(Cu)=2•Ar(Cu)/Mr(CuO)=2•64:144=0,89
2. C формулы нахождения массовой доли ω(Cu)=m(Cu)/m(Cu2O) находим массу оксида Cu2O:
m(Cu2О) = m(Cu) : ω(Cu) = 128 г : 0,89 = •160 г = 144 г.
ответ: 144 г.