1) "Қыз Жібек" жыры - қазақтың ең көне лиро-эпостық жырларының бірі.
2) ХVІ-ХVІІІ ғасырлардағы қазақ қоғамында жеке бастың, сезімнің бостандығы, махаббат еркіндігі туралы мәселе мұндай деңгейде ашық айтыла бермеген кезі суреттелген.
3) Алғаш рет 1894 ж. бастырылған.
4) Батыс Қазақстан жері.
5) Жырдың негізгі кейіпкерлері:Төлеген,Жібек,Бекежан,Қаршыға, Сансызбай,Базарбай, Сырлыбай т.б.
6) Жыр мазмұнының негізгі арқауы - Төлеген мен Жібек бірін-бірі шын сүйген ғашықтар,бірақ әке батасынан аттап кеткен Төлегеннің өлімі мен Жібектің қайғылы тағдыры.
7) Ең алғаш Жібек туралы Төлеген өз елінде жүргенде естіп, сұлуды іздеп шығады.Содан соң Жібек жайында Қаршығадан қанығып,оны көруге асығады. Сөйтіп, Қаршығаға ілесіп, көштің соңына түседі. Көш үлкен, аяғынан басына дейін баруға тура келеді. Жол бойы бірінен бірі әдемі он үш қызды көреді.Олардың бәрі Жібек болмай шығады.Кейін Жібекпен алғаш кездескенде оның сұлулығы бейнеледі.
8) Қыз Жібек" жыры екі бөлімнен тұрады. Бірінші бөлімінде Төлегеннің Жібекке үйленуі әңгімеленсе, екінші бөлімде Жібектің Сансызбаймен қосылғаны баяндалады. Екі бөлім - екі оқиғаны жырлайды, бірақ сюжет біреу: жігіттің үйленуі баяндалады.
9) "Қыз Жібек" жырының шығуы сол дәуірдің өзінде-ақ халықтың идеал туралы эстетикалық пайым-түсінігінде белгілі бір дәрежеде өзгеріс болғанын айғақтайды.Төлегеннің де, Жібектің де өзіне лайық жар іздеуі, сүйіспеншілікпен үйленуді көздеуі - сол кезеңдегі жастардың ойында, көкірегінде жүрген арманын, мұңын, тілегін аңғартады. Жырдың ел арасында кең тарағанының бір себебі осында.
10) Базарбай - Төлегеннің әкесі.
11) Төлеген - жырдың бас кейіпкері,Жібектің сүйгені,Базарбайдың баласы.Ол бай болуды, батыр болуды көксемейді.Оның арманы - өзіне лайықты сұлуды сүю, соны өзіне өмірлік жар ету. Ал Сансызбай - Төлегеннің інісі,ісін жалғастырушы.
12) Жібек туралы Төлеген Қаршығадан естиді.
13) Төлеген қасына бірнеше нөкер ертіп,"жылқыдан екі жүз елу жорға алып, бірнеше күн жол жүріп" Жібекті іздеп,қыздың көшіне келеді.
14) Жырда қыздардың келбеті өте шебер суреттелген, оларды көрген Төлеген енді тезірек Жібекті көруге ынтығады. "Қаршығадан озып, Жібектің күймесіне бұрын жетеді. Бірақ Жібек онымен "сөйлесуге намыстанады". Тек Қаршығаның үгітінен кейін ғана Жібек "бетін бір ашып, жарқ етіп көрініп, амандасты да, қайтадан бетін жауып, пәуескенің қақпағын түймелеп, жатып қалды".Осылайша екеуі алғаш кездескен еді.
15) Жібектің ағасы Қаршыға көмектеседі.
16) Бекежан - романдық эпостағы дәстүрлі кейіпкер, яғни екі ғашықтың ортасында жүрген қастангер.
17) "Егер Алла бұйырса, мен қаздармен бірге келемін" деп,аман-сау оралатынына уәде береді.
18) Базарбай баласының тілегін қолдамай,оған оң батасын бермейді.
19) Төлегеннің жолын Жібек 8 жыл күтеді.
20) Жібек кейін Сансызбайға тұрмысқа шығады.Жібек марқұм болған жарының өсиеті мен ата салтын орындау үшін ғана тимейді Сансызбайға.Ол өзі ғашық болады, сөйтіп, оның Төлегенге деген іңкәрлігі Сансызбайға ауысады.
Объяснение:
Кейін Қазан төңкерісі қарсаңындағы қазақ ауылының тарихи-әлеуметтік халі әрі 1916 жылғы Ұлт-азаттық қозғалыс, жеке адамдардың жан дүниесі, олардың дүние танымы суреттелген “Таң атты” (1955, орыс тілінде), “Ұядан ұшқанда” (1957), сондай-ақ халықтар достығы, замандастарының өмірі, туған жерге деген сүйіспеншілігі тартымды бейнеленген “Темірқазық” (1959), “Өмір тынысы” (1964), “Ақбота” (1966)повестері мен әңгімелер жинақтары, Жетісудағы саяси-әлеуметтік өзгерістерді кезең көрінісімен шынайы өрнектеген “Тоқаш Бокин” (1958), қазақ әйелінің қоғамдағы алатын орны, оның өндірісті, өнер-білімді, мәдениетті өрге бастаудағы және отбасындағы рөлі, әлеуметтік, этикалық, эстететикалық көзқарастары баяндалатын “Теміртау” (1960), адамдар санасындағы және тұрмыстағы жаңа салт, озық дәстүрлерді таратудағы зиялы қауымның рөлі, дәрігердің қоғам алдындағы парызы, басшы қызметкерлердің еңбек адамдарымен қарым-қатынасы, өзара сенім, достық, бірлік рухын қалыптастырудағы өнегесі айшықты кестеленген “Доктор Дарханов” (1962), тың және тыңайған жерлерді игерудің алғашқы кезеңіндегі көрген қиыншылықтары, ой-арманы, адамгершілік асыл қасиеттері арқау етілген “Сенім” (1966) романдары жарық көрді. “Заман осылай басталады”, “Ақын жүрегі” пьесалары республикалық, облыстық драма театрларда қойылды. Оның шығармалары негізінде “Мазасыз таң” атты көркем фильм түсірілді. Туындылары шет ел тілдеріне аударылды. “Құрмет белгісі” орденімен марапатталған