A×B×D=V Ауа температурасы – атмосфера-ның жылулық күйін сипаттайтын метеорологиялық өлшемдердің бірі. А. т. метеорол. ст-ларда жерден 2 м биіктікте, күн сәулесі түспейтін арнаулы үйшікте психрометрлік термометрмен, ал экспедициялық жағдайда аспирациялық термометрімен өлшенеді. А. т. ауа райына байланысты үнемі өзгеріп отырады. Жер шарында А. т-ның таралуы – Күн радиациясының жер бетіне жетуіне және сіңуіне, жер бедерінің сипатына және сәуле шашуына, сондай-ақ жалпы атмосфера айналымына байланысты. Жер бетінде байқалған ең төм. температура Антарктидада («Восток» ст-сында – 89,2°С), және Якутияда (Оймякон – 71°С), ал ең жоғ. температура (58°С) әл-Әзизияда (Ливия) тіркелген. Тропосфера қабатының жоғ. шекарасында (12 км) температура – 70°С-қа дейін төмендейді. Ал стратосферада (13 – 50 км) озон қабатының ультракүлгін сәулесін жұтуынан ауа температурасы 5°С-қа дейін көтеріледі. Одан жоғ. қабаттарда температура төмендейді. Тропосферада А. т. тік бағытта (әрбір 100 м сайын) шамамен 0,5 – 0,7°С-қа төмендейді. Тәулік бойында А. т-ның ең жоғ. нүктесі сағат 15-те, ең төм. нүктесі күн шыққаннан кейін 45 мин өткен кезде байқалады. Қазақстанда қаңтардың орташа температурасы солт-те (Петропавл қ.) – 19С, оңт-те (Шымкент қ.) – 4°С. Республикамыздың шығысында (Марқакөл көлі маңында) қыстың кейбір күндері ауаның температурасы – 55°С-қа төмендейді. Шілде айының орташа температурасы Қазақстанның көпшілік жерінде ең жоғ. температура 32°С-қа, қиыр оңт-те кейбір айларда 47°С-қа жетеді.
40 г Х г, Х л
Ca + 2HCl = CaCl2 + H2
n = 1 моль n = 1 моль
Mr = 40 г/моль Mr = 2 г/моль Vm=22,4 л/моль
m = 40 г m = 2 г V = 22,4 л
40 г Са - Х г Н2
40 г Са - 2 г Н2
m(H2) = 40 * 2 / 40 = 2 г
40 г Са - Х л Н2
40 г Са - 22,4 л Н2
V(H2) = 40 * 22,4 / 40 = 22,4 л