А пачце слова учні, у якіх адно са слоў ужыта у пераносно начэнні. а) цвёрдыя веды в) касіць траву б) дыхание зямлі г) залаты пярсцёнак д) мяккі голас
1. Тонік, як і ўсе вясковыя дзеці, дапамагаў маці па гаспадарцы, пасціў кароў, а ў вольны час, "прыгнаўшы на дзень" быдла, гуляў ля рэчкі, купаўся, лавіў ракаў, "катаў па вуліцы рэхву", нават спрабаваў лазіць у чужы сад па яблыкі. 2. Паліцаі прыйшлі сярод ночы, разбудзілі грукатам і напалохалі хлопца, прымусілі сярод ночы ісці з імі і паказваць, у каго ёсць коні. Тонік разгубіўся, бо паліцыянтаў было багата, яны ўсе былі ў чорным, "з аўтаматамі на грудзях, з нейкімі малаватымі на булаватых галавах пілоткамі" і ліхтарыкам свяцілі яму ў вочы. Тоніку ў тую хвіліну ўзгадаўся і Піліпаў Васька, якога ледзь не застрэлілі немцы толькі за тое, што скоса глянуў на іх. Ён паказаў на хату Мокуця, назваў іншых, у каго былі коні. Але пра партызанаў ён не сказаў нічога, хоць і ведаў пра Верчынага Сярожу. 3. Калі ў вёсцы з’явіўся Мокуцеў конь, а самога гаспадара не было, Тоніка апанаваў страх: "А што будзе, калі не вярнуўся? Гэта ж усе ведаюць, што я быў за старасту, і адразу падумаюць — удаў Мокуця". I гэта думка ўжо не пакідала хлопца. А калі прыйшла звестка, што застрэлілі Мокуця, пабаяўся выходзіць на вуліцу. Тонік спрабаваў расказаць Арсеніку пра тое, што гэта ён расказаў паліцыянтам, што ў іх ёсць конь, але не змог. 4. Тонік недалюбліваў і баяўся свайго суседа Сямёна Мокуця за тое, што той злавіў большага Жолудзевага хлопца і "нашастаў па вушах", калі ён з двума Жолудзевымі залезлі ў іхні сад. Сам Тонік уцёк, прашыўшыся пад дрот але зачапіўся за калючку і разлупіў новую кашулю. За гэта яму дасталася ад маці, але гэта дробязь у параўнанні з тым, што чакае яго, так думалася хлопцу, пры сустрэчы з Мокуцем: "мужчыны, пэўна, б’юцца не так". Страх перад бацькам Арсеніка пасяліўся ў яго душы. Таму і узрадаваўся хлопец, што не будзе каго баяцца, калі Мокуця забяруць у абоз. Усведамленне сваёй віны з’явілася ў хлопца тады, калі прапаў Мокуць. Тонік назіраў за Арсенікам, які чакаў свайго бацьку, і яму станавілася ўсё цяжэй і цяжэй. Ён быў шчырым і сумленным хлопчыкам, таму так невыносна было яму жыць з адчуваннем віны. 5. Доўга цярпець такія душэўныя пакуты Тонік не змог і прызнаўся Арсеніку: "Я ўдаў твайго бацьку... , калі быў за старасту. Але ж я не ведаў, што яго застрэляць". I ў тую ж ноч Тонік захварэў, ён гарэў, як агнём. Маці ўсю ноч сядзела над ім і ратавала хлопца. 6. Апавяданне атрымала такую назву, магчыма, таму, каб аўтару праз супрацьпастаўленне лягчэй было данесці да нас думку, што салодкія яблыкі сталі прычынай горкіх хвілін у жыцці Тоніка. 7. Сваё паведамленне пра Тоніка можна пачаць так: Дзесяцігадовы Тонік знешне быў падобны да "незапісанага ў метрыку бацьку": такі ж таўстагубы і гэтак жа "зацята глядзеў спадылба" . Нават насіў бацькаву мянушку — Паплісты. Жыў ён удваіх з маці. Як і ўсе вясковыя дзеці, любіў гуляць ля рэчкі, купацца, бегаць з хлопцамі катаць рэхву. Але жыў Тонік у той час, калі любая дзіцячая забава магла стаць трагедыяй. Гэта была вайна..
