BILIM — kishilarning tabiat va jamiyat hodisalari haqida hosil qilgan maʼlumotlari; voqelikning inson tafakkurida aks etishi. Kundalik tasavvurimizda nimaning nima ekanligiga ishonsak va bu ishonchimiz biz odatlangan voqea va hodisalarga (qoidalarga) zid kelmasa bunday ishonch Bilim hisoblanadi. Voqelik haqidagi bilgan maʼlumotlarimiz Bilim darajasiga koʻtarilishi uchun quyidagi shartlarni qanoatlantirishi lozim: birinchidan, bu maʼlumotlarning voqelikka mutanosibligi; ikkinchidan, yetarli darajada ishonarli boʻlishi; uchinchidan, bu maʼlumotlar dalillar bilan asoslangan boʻlishi lozim. Uchala shart birgalikda mavjud maʼlumotlarni Bilim darajasiga olib chiqadi. Inson ijtimoiy taraqqiyot jarayonida bilmasliqdan bilishga, mavhum Bilim lardan mukammal va aniq Bilimlar hosil qilish tomon boradi. Kishining moddiy dunyo toʻgʻrisidagi Bilimi nisbiydir, u doimo rivojlanib boradi. Bilim kundalik tajriba, kuzatish orqali toʻplanadi. Bilimlarni tadqiqetuvchi taʼlimot — epistemologiyada perseptiv (hissiy), hayotiy — kundalik (sogʻlom akl) va ilmiy Bilim shakllari ajratib koʻrsatiladi. Ilmiy adabiyotlarda Bilim larning ilmiy va ilmdan tashqari shakllari ham farq qilinadi. Ilmdan tashqari Bilim larga madaniyat, adabiyot, sanʼat, mifologiya, din va sh. k. sohalarga oid Bilimlar kiradi. Odatdagi fan sohalarida tadqiq etiladigan Bilimlar ekzoterik (koʻzga tashlanuvchan) Bilimlar deb atalsa, astrologiya, va sh. k. sohalarga oid B. lar ezoterik (pinhoniy) B. lar deyiladi. Ekzoterik B. lar ilmfan qoidalariga zid kelmaydigan boʻlsa, ezoterik B. lar bunday qoidalarga zid kelishi mumkin.
- Do you know any interesting facts about the USA? (Знаете ли вы какие-нибудь интересные факты о США?)
- What is the population of the USA? (Какое население США?)
- What are the most numerous peoples of the USA? (Каковы самые многочисленные народы США?)
- What is the biggest city of the USA? (Каков самый большой город США?)
- How do you compare life in that city and in Washington? (Как вы сравниваете жизнь в этом городе и в Вашингтоне?)
- What are the most interesting sights of the USA? (Каковы самые интересные достопримечательности США?)
- And what about Washington? (А как насчет Вашингтона?)
- How many classes do you have at school? (Сколько занятий у вас в школе?)
- Do you have any clubs? (У вас есть клубы?)
Відповідь:
BILIM — kishilarning tabiat va jamiyat hodisalari haqida hosil qilgan maʼlumotlari; voqelikning inson tafakkurida aks etishi. Kundalik tasavvurimizda nimaning nima ekanligiga ishonsak va bu ishonchimiz biz odatlangan voqea va hodisalarga (qoidalarga) zid kelmasa bunday ishonch Bilim hisoblanadi. Voqelik haqidagi bilgan maʼlumotlarimiz Bilim darajasiga koʻtarilishi uchun quyidagi shartlarni qanoatlantirishi lozim: birinchidan, bu maʼlumotlarning voqelikka mutanosibligi; ikkinchidan, yetarli darajada ishonarli boʻlishi; uchinchidan, bu maʼlumotlar dalillar bilan asoslangan boʻlishi lozim. Uchala shart birgalikda mavjud maʼlumotlarni Bilim darajasiga olib chiqadi. Inson ijtimoiy taraqqiyot jarayonida bilmasliqdan bilishga, mavhum Bilim lardan mukammal va aniq Bilimlar hosil qilish tomon boradi. Kishining moddiy dunyo toʻgʻrisidagi Bilimi nisbiydir, u doimo rivojlanib boradi. Bilim kundalik tajriba, kuzatish orqali toʻplanadi. Bilimlarni tadqiqetuvchi taʼlimot — epistemologiyada perseptiv (hissiy), hayotiy — kundalik (sogʻlom akl) va ilmiy Bilim shakllari ajratib koʻrsatiladi. Ilmiy adabiyotlarda Bilim larning ilmiy va ilmdan tashqari shakllari ham farq qilinadi. Ilmdan tashqari Bilim larga madaniyat, adabiyot, sanʼat, mifologiya, din va sh. k. sohalarga oid Bilimlar kiradi. Odatdagi fan sohalarida tadqiq etiladigan Bilimlar ekzoterik (koʻzga tashlanuvchan) Bilimlar deb atalsa, astrologiya, va sh. k. sohalarga oid B. lar ezoterik (pinhoniy) B. lar deyiladi. Ekzoterik B. lar ilmfan qoidalariga zid kelmaydigan boʻlsa, ezoterik B. lar bunday qoidalarga zid kelishi mumkin.
Пояснення: