1.першыя пасяленнi чалавека на тэрыторыi беларусi.
жыцце ва умоваx першабытнага ладу.
больш-менш сталае пражыванне чалавека на беларусi прасочваецца
сто-сорак тысяч гадоу назад. сляды яго знойдзены у быхаускiм i
веткаускiм раенах. паселiшчы людзей размяшчалiся пераважна на бе-
рагах буйных рэк: прыпяць, днепр, сож. 26-23 тыс. гадоу таму на-
зад было дзве такiх стаянкi на гомельшчыне. самая старажытная
стаянка чалавека каменнага веку знаходзiлася каля вескi юравiчы
калiнкавiцкага раена, знойдзены рэшткi вогнiшча. другая стаянка
адкрыта на правым беразе сожа, каля вескi бердыж чачэрскага рае-
ну. тут знойдзены прылады працы з крэмню. жыцце старажытнага ча-
лавека было вельмi цяжкiм, таму першыя насельнiкi беларусi не
маглi жыць паасобку. спачатку яны аб'ядналiся у гурткi, дзе быу
важак. у каменным веку утварылася парная сям'я, што садзейнiчала
пераходу да радавой абшчыны (40 тыс. гадоу таму назад). спачатку
род быу мацярынскiм, асноуным здабытчыкам ежы была жанчына. з па-
велiчэннем колькасцi насельнiцтва утваралiся новыя роды. у ix-vi
тысячагоддзях адбылося аб'яднанне родау у плямены. першыя плямены
на беларусi узнiклi на сожы, прыпяцi. у v тысячагоддзi да нашай
эры плямены аб'ядналiся у групы плямен. адна з iх - днепра-данец-
кая - пражывала на тэрыторыi прыпяцi i бярэзiны. другая група -
верхнедняпроуская - склалася каля вярхоу дняпра i сожа. у vi-iii
тысячагоддзях да н.э. былi знойдзены 600 стаянак чалавека, адна з
iх - ля вескi камень пiнскага раену. у бронзавым веку засялiлася
палессе i падняпроу'е. займалiся земляробствам i жывелагадоулей.
у жалезным веку (vii ст.н.э. - v ст.н.э.) беларусь засялiлi не-
калькi пляменных груп мiлаградская зарубiнская. пасля з'яулення
бронзавых i жалезных прылад працы земляробства i жывелагадоуля
выходзяць на першае месца, а гэта была праца мужчын, адсюль на
змену мацярынскаму роду прыходзiць бацькоускi. менавiта з бацько-
ускага роду з'яуляецца маемасная няроунасць людзей у гэты час з
бацькоускага роду вылучаюцца сем'i, якiя не звязаны памiж сабой
сваяцкiмi адносiнамi, яны складалi сельскую абшчыну.
2. становішча у беларусі у гады першай сусветнай вайны.
першая сусветная вайна працягвалася з 1 жніўня 1914 па 11 лістапада 1918г. прычынай вайны з'явілася барацьба дзвюх імперыялістычных груповак дзяржаў траістага саюза і антанты за перадзел ужо падзеленых калоній і сфер уплыву.
у першыя дні вайны заходнія, у тым ліку беларускія, губерні былі пераведзены на ваеннае становішча. у сувязі з гэтым забараняліся забастоўкі, вулічныя шэсці, маніфестацыі. на баку ўрада выступалі эсэры, меншавікі, бундаўцы. ікі былі вайны. яны адмовіліся падтрымаць «свой» урад і прызналі карысным у інтарэсах пралетарыяту паражэнне царызму у вайне, ператварэнне вайны імперыялістычнай у вайну грамадзянскую і перамогу рэвалюцыі. па-сутнасці, антываенную пазіцыю заняла газета «наша ніва» (за якой стаяла бсг), рэдактарам якой у сакавіку 1914 г. стаў я.купала.
ваенныя дзеянні на беларусі:
жнівень -верасень 1915 г. асноўныя сілы германіі былі засяроджаны на усходнім фронце, які імкліва набліжаўся да беларусі. стаўка вярхоўнага га-лоўнакамандавання была пераве-дзена з баранавічаў у магілеў. у раене вільні пачынаецца апе-рацыя, вядомая як «свянцянскі прарыў». свянцяны былі ўзятыя, на наступны дзень вораг прарваў фронт каля свянцян. кавалерыйская трупа з шасці дывізій, якая дзейнічала у тыле рускіх воінаў, 14 верасня захапіла вілейку і падышла да маладзечна. 16 -- 17 верасня у раене ма-ладзечна, вілейкі, смаргоні 2-я руская армія спыніла наступлен-не германскіх войскаў і адкінула немцаў у раен азер свір і нарач. заходнія саюзнікі у тэты цяжкі для расіі час не аказалі ей ніякай істотнай дапамогі.
