ғылымында сандық қатынастар жиі колданылады. Мысалы, затта қанша моллекула бар, ал молекулаларда қанша атом болады деген сұрақтардың шешімін табу үшін химияда «моль» деген түсінік қолданылады.
Зат формуласы Ц Сұ Һ2О ЦО2
ν, моль 1 1 1 1
Құрылымдық бірлігі атом молекула
Н 6,022*1023 6,022*1023
Мр' 12 64 18 44
М, г/моль 12 64 18 44
м, г 12 64 18 44
Моль - зат мөлшерінің өлшемі, ол ν ("ню") грек әрпімен белгіленеді. Сендер физика курсынан «Авогадро саны» деген түсінікпен таныссыңдар: НА = 6,022 141 29(27)×1023 моль−1
{\displaystyle M={\frac {m}{n}}}{\displaystyle M={\frac {m}{n}}}
{\displaystyle n={\frac {M}{m}}}{\displaystyle n={\frac {M}{m}}}
{\displaystyle m={M}\cdot {\nu }}{\displaystyle m={M}\cdot {\nu }}
{\displaystyle \nu ={\frac {N}{N_{A{\displaystyle \nu ={\frac {N}{N_{A
{\displaystyle N={\nu }\cdot {N_{A}}}{\displaystyle N={\nu }\cdot {N_{A}}}
Кез келген заттың 1 молінде Авогадро санындай құрылымдық бірліктер (атом, молекула) болады. Олай болса «моль» дегеніміз Авогадро санындай құрылымдык бірлігі бар зат мөлшері.
Олай болса 64 г мыста, 18 г суда, 44 г көмірқышкыл газындағы құрылымдық бөлшектердің саны 12 г көміртекте болатын атомдар сандарымен бірдей, сондықтан моль дегеніміз - құрамында 12 г көміртекте болатын атомдар санына тең құрылымдық бөлшектер (атомдар, молекулалар) болатын заттың мөлшері.
Заттың 1 молінің массасын молярлық масса деп атайды, ол М әрпімен белгіленеді, өлшемі г/моль. Оның сандық мәні салыстырмалы молекулалық массаға тең.[1]
4Al+3O2=2Al2O3
Al2O3+3H2SO4=Al2(SO4)3+3H2O
Al2(SO4)3+6KOH=3K2SO4+2Al(OH)3
2Al(OH)3=(t)Al2O3+3H2O
Al2O3+6HCl=2AlCl3+3H2O