ЖББМ Agamgap epre keen cayna macaran. Yakny ere en mer enni, mananap men
халықтарды бір-бірімен байланыстыратын сауда жоғары пайда болды. Осылайша
Еуропа мен Азияда Ұлы Жібек жолы Чжан Цанбының саяхаты нәтижесінде ашылды
«Ұлы Жібек жолы» деген атауды 1877 жылы неміс географы ферминаңа фон Рихтофан
берді.
Ұлы Жібек жолының бір тармагы - Египет пен Вавилонда, Иранда өте қымбат
бағаланатын, әдемі кек тас пазурит тасымалдаған менен алазурит жолы» деп аталған
Екінші тармағы - Қытайдағы императорлар мен ақсүйектерге әшекейлер жасау үшін
оделі нефрит тасын тасымалдайтын «нефрит жопы» болған. Ал үшінші «булгын
жолымен» қымбат бағалы терілер тасыған. .
Ұлы Жібек жолы ежелгі Қазақстан жерімен де еткен, Жолдың бойында Испиджаб,
Тараз, Алматы, Отырар, Түркістан, Сауран, Сығанақ қалалары бой көтерді.
1-тапсырма
Мәтін мазмұнына қатысты 1 сұрақ құрастыру. ( )
2-тапсырма Сұрақтарға дұрыс жауап беру
» «Ұлы Жібек жолы» деген атауды кiм берді? ( )
» Қазақстан жерінде қандай қалалар бой көтерді? ( )
«Ұлы Жібек жолының» үшінші «бұлғын жолымен» нелер тасылған? ( )
2-MOTIN
Бұрынғы заманда малға өте бай бір ел болыпты. Бұл жердің тұрғындарының «Біздің
отбасымыз бен малымызды қорғайтын батырымыз болса екен», деген жалғыз
армандары болыпты.
Күндердің күнінде бір отбасында алып бала дүниеге келеді. Ел-жұрт жиналып,
үлкен той жасайды. Балаға Толағай деп ат қояды. Сол нәресте жыл сайын емес, күн
сайын ержете бастайды. Бір жылы жаңбыр жаумай, шөп шықпай, малдар қырыла
бастайды. Халықтың басына түскен қиындықты уайымдаған Толағай дана деген
ақсақалға барып, ақыл сұрапты. Сонда қарт айтқан екен:
- Толағай, біздің жерімізде тау жоқ, бұлт келмейді. Сондықтан жаңбыр жаумайды,
дейді.
2-тапсырма
1-сұрақ
Домна пеші деген не?
2-сұрақ
Пештің төменгі бөлігіне қыздырылған ауаны қалай береді?
3-сұрақ
Газ пештің ішінде неге секунд бола алады?
4-сұрақ
Домна пеші неше градусқа дейін барады?
5-сұрақ
Домна пеші не істей алады?
3-тапсырма
Домна пеші - бұл өте көп заряд пен түтінді тұтынатын қуатты және тиімділігі жоғары қондырғы. Қазіргі заманғы ауқымды домна пеші шамамен 23000 тонна көмір, 18000 тонна түтін, 1700 тонна табиғи газ жұмсайды және 12000 тонна шойын, 4000 тонна шлак және 27000 тонна домна газын өндіреді. Осылайша, үлкен үй пешінде минутына шамамен 9 тонна шойын балқытылады. Материалдардың көп мөлшерін үздіксіз беруді және беруді қамтамасыз ету үшін пештің дизайны қарапайым және өте сенімді болуы қажет.