с казахским Үйге:
. Төменде берілген сөз тіркестеріне шартты рай жұрнақтарын жалға.
Ереже
Той болса
Айта алма- 1- жа?
Ешкімді де билетпе- 2-жа?
Ән салма- 2-жа?
Бәрін де сабылдырт- 3-жа?
Қыз күнін сағындырт- 1-ж,к?пше
Үлгі ет- 2-ж к?пше
Кірпік ілме- 2-ж к?пше
Бәйгі бер- 3-ж,к?пше
Ат бер- 1-жа?
Тамаша той өткер- 2-жа?
Рақаттанып бір күл- 1-жа?
Бейнематериал мазмұны бойынша достық туралы диалогті толықтыр.
Дана: – Алан, неге «Достық – таптырмас бақыт» – деп айтады?
Алан: – Өйткені … , зор бақыт! Дос болу арқылы біз мейірімділікті, татулықты,
достықты үйренеміз, жігерлі боламыз.
Дана: – Ой, қандай керемет сөздер!
Алан: – Доссыз адам…
Досың көп болса сен ….
!
Дана: – Өмірде нағыз достық бар екеніне сенесің бе?
Алан: – Әрине, сенемін!
Дана: – Нағыз дос қандай болады?
Алан: – Нағыз достық басыңа қиындық түскенде сыналады.
– нағыз дос!
Дана: – Онда менің төрт, жоқ бес нағыз досым бар екен.
Алан: – Ол өте жақсы, Дана,
Қажетті сөздер:
достықты бағалау керек
достық деген – өмірдің бізге берген сыйы
толыққанды өмір сүре алмайды
Сәтсіздікке ұшыраған кезде қасыңнан табылған адам
рухани байсың, бақыттысың
Сөйлемдегі ерекшеленген сөздердің синонимін тап.
Қарақалпақ елінің Қоңырат деген жерінде дүниеге келген.
Мектепте мұғалім болып жұмыс істеді.
Өлеңдері республикалық ба з беттерінде жарияланды.
Өлеңдеріне жазылған әндері халық арасына кеңінен танымал.
1. Мəтін мазмұнына сүйене отырып кестедегі «бұрыс» ақпаратты белгіле.
Ақпарат Дұрыс Бұрыс
1 Төлеген Айбергенов 1937 жылы дүниеге келген.
2 1969 жылы институт бітіріп, мектепте мұғалім болып жұмысқа кірді.
ға арналған «Бақшаға саяхат» сурет-кітапшасы жарық көрді.
4 1965 жылдан Қарақалпақ Жазушылар одағы жанындағы əдебиетті
насихаттау бюросында қызмет істеді.
5 Т. Айбергеновтің өлеңдері республикалық ба зде 1955 жылдан
бастап жарияланды.
2. Мəтінге және қосымша мәліметтерге сүйеніп, төмендегі сызбаны толтыр.
Айтыс – халық мұрасы.
Әрбір халықтың өзіне тән салт – дәстүрлері, әдет – ғұрыптары, халық ауыз әдебиеті, мәдениеті, тәрбиелік ұстанымдары бар. Міне, осы асыл қазынамыз бізге ұрпақтан ұрпаққа сан ғасырлар бойы аманат ретінде ұласып, ұлттық болмысты жоғалтпай, өзгелерден ерекшелеп тұратын айна секілді. Бізде өз кезегімізде бұл құндылықтарды қастерлеп, келер ұрпаққа осы күйінде жеткізуіміз керек.
Ата дәстүрін ардақтау – қазақтың халық педагогикасының ұлттық ұжданы.
«Атадан бала тусайшы, ата жолын қусайшы» деп, халық атадан балаға мұра болып келе жатқан жақсы қасиеттерді келесі ұрпақтың бойына сіңіріп, ізгілікке тәрбиелейді.
Қазақ халқының екі жүзге жуық салт – дәстүрі, сенім – ырымдары, ұлттық ойындары бар, олардың әрқайсысының тәрбиелік те, танымдық та маңызы зор. Осы ретте айтыстың алар орны ерекше.
Айтыс – қазақ халқының ертеден қалыптасқан жыр жарысының бір түрі. Айтысқа суырып салма ақындар мен көркем сөз шеберлері қатысады. Айтыста ел басқарып отырған басшылардың кемшіліктері, сондай – ақ өмірдегі келеңсіздіктер ашық айтылады. Айта кететін бір жайт, айтыс бүгінгі күнге дейін жетіп, тәрбиелік мәнін жоғалтпаған жыр жарысы. «Атамұра – асыл қазына» демекші, осындай ұлттық дәстүр, ғұрыптарымызды сақтап, қастерлеуіміз қажет.