Асноўная тэма аповесцi Васiля Быкава — апiсанне падзей Вялiкай Айчыннай вайны, якая стала для людзей сапраўдным выпрабаваннем. Адных яна зрабiла героямi, а другiх, наадварот, — здраднiкамi.Васiль Быкаў сам прымаў удзел у вайне, бачыў усе яе жахi, еў кашу з аднаго кацялка з тымi, хто назаўтра, мужна абараняючыся, гiнуў у баi, i з тымi, хто трапляў у лагер здраднiкаў. У сваiм творы аўтар хацеў паказаць характары, псiхалогiю i iнтарэсы людзей на вайне. Чаму адны людзi здольны былi ахвяраваць сваiм жыццём дзеля выратавання iншых, а другiя — не? Шасцёра салдат пакiнуты на пераездзе прыкрываць адступленне батальёна. Усе разумеюць, што гэта можа быць iх апопiнi бой. Кожны з байцоў перажывае па-свойму, i ўсе трымаюцца па-рознаму. Нiчым не паказвае свае хваляванне разважлiвы i маўклiвы Карпенка. Спакойна паводзiць сябе i iнтэлiгент Фiшар, якому больш за ўсё на свеце хочацца цяпер даказаць старшыне, што ён таксама на непiта здольны. Рагатун i бесклапотны блатняк Свiст i тут не перастае прыдумляць розныя штучкi, каб павесялiць сваiх паплечнiкаў, i гэтым самым вельмi раздражняе Пшанiчнага. Ппiанiчнаму не да смешачак, ён зусiм не хоча памiраць. Адзiнае, на што ён спадзяецца, — што навала iх як-небудзь мiне. Не падабаецца ўсё гэта i Аўсееву. Ён пачынае заклiкаць астатнiх да адступлення. Самы малодшы сярод iх Глечык. Для яго гэта будзе першы бой. У яго настроi трывога i ўзрушанасць. Адзiнае, пра што Глечык думае, — гэта мацi, якую ён пакрыўдзiў i цяпер вельмi шкадуе.Спадзяваннi Пшанiчнага не спраўдзiлiся: вораг з'явiўся. Першым гiне Фiшар. У сё жыццё сумленны, ён такiм застаўся да апошняга моманту. Мужна змагаюцца i з годнасцю развiтваюцца з жыццём Свiст i старшыня Карпенка. Стойка паводзiць сябе i Глечык. Як нi страшна яму, як нi балюча ад страты сяброў, якiм нi вялiкiм было жаданне жыць — на прапанову Аўсеева ўцякаць ён не згаджаецца.У лагеры здраднiкаў аказваюцца Пшанiчны i Аўсееў. Яны адмоўныя героi твора. Аднак, на маю думку, аўтар са шкадаваннем адносiцца i да iх. Прычыну паводзiн сваiх герояў Быкаў бачыць у iх мiнулым. Пшанiчнага пакалечыў час. Перад iм як сынам кулака былi закрыты ўсе дарогi. Аўсеева загубiў эгаiзм, прывiты яму ў дзяцiнстве.Захапляючыся мужнасцю i адвагаю Карпенкi, Свiста, Фiшара i асаблiва Глечыка, я не бяру на сябе смеласцi занадта крытыкаваць Пшанiчнага i Аўсеева. Хто ведае, як у такой сiтуацыi павёў бы сябе кожны з нас?
а) цвёрдыя веды
б) дыханне зямлі
д) мяккі голас
Цвёрдыя, дыханне, мяккi - у пераносным значэннi.