1) Томирис патшайым б.з.д. Ол массагет тайпасының көсемі болған. Оның әкесі - Спаргапис. Анасы Аби тайпасынан шыққан.
2) Томирис анасынан ерте айрылды. Оның анасы босану кезінде қайтыс болды. Алайда кейбір тарихшылар қыздың анасы Тұмар сәби кезінде қайтыс болды деп айтады.
3) Томирис 5 жасынан бастап жылқыны тоқымдай алады. Қызға садақ атуды ерте үйреткен.
4) Тұмар сақтардың көсемі болды. Ол Ишпакайдың ұрпағы. Әкесі Томирис тамаша қолбасшы болған, ол соғыс жүргізудің барлық нюанстарын, тактикасы мен стратегияларын білген. Ол ең қиын мәселелер мен қақтығыстарды шеше білді.
Объяснение:
Батыр Баян» (поэма) – қазақтың атақты қаламгері Мағжан Жұмабаевтың жазған поэмасы.
Қысқаша мазмұны Өңдеу
Бұл поэмада Баян Батыр туралы айтылады. Ол Абылай ханның аламаны болған. Аламандықта Батыр Баян бір сұлу қалмақ қызды тұтқынға алды. Баян қалмақ қызына ғашық болады, бірақ қыз жақтан ондай сезім болған жоқ. Бұл қалмақ қыздың есімі Құралай болды. Құралай Батыр Ноянды сүйген, сол себептен екеуі қыздың отанына қашады. Батыр Баян бұл істі туған жерді сату деп есептегендіктен, оларды артынан қуды. Қуған кезде Баян Құралайды оқпен атып, Ноян Батырды өлтіреді. Баянның оларға жаны ашығандықтан екеуін бірге жерлейді. Содан кейін Батыр Баян Абылай ханның рұқсатын алмағандығына қарамай, қалмақтарға 100 қазақ жігіттермен аттанды. Сол соғыста Баян Батыр қайтыс болады.
Шығарма кейіпкерлері Өңдеу
Батыр Баян - поэманың бас кейіпкері. Ол қазақ халқының батыры және Абылай ханның ең жақын жауынгері. Оның мінезі отаншыл және өте намысқой. Поэманың соңында соғыста қайтыс болады.
Ноян - Батыр Баянның інісі. Ол өз отанының сатқыны,өйткені Ноян қалмақ қызымен қашып кетті. Поэманың соңында ол Батыр Баянның қолынан қайтыс болады.
Құралай - қалмақ жауынгердің қызы. Батыр Баян оның ауылына шабуыл жасағанда, оны тұтқынға алып, оған бірден ғашық болады, бірақ Құралай Баянға ғашық болған жоқ. Ол - өте сұлу және әдемі қыз. Ноянмен бірге өз отанына қашқанда, Батыр Баян оларды өлтіреді.
Абылай Хан - Қазақ халқының Ұлы ханы. Қалмақтармен соғысқан. Хан Батыр Баянға соғысқа қатысуына тиым салды.
Аю Қазақстанда Тянь-Шань,Жоңғар Алатауы,Тарбағатай,Сауыр және Алтай тауларында кездеседі.
2)Аюдың көп түрлері бар.Мысалы:ақ аю,ақтөсті аю,қоңыр аю,барибал,ерінді аю,малай аюы,көзілдірікті аю және үлкен панда.
3).Бұл жерде тау атауы Тарбағатай.
Объяснение: