Ғылымдағы және техникадағы, өнер мен мәдениет, қоғамдық-әлеуметтік өмір мен әдебиет саласындағы жаналықтар лексикаға да үнемі ыкпалын тигізіп отырады. Өткен дәуірлерде болған кейбір наным-сенімдер, әдет-ғұрыптар, ескі ұғымдар, үй мүлкі, шаруашылық бұйымдары халық тұрмысының дамуына байланысты азайып, қолданудан шығып қалады.
Соларға қатысты сөздер мен атаулар да ескіреді, яғни қолданудан шыға бастайды. Мысалы: шоқпар, соқа, сойыл, найза, айбалта, күрзі, қорамса, кіреуке, малта, ояз, зындан, күң, кұл, әмеңгер, болыс, жүзбасы, сарбаз, дуан, пері, періште, ысқат, азан, барымта, дабыл тәрізді сөздер бүгінгі өмірде көп қолданыла бермейді. Бұлар белгілі бір дәуірдің, тарихи кезеңнің тілдік көрсеткіші ретінде жұмсалуы мүмкін. Олар көнерген сөздер деп аталады. Және олардың кейбірі жана ұғымдардың келуімен байланысты жаңарып қолданылуы да мүмкін. Тіл — тілде көнерген сөздердің историзмдер және архаизмдер деп аталатын екі түрі бар. Кейбір заттар мен құбылыстар күнделікті өмірден шығып қалып, сол ұғымдарды білдіретін олардың атаулары — сөздер де көнеріп, тілде қолданбайды. Мысалы: сұлтан, атшабар, ояз, барымта, дуан басы, дүре, малай, күң, құл, бай, болыс т. б. Мұндай сөздерді историзмдер дейді. Бұрынғы атаулары ескіріп, кейін басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстар бар. Мысалы: жасак, немесе қол — әскер, қол басы — әскер басы, почтабай — хат тасушы, жатак, — отырықшы, серіктік — бірлесу, қосын — ұйым, желек — орамал т. б. Қазірде осындай басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстардың бұрынғы атаулары архаизмдер деп аталады.
—! юля! — ! алиса! — как, ты думаешь астана красивый город? — да, я думаю астана красивый город и даже ! — юля, а какие достопримечательности ты знаешь? — я знаю много, но несколько примеров как «байтерек», самая известная достопримечательность и «хан шатыр» вот это мои любимые достопримечательности. — а какие у тебя алиса любимые достопримечательности? — мне нравится акионариум! — хорошо, а почему тебе нравится он? — потому что там можно почувствовать частью большого акионариума. — а ты когда-нибудь была в астане? — да была в астане. — а ты? — нет не разу — а ты хочешь? — да хочу — а давай со мной в этом году поедешь? — да — ну ладно пока! а то мне уже домой пора идти! — пока! мне тоже!перевод на казахский - сәлеметсіз бе! джулия! - сәлеметсіз бе! алиса! - астана қалай тамаша қала? - ия, менің ойымша, астана - бұл әдемі қала және өте көп! - джулия, және сенің көздеріңді білесің бе? - мен көп нәрсені білемін, бірақ «бәйтерек» сияқты бірнеше мысал келтіремін, ең танымал көрнекті «хан шатыр» - менің сүйікті жерлерім. - ал сенің сүйікті алисің көзге түседі? - мен акионарийді жақсы көремін! - ал, неге сіз оны ұнатасыз? - өйткені онда сіз үлкен акитарияның бір бөлігін сезінесіз. - сіз астанаға келгенсіз бе? - ия, мен астанада болдым. - сенше? - жоқ, бірде емес - ал сен қалайсыңба? - ия қалаймын - ал осы жылы менімен бірге барайық? - ия, келіңіз - жарайды сау бол! ал содан кейін үйге баруым керек! - бой! маған да!
Соларға қатысты сөздер мен атаулар да ескіреді, яғни қолданудан шыға бастайды. Мысалы: шоқпар, соқа, сойыл, найза, айбалта, күрзі, қорамса, кіреуке, малта, ояз, зындан, күң, кұл, әмеңгер, болыс, жүзбасы, сарбаз, дуан, пері, періште, ысқат, азан, барымта, дабыл тәрізді сөздер бүгінгі өмірде көп қолданыла бермейді. Бұлар белгілі бір дәуірдің, тарихи кезеңнің тілдік көрсеткіші ретінде жұмсалуы мүмкін. Олар көнерген сөздер деп аталады. Және олардың кейбірі жана ұғымдардың келуімен байланысты жаңарып қолданылуы да мүмкін.
Тіл — тілде көнерген сөздердің историзмдер және архаизмдер деп аталатын екі түрі бар. Кейбір заттар мен құбылыстар күнделікті өмірден шығып қалып, сол ұғымдарды білдіретін олардың атаулары — сөздер де көнеріп, тілде қолданбайды. Мысалы: сұлтан, атшабар, ояз, барымта, дуан басы, дүре, малай, күң, құл, бай, болыс т. б. Мұндай сөздерді историзмдер дейді. Бұрынғы атаулары ескіріп, кейін басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстар бар. Мысалы: жасак, немесе қол — әскер, қол басы — әскер басы, почтабай — хат тасушы, жатак, — отырықшы, серіктік — бірлесу, қосын — ұйым, желек — орамал т. б. Қазірде осындай басқа атаулармен беріліп жүрген заттар мен құбылыстардың бұрынғы атаулары архаизмдер деп аталады.