Вячаслаў Адамчык. Урок арыфметыкі. Кароткі змест. Мечык (герой аповяду) - пяцікласнік, вучыцца ў вясковай школе, ідзе апошні год вайны. Ён закаханы ў настаўніцу арыфметыкі. У адрозненне ад усіх іншых настаўніц у школе, яна маладая, заўсёды прыгожа і прыбрана апранутая, ад яе пахне духамі, яна ласкавая. На фоне пасляваеннай разрухі, беднага вясковага жыцця, Чэслава Карлаўна здаецца яму цудам. Ён глядзіць на яе, і марыць пра тое, як з'едзе ў вялікі горад, дзе ўсе людзі прыгожыя, добра апранутыя і смачна ядуць, і вернецца адтуль таксама добра апранутым, можа нават і з залатым зубам як у дырэктара школы, і Чэслава Карлаўна пацісне яму руку, як паціскае дырэктару, і будзе загадкава смяяцца. Ён бачыць яе ў снах, млее ад паху яе духоў. У Чэславы Карлаўны ёсць сын, семікласнік. Аднойчы яна разам з вучнямі едзе ў лес на нарыхтоўку дроў. На нарыхтоўцы дроў з ім здараецца няшчасны выпадак, ён кідае снарад ў вогнішча. І Чэслава Карлаўна прападае на некалькі тыдняў, не прыходзіць на ўрокі. Мечык нават марыць, што сын яе памрэ, і тады ён стане ёй, такой прыгожай, сынам. Так, сына настаўніцы ён ніколькі не шкадаваў, як бы раўнаваў. Але праз некалькі тыдняў паправіўся яе сын, і сама Чэслава Карлаўна вярнулася ў школу, такая ж прыгожая. Мечык адчуваў да яе столькі любові, і так баяўся, што ніколі не зможа ёй у гэтым прызнацца. У яго здарыўся невялікі канфлікт з сынам настаўніцы, той паставіў Мечыку падножку, і Мечык моцна пхнуў яго ў адказ, так што той паваліўся. Гэта бачыла Чэслава Карлаўна, і спытала ў сына, хто яго так, а той паказаў на Мечыка. Мечык папрасіў прабачэння ў пачатку ўрока перад настаўніцай, і яна лёгка прыняла яго прабачэнні, але ён зразумеў, што зараз ніколі ўжо не зможа сказаць ёй пра сваё каханне. ("Няўжo вы нe вeдaeцe, штo я люблю вac. I cынa вaшaгa бyдy любiць. Уcё, штo вы xoчaцe", — aлe я мaўчaў.+ Я ceў, i нa мянe paптaм нaxлынyлa цяжкaя кpыўдa, штo янa нiкoлi нe бyдзe вeдaць пpa гэтa i, пэўнa, нe xoчa — y яe ёcць cвoй клoпaт, cын, тoй xмypы мyж, cтaлacць, a я яшчэ зyciм мaлы.). І, хаця крыўда гэтая засталася з Мечыкам надоўга, паступова яна прайшла, і цяпер, праз дваццаць гадоў, ён прыязджае ў родную вёску, успамінае сваю любоў да настаўніцы арыфметыкі, і думае, што і цяпер не сказаў бы ёй пра сваю дзiцячую любоў. Фінал : "Нe cкaзaў бы. Бo мы зaўcёды мaлa дoбpaгa гaвopым дpyгiм, бaючыcя чyжoe paдacцi, i, мyciць, гэтaк тpaцiм cвaю."
Однажды в обед нежданно-негаданно приехала Надежда и сообщила Петьке, что его вместе с ней отпускают погостить на дачу, в Царицыно, где живут её господа. Мальчик смутно представлял себе, что такое дача, однако внутри ощутил необъяснимую радость. Произошло то, о чём он мечтал. Он поедет в то самое место, куда он неосознанно стремился. Интересно, какое оно? Вокзал с его грохотом, сутолокою, торопливыми пассажирами; вагон поезда, проносящиеся за окном яркие пейзажи; бесконечный задумчивый лес, ясное, широкое небо, которое невозможно увидеть в городе; полянки, весёлые, светлые, зелёные – новые впечатления страшили, волновали, и вместе с тем наполняли его душу невиданным восторгом. Он смотрел и боялся пропустить, потерять малейшую подробность этого нового для него мира два дня. Только что вырванный из «каменных объятий городских громад», бледный, взволнованный, страшащийся, словно щенок, голубой глади озера, Петька уже чувствовал себя на даче как дома и совсем забыл, что существует парикмахерская, Осип Абрамович и вечный крик: «Мальчик, воды!» Он растолстел, хотя ел совсем мало. Незаметно и как-то вдруг исчезли с его лица морщинки, словно кто-то по ним горячим утюгом. Он научился вырезать в орешнике удочку, копать червей и удить рыбу.
