23 августа отмечается День воинской славы России – День разгрома советскими войсками сил вермахта на Курской дуге. К этой важной победе Красную армию привели почти два месяца напряжённых и кровопролитных боёв, итог которых вовсе не был предрешён. Курская битва – одно из самых масштабных сражений в мировой истории. Давайте вспомним о нём чуть подробнее.
Факт 1
Выступ в центре советско-германского фронта на запад от Курска образовался в ходе упорных сражений февраля–марта 1943 года за Харьков. Курская дуга имела в глубину до 150 км и 200 км в ширину. Этот выступ и называют Курской дугой.
Сражение на Курской дуге
Факт 2
Битва на Курской дуге – одно из ключевых сражений Второй мировой войны не только из-за масштабов боёв, происходивших на полях между Орлом и Белгородом летом 1943-го. Победа в этом сражении означала окончательный перелом в войне в пользу советских войск, начавшийся после Сталинградской битвы. С этой победой Красная армия, измотав противника, окончательно захватила стратегическую инициативу. А это значит, наступали отныне мы. С обороной было покончено.
Другим следствием – политическим – была окончательная уверенность союзников в победе над Германией. На состоявшейся в ноябре–декабре 1943 года конференции в Тегеране по инициативе Ф. Рузвельта уже обсуждался послевоенный план расчленения Германии.
Схема Курской битвы
Факт 3
1943 год был годом сложного выбора для командования обеих сторон. Обороняться или наступать? И если наступать, то насколько масштабные задачи перед собой ставить? На эти вопросы так или иначе должны были ответить и немцы, и русские.
Ещё в апреле Г. К. Жуков направил в Ставку свой доклад о возможных военных действиях на ближайшие месяцы. По мнению Жукова, лучшим решением для советских войск в создавшейся обстановке было бы измотать противника на своей обороне, уничтожив как можно больше танков, а затем уже ввести резервы и перейти в общее наступление. Соображения Жукова легли в основу плана кампании лета 1943 года, после того как была обнаружена подготовка гитлеровской армии к крупному наступлению на Курской дуге.
В итоге решением советского командования стало создание глубоко эшелонированной (8 рубежей) обороны на наиболее вероятных участках наступления немцев – на северном и южном фасах курского выступа.
В ситуации похожего выбора немецкое командование приняло решение наступать, чтобы сохранить инициативу в своих руках. Тем не менее уже тогда Гитлер задачами наступления на Курской дуге обозначил не захват территории, а изматывание советских войск и улучшение соотношения сил. Так, наступающая немецкая армия готовилась к стратегической обороне, обороняющиеся же советские войска были намерены решительно наступать.
Строительство оборонительных рубежей
Факт 4
Хотя советское командование верно определило основные направления ударов немцев, ошибки при таких масштабах планирования были неизбежны.
Так, Ставка считала, что более сильная группировка будет наступать в районе Орла против Центрального фронта. В действительности же более сильной оказалась южная группировка, действовавшая против Воронежского фронта.
Кроме того, неточно было определено направление главного удара немцев на южном фасе Курской дуги.
Факт 5
Операция «Цитадель» – так назывался план германского командования по окружению и уничтожению советских армий на курском выступе. Планировалось нанести сходящиеся удары с севера из района Орла и с юга из района Белгорода. Ударные клинья должны были соединиться около Курска. Манёвр с поворотом танкового корпуса Гота по направлению к Прохоровке, где степная местность благоприятствует действию крупных танковых соединений, заранее планировался немецким командованием. Именно здесь немцы, усиленные новыми танками, надеялись сокрушить советские танковые силы.
Советские танкисты осматривают подбитый «Тигр»
Факт 6
Нередко сражение под Прохоровкой называют крупнейшим танковым сражением в истории, но это не так. Считается, что более крупным по числу участвовавших танков было многодневное сражение, разыгравшееся уже в первую неделю войны (23–30 июня) 1941 года. Оно произошло на Западной Украине между городами Броды, Луцк и Дубно. В то время как под Прохоровкой сошлись около 1500 танков с обеих сторон, в сражении 41-го года участвовало более 3200 танков.
Факт 7
В Курской битве, и в частности в сражении под Прохоровкой, немцы особенно рассчитывали на силу своей новой бронетехники – танков «Тигр» и «Пантера», самоходных орудий «Фердинанд». Но , самой необычной новинкой стали танкетки «Голиаф». Эта гусеничная самоходная мина без экипажа управлялась дистанционно по проводу. Она предназначалась для уничтожения танков, пехоты и зданий. Однако эти танкетки были дороги, тихоходны и уязвимы, а потому большой немцам не оказали.
Флора-(римдіктердің гүл және көктем құдайы) –белгілі бір аймақта табиғи қалыптасып өсіп тұрған өсімдіктер түрі.Флора ұғымы орман, дала, өсімдіктері деген ұғымды білдіреді.Флораның мақсаты–өсімдік түрін жасап, олардың таралуын, экологиясын, биологиялық ерекшеліктерін шаруашылық маңызын анықтау.
Фауна –латын тілінен fauna – орман,дала, жануарлардың қамқоршысы немесе бір жерде не теңіз аумағында тіршілік ететін жануарлар тобы.
