Ғылыми жұмыста кхмер аңыздары кхмерлердің жалпы халық ауыз әдебиетінің ішінде көркемірек болып табылатыны талданған. Антикалық және түрік аңыздарымен кхмер аңыздарына салыстырмалы талдау жасағанда дәстүрлі түрде 3 топқа жіктеледі: космогониялық, топонимиялық, этиологиялық.
Зерттеудің мақсаты: кхмер аңыздарының басқа халықтың аңыздарымен ортақ және айқын қасиеттерін анықтау; аңыздың даму деңгейіне қоршаған ортаның, дәуірдің және басқада жағдайлардың әсерін анықтау болып табылады. Зерттеу жұмыстары барысында автор "аңыз", "миф" сияқты ұғымдарға сүйенеді де, келесідей тұжырымға келеді, яғни жоғарыда атап өткен ұғымдарды талқылау әр кезде түсінік бере алмайды: аңыз немесе миф ұғымы әр халықтың ауыз әдебиетімен шартталған, белгілі бір халық ауыз әдебиетінің шығармасын солай атауға құқылы.
Кхмер аңыздарын антикалық және түрік аңыздарымен салыстыра келе, шығарма авторы әр халықтың аңыздары мен кхмер аңыздарының тақырыптарнының ортақтығы мен айқын оқиға желісінің әркеттестігі мен ықпалы жайлы жазады. Әсіресе Камбоджияның қазіргі уақыттағы қолданыстағы қала, елді-мекен, өзен, көл аттарының топонимикалық аңыздары атап өтілуі қайран қалдырады, бұл кхмер аңыздарының бірегейлгіне куә болып табылады. Бұл аңыздардың ғалымдармен толыққанды зерттелмеуі, бүгінгі ұрпақтта кхмер аңыздары жайлы ақпараттың болмауы (сауалнама нәтижесі арқылы расталған) және олардың өздерінің тілдік кешенінде сақталуы, халық ауыз әдебиеті жайлы білімді тереңдетуге септігін тигізу мүмкіндігі бұл жұмысты қазіргі уақытта өзекті етеді.
осы аптада бурабай ұлттық саябағында өткен «жер – біздің ортақ үйіміз» хіі республикалық экологиялық байқау-пленэрінің жеңімпаздары анықталды. дәстүрге айналған бұл байқау елімізде «шеврон» компаниясының қолдауымен 2002 жылдан бастап өткізіліп келеді. соңғы бес жыл бойына жоба операторы қазақстан ұлттық юнеско клубтары федерациясы.
үкімет және жұртшылықпен байланыс жөніндегі департамент директоры еркін зікібаевтың айтуынша: «әлемнің алдыңғы қатарлы энергетикалық компанияларының бірі саналатын «шеврон» біз жұмыс істейтін сол елдердің жергілікті халықтың әлеуетін ға ерекше көңіл бөледі. «жер – біздің ортақ үйіміз» байқау-пленэрі ға өз шеберліктерін ға және біздің еліміздің әр түкпірінен келген мен жасөспірімдерге өзі теңдестерімен араласуға мүмкіндік береді. бұл жобадағы біздің мақсатымыз – жас дарындыларға жол көрсету, ал таңдауды олар өздері жасамақ. ең маңыздысы, олар жан-тәнімен суретші болып қалғаны».
жобаға 12-16 жас аралығындағы мамандандырылған көркемөнер мектептерінің дарынды мен тәрбиеленушілері қатысты. байқау еліміздің 14 облысын, сонымен қатар алматы мен астана қалаларын қамтыды. үміткерлер арасынан аймақтық турдың нәтижелері бойынша 50 жеңімпаз таңдап алынды. олар бір аптада өздерінің кәсіби шеберліктерін жетілдіруімен қатар бурабайда ұмытылмас күндерін өткізді.
биылғы жылғы байқау «қазақстанның аңызға айналған табиғаты» тақырыбын қамтыды. бағдарлама көптеген шеберлік-сыныптар мен пленэрлерден құралды. атап айтсақ, декоративті панно бойынша шеберлік-сынып, жапырақтардан абстракция, тастағы миниатюра, бөлектау тауының үстіртіндегі, абылай ханның ең көркем ордасы мен шортанды тылсым көлінінің орнындағы пленэрлер. бағдарлама шеңберінде бурабай ұлттық саябағының көз тартарлық жерлеріне саяхат жасау да болды. бұл жылғы байқаудың ерекше өзгешелігі жас суретшілерді бейнелеу мен қатар фото өнеріне де оқыту болды. осы жылы жобаны қазақстан республикасы тұңғыш президенті – ұлт көшбасы қоры, астана қаласының әкімдігі, бурабай ауданының әкімдігі, «бурабай» ұлттық саябағы, суретшілер одағы, қазақстандық лапландия қолдады. байқауда қазылар алқасының төрағасы – қр тұңғыш президенті – ұлт көшбасы қорының атқарушы директоры сағындық нұрақанов болды. жыл сайынғы байқау-пленэрдің мақсаты – экологиялық мәселелермен таныстыру. ұйымдастырушылар ға жалпы және экологиялық мәдениет, отансүйгіштік және еліміздің қоршаған ортасын, табиғи және мәдени байлығын, сонымен қатар жер планетасының жалпы экожүйесін қорғау үшін азаматтық жауапкершілікке дағдыландыруға тырысады.
1 Қ.И.Сәтбаев
2 Ғалымның негізгі ғылыми еңбектері кентасты кендер геологиясы мен Қазақстанның минералды ресурстарына арналған
3 Қ.И.Сәтбаев
4 Ол минералдық шикізатқа бай Сарыарқа, кенді Алтай, Қарағанды, Қаратау секілді аймақтарға да ерекше назар аудара зерттеп, олардың кендерінің стратиграфиясы, тектоникасы, құрылысы, металлогениясы, неохимиясы және шығу тегі туралы маңызды ғылыми қорытындылар жасады, ғылымға формациялық металлогендік анализдің кешендік әдісін енгізді.
5 1927-1928 жылдары – Жезқазған, Қарсақбай, Атбасар аудандары, Қарағанды тас көмір алабы және Қаратау полиметалл кендері жөнінде ғылыми маңызды еңбектер жариялаған.
6 Ленин ордені — КСРО Орталық Атқару Комитеті Президиумының 1930 жылғы 6 сәуірдегі қаулысымен бекітілген Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының ең жоғарғы мемлекеттік наградасы.
7 1947 жылы — Англияға сапар жасаған кеңес парламентарийінің ішіндегі қазақ ғалымына Ұлыбританияның экс премьер-министрі У.Черчилль қалжыңдап «Барлық қазақтар сіз сияқты сұңғақ, батыр тұлғалы ма?» деп сұрапты. Сонда академик Қ.Сәтбаев «О, жоқ, Черчилль мырза, қазақтардың ішіндегі ең кішісі мен, менің халқым менен де биік» деп жауап беріпті.
Объяснение: