КАЗАХСКИЙ
Әлемде климаттың өзгеруі қоршаған ортаны ластаудан туып жатыр. Өндіріс ошақтары
(қоршаған ортаны ластауда, #lahaндық нылынудың әсерінен Жердегі aya райы өзгеріп, қатты
дауылдар, күшті су тасқындары, құрғақшылық болып жатыр. ғалымдар болашақта мұчдай
апаттар жиі болуы мүмкін екенін ескертеді.
Ғалымдардың болжауынша, су тасқынынан, әсіресе Онтүстін -Шығыс Азия елдері қатты
зардап шегу мүмкін. Ол - Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Хошимин жане Янган қалалары.
Бүгінде Қытай, Солтүстік Корея мен Оңтүстік Кореяда су тасқыны көбеюде.
Ғалымдар климаттың өзгерун ормандардың оталуымен де байланыстырады. Қазір
әлемде ағаштары көптеп оталуда. Өндіріс үшін Намаз талдары оталып жатыр. Ормандардың.
оталуы құрғақшылық тудыруда. 2005 жылы құрғақшылықтан өзендер неeyin, орманның 30
пайызы қураған. Бұл - соңғы 60 жылдағы ең улкен апаттың бірі. ғалымдар кұрғаңшылықты
Атлант мұхиты суының температурасы мен байланыстырады. Мұхит суының қызуы Жер безіндегі
ылғалға әсер етеді екен.
Жауын аз болғандықтан, жердің құнарлы қабаты желмен ұшып кетеді. Одан нейін құм
мен топырақтан дауыл болады. 2003 жылы Еуропада жазу өте ыстың болған. Ғалымдар оны
Сирек нездесетін құбылыс ретінде бағалаған. Мұндай құбылыс 200 нылда бір рет болады екен,
Алайда ғалымдар болашақта жазда екі есе ыстық болуы мүмнін ененін айтады. 2040 жылы
әрбір енінші жаз осылай ыстық болады екен.
Полян ғалымдары өмұздықтардың азаюы мен су температурасының көтерілуі aya
айналымын өзгерткен» деген болам айтады. Зор куаты бар су ауаны жылытып, ол жоғары
көтеріледі. Қалыпты жағдайда солтүстік теңіздер мұз құрсанып, оған жол бермейтін.
Болашақта адамзатты не нүтіл тұрғаны белгісіз. Сондықтан табиғатпен санасу керек.
A. Турапбойұлынан «Егемен Қазақстан»1706 / 10000
РУССКИЙ
Изменение климата в мире происходит от загрязнения окружающей среды. Очаги производства
(при загрязнении окружающей среды ,под влиянием # лахаунского затопления изменялась погода на Земле, сильная
идет буря, сильные наводнения, засуха. в будущем ученые мұчдай
авария предупреждает, что может быть частым.
По прогнозам ученых, из-за наводнения, особенно на юге-страны Восточной Азии сильны
может быть поражения. Он-Бангкок, Шанхай, Гуанчжоу. Город Хошимин и Янган.
На сегодняшний день в Китае, Северной Корее и Южной Корее повышаются паводки.
Ученые связывают изменение климата с ликвидацией лесов. Сейчас
в мире растет большое количество деревьев. Для производства совершаются молитвы. Леса.
засуха вызывает засуху. В 2005 году из-за засухи реки пересыпались 30 рек.
процент сухостоя. Это одна из самых масштабных аварий за последние 60 лет. ученые кұрғаңшылықты
Атлантический океан связывает температуру и температуру воды. Температура океанской воды в железах Земли
это влияет на влажность.
Из-за небольших осадков, плодородный слой Земли летает ветром. Из нее нейлон песок
у меня будет ураган с почвы. В 2003 году в Европе было очень много книг. Ученые
Ценит как редкое явление. Это явление происходит один раз в 200 Нил,
Однако ученые говорят, что в будущем летом может быть вдвое жарко. В 2040 году
так будет жарко каждое второе лето.
Полянские ученые уменьшение мороженого и повышение температуры воды aya
- я думаю, что это не так. Вода с огромной мощностью нагревает воздух, он выше
поднимается. В нормальном состоянии северные моря обрушилась льда и не допускали ее.
Не известно, что в будущем человечество или нет. Поэтому нужно пересчитывать с природой.
A. Турапбойұлынан «Казахстанская Правда»
Шәкәрім «Еңлік−Кебек» арқылы қазақ поэзиясындағы психологиялық поэманың негізінқалады. Бұл, әсіресе, Еңлік бейнесі арқылы өз иірімін тауып жатады.
Өз тағдырын қосар теңінің таңдауын таба алмай жүрген Еңлік қыз Кебекпен кездескенсәтте-ақ берік байлам жасап, нақты шешімге келеді. Ақылды ару өз бақыты да, қасіреті деқұдай айдап кез келтірген осы батыр жігіттің қолында екенін көкірек көзімен көріп, жүрекпернесімен сезінеді. Сондықтан да тағдыр тартқан сыйдан айрылмауға ұмтылады. Қазақсалтында жоқ әрекетке барып, жігітке өзі сөз салады. Бұл батыл әрекет Кебекті жеңіл ойға жетелегенмен, Еңлік өз шешімінің шын астарын жайып салғанда, аңқау батырдың асаусезімін ноқталап тастайды. Еңліктің алғашқыда өрескел көрінер қадамының психологиялық дәлелдеулері өте нанымды.
− Ей, батыр, сен жатырсың ұйқың қанбай,
Мен жүрген бір сорлымын бағым жанбай.
Көрінгенге көз сүзген көрсеқызар,
Әдепсіз қыз дейсің ғой әлдеқандай.
Өз әлімше