Өрісін тауып, өркенін жайып, өшпеген – беташарым» Қостанай өңірі мен қандас бауырларымыздың беташар салтын салыстыру, ерекшеліктерін айқындау .
Жаңа түскен келіннің бетін ашып, көпшілікке таныстыру — халқымыздың құрметтейтін, ежелден келе жатқан дәстүрі. Беташар әр жерде, әр түрлі айтылады. Басына, бетін көрсетпей, орамал жапқан келінді екі абысыны екі жағынан сүйеп, алдын ала дайындап қойған жерге алып келеді. Мұның өзі абысындарының өзінен кейінгі келінге көрсеткен өнегесі, әрі абысындар арасындағы сыйластықты бір-біріне білдіру жолы болып табылады. Өткені «келіннің бетін кім ашса, сол ыстық» деген сөздер алғаш келген келін сәлем бергенде демеген абысындарға да қатысты. Ақын жігіт келіннің жанұядағы орнын айта келе, жаңа түскен жеріндегі жігіттің жақын туыстарымен таныстырып, сәлім бергізеді. «Беташардың» мағынасы — енді қыздың жаңа жанұяға келіп, қызметінің өзгергенін білдіреді. Әдепті келін болуы жайлы осы жерде айтылады. Сәлем алған адам жас келінге беретін сыйын атайды да, сәлем салғызған ақынды құр алақан қалдырмайды.
Беташар, сәлем салу — қазақ халқының көнеден келе жатқан дәстүрі. Ол жаңадан келін болып түскен жанның өз қайын жұрты алдында беті ашылып таныстырылған соң құрметпен бас июі. Біз бүгінде келін түсе қалып, табалдырық аттағанда емес, біршама уақыт өтіп (тойға дайындық болып) алыс-жақын туыстар жиналған соң барып, беташар рәсімін жасап жүрміз. Туған-туыстардың алдында жаңа келген келіннің кім екендігін, оның жүзін көрсету, көрімдік беру алғашқы уақытта орындалатын дәстүр. Бабадан келе жатқан дәстүрдің өзгеше сипатқа еніп, жас ұрпақтың оны басқаша қабылдауына әкеліп жатқан секілді.[
Пусть х - большее число, тогда (х - 5) - меньшее число
Уравнение: 4/5 * х = 2/3 * (х - 5)
4/5х = 2/3х -10/3
4/5х - 2/3х = -10/3
12/15х - 10/15х = -10/3
2/15х = -10/3
х = -10/3 : 2/15
х = -10/3 * 15/2
х = -150/6
х = - 25 - большее число
-25 - 5 = -30 - меньшее число
Вiдповiдь: числа (-25) i (-30).
Проверка:
-25 - (-30) = -25 + 30 = 5 - разница
0,8 * (-25) = 2/3 * (-30) = -20 - 80% одного числа равны 2/3 другого