Флора мен фауна саласын даиытқан Кузяикин.және Воронов. Болған.Флора мен фауна жиынтығын биофилота деп аталады.Флора мен фауна патшалықьары 9 облысқа бөлінеді.
1.Ориенталды патшалықтар.
2.Европалық
3.Мадагаскар.
4.Кап.
5.Австралия
6.Антрактида.
7.Неотропикалық
8.Неарктикалық
9.Полиарктикалық патшалықтар.
Фаунаның ең негізгі ерекшеліктерінің бірі-эндемизм.
Эндемизм дегеніміз-түрдің, туыстардың, және басқа таксономиялық бірлестіктерінің белгілі бір ортада облыста тіршілік ететін және басқа жерлерде кездеспейтін жануарлар түрлері.
Эндемизм 3түрде кездеседі;
А ) Субэндемик – барлық жерлерде таралатын жануарларды айтамыз.
Б) Прогрессивті – барлық жерлерде таралатын жануарларды айтамыз.
В) Реликтивті – жануарлар көп мөлшерде кездесетін қазіргі таңда олар белгілі бір кіші аймақтарда сақталады.
Релективті эндемизмге тұмсық басты Гаттери отряды кіреді. Гаттери тек Жаңа Зеландияда кездеседі.Ол аз қозғалатын көбінесе түнде жүретін жануар.
Өсімдіктердің орналасу тәртібін тек географиялық немесе ботаникалық немесе экологиялық тұрғыдан қарау. Әрбір материктің өзінің құрылу тарихы, бағыты, этаптары, геологиялық өзгерістері бір материк мен арал және шөл, шөлдала, геологиялық динамикалық процестер нәтижесінде өзгеріске ұшырайды.
Материктердің геологиялық белдеуі –фактолардың әсері сол жердегі флораның дамуы, өсуі, таралуы, ареал құрумен қатар жаңа өсімдік түрлері пайда болады. Бір материктен екінші материкте орографиялық, ауа райында ұқсастық болмайды. Тек кейбір өсімдік түрлері бірнеше материкте өсуі мүмкін. Өсімдіктерге топырақ, ауа райы, жыл мезгілдері геологиялық жағдай әсер ететіні белгілі.Өсімдік өз құрылымын бірлестігін құрып, өз белдеуі, түрлері жинақталып, доминанттары шыға бастайды. Өсімдіктердің жер бетінде таралуы, бөлінуі көп жағдайлар жер бедеріне, ландшафтна, географиялық орналасуына, жер шарының белдеулері: тропика флоралық аймақта жер бедеріне, ландшафтна, географиялық орналасуына байланысты көптеген өсімдік түрлері бар, ол тропикалық флорамен салыстырғанда көптеген айырмашылық та бар. Жер бетіндегі өсімдіктердің материктерге таралуы бор дәуірінен басталған. Әрбір флоралық облыста түрдің, туыстың, тұқымдастың процент тік саны, өсіп тұрған аумағы әртүрлі. Кейбір флоралық облыстары Қытай –Жапон флоралық облысы, Солтүстік Америка үштік дәуірден бері өзі өзгеріске ұшырағанда, ол жердегі кейбір өсімдік түрлері басқа жерде өспейтін, кездеспейтін – болған.
Жер шарын континенттерін салыстырмалы ерекшеліктерге, өсімдіктеріне қысқаша шолу жасап отырып, Дильс Л (1929 ж) жер шарындағы өсіп тұрған өсімдіктеріне байланысты 6 флоралық аймаққа бөлді.
Палеотропикалық 2. Кап. 3. Голарктикалық. 4. Неотрпикалық.
Антарктикалық 6. Австралиялық.
Ал Энглер.А. (1936 ж) 5 флоралы аймаққа бөлді.
Солтүстік флорадан сыртқы флоралық аймақ бұл аймаққа 9 облыс
47 провинцияға бөлді.
Палеотрпикалық флоралық аймақ –90 облысқа 33 провинцияға бөлді.
Орталық және оңтүстік Американың флоралық аймақ –5 облысқа, 13 провинциға бөлді. 5. Теңіз жағалауы флоралық аймақ –3 облысқа, көптеген провинцияларға бөлді.
Қылқан жапырақты тайга Солтүстіктен тундрамен жалғасын табады. Тундрада тайга тәріздес Солтүстікте үзіліссіз Евразия, солтүстік Америкада жалғасқан. Тундра тайгадан көлемі кіші, тек қиыр шығыста ғана аумағы ептеп ұлғаяды. Тундра өсімдік бірлестігімен субьалпі альпі өсімдіктер ұқсастығы аз. Тундрамен тау алып жатқан аумағы, көлемі өте үлкен де кең, ал таудың көлемі онша емес. Қылқан жапырақты тайга солтүстікке тундрамен жалғасқан. Тундра тайга тәріздес солтүстіәкке үзіліссіз Евразия, Солтүстік Америка мен жалғасқан. Тундра тайгадан кіші, тек қиыр шығыста ғана аумағы ұлғаяды. Тау биік болса белдеулерге бөлінетіні өсімдіктер болатыны белгілі.
Қиыр Шығыста орман ағаштары топтасып өсетін, мұхит жағалауында басқа өсімдіктер, орман типтері орналасады. Солтүстік жарты шарда мәңгі жасыл қатты жапырақты тоғайлардың алатын орны ерекше.
ярангамного вариантов