Ыбырай Алтынсарин қазақтың ағартушылық тарихында және ұлттық мектебінің қалыптасуында терең із қалдырды. Ол 1841 жылы қазіргі Қостанай облысының аумағында дүниеге келген. Әкесінен ерте айырылған ол атасының - белгілі би және старшын Балқожа Жаңбыршиннің қолында тәрбиеленді. Ыбырай бала кезінен бастап білімге және өз бетінше оқып білуге бейім екенін байқатты. Көп оқыды, Ресей қоғамының білімді адамдарымен жиі араласып тұрды. Орынборда оқып жүрген кезінде шығыстанушы ғалым В.В Григорьевпен жақын танысып алды. Ол өзінің бай кітапханасымен Ыбырай Алтынсариннің еркін пайдалануына рұқсат етті. Білімге құштар жас бос уақытының бәрін де сол кітапханада өткізді. Білген үстіне біле түссем деген құмарлық пен өз халқыма неғұрлым көбірек пайда келтірсем деген абзал арманға ұмтылыс жас Ыбырайдың өмірлік кредосына айналды. Өзінің мінез-құлқы жағынан қарапайым әрі еңбексүйгіш еді, көп оқыды, өзге халықтардың қол жеткен табыстарын неғұрлым көбірек біле түссем деп армандады. Алған білімін өз халқының пайдысына асыруға талпынды.
Маған өте оны сүй- араластырмайды.Неғып мен олай кереуетті сүйемін?Ал міне сендер ойлан-, бұл сендердің түсіңді қорыйдызатпен?Тегі, сол менің кереуетімнің.Оның, әрине, ат қою қиын затпен, бірақ тапнеге сендер тұр- азанда ша, ал өздігінен-өзі және бас сергектенесіңдер оятқышқа менен сөздерді местами поменяй!ол маған алып ләззатты жеткізеді.барлық күннің протяжении?Тап сүйікті кереует арқылы!Ал ғой сендерсендер бірнәрсені жаман сендердің кереуетіңнің алқындырдыңдар немесе кері онымен айналды!түн?Не түннің сұмдықтарының сендерге деген жерлен- басқа бермейді?АрқылыМіне үшін нені мен олай
жаксы Адам ар сатте комектесетын Жане киындыкка калдырмайтын.