Ғаламшар немесе Планета (көне лат. planeta грек. aster planetes — кезбе жұлдыздар) өз орбитасы бойынша Кунди не баска жулдызды айнала қозғалатын гравитациялық өріс жасауға өз
салмагы жеткілікті, соның нәтижесінде шар тәріздес орбитаға не аспан денесі (1)
Уран (солда), Нептун (оңда), Жер (төменгі солда), Сириус B (төменгі ортада) және Шолпан (төменгі
онда).
Ғаламшар -
өздгінен жарық шығармайтын жұлдызды айнала қозғалатын орталық, жарық көзімен
салыстырғандагы массасы шағын аспан денесі Күн жүйесінде 9 үлкен планета, 43 планета
серіктері бірнеше ондаған мың кш планеталар (астероидтар) белгілі. Үлкен планеталардың пішіні
сфера тәрізді, соған жақынырақ болады. Күн жүйесіндегі Планеталар Кун жарыгын
шагылдыргандыктан көрінеді. Кейбір жаын жұлдыздың айналасындағы Планета осы жүйенің
масса центрінің түзу сызықты қозғалыс траектория маңайында тербелуін бақылау арқылы
анықталады. Қазіргі космогон теория бойынша планеталық жүйелер Галактикада кеңінен тараган
кұбылыс болып табылады.
2006 ж. тамызында Прага каласында 75 елден жиналған 2,5 мыңдай астроном Халықаралық
астрономНЯЛЬПК одақ маслихатында ресми түрде ғаламшар мәртебесін алу үшін аспан
денесіне қажетті көрсеткіштерді бекітп
1930 акылы ашылған және содан бері Күн жүйесіндегі 9-шы ғаламшар саналып
келген Плутон мәртебесінен айырылды Жаңа жактелім бойынша Плутон енді шағын ғаламшарлар
немесе плането стар санатына жатады
Енді аспанда 8 ғаламшар ғана қалды. Олар:
Меркурий
Шолпан
Жер
Қызылды?
ЕсекKырған
Қонырқай
Уран
Нептун
Жалпы есімдер:
Жалқы есімдер:
Мәтіннен 1 сөзді тәуелдеп жазыңдар.
Мәтіннен 1 сөзді алып септеңдер.
Ғаламшар:
1. Менің ғаламшарым
2. Сенің ғаламшарың
3. Сіздің ғаламшарыңыз
4. Олардың ғаламшары.
Планета:
1) Планета
3) Планета-ның
3)Планета-ға
4)Планета-ны
5)Планета-да
6)Планета-дан
7)Планета-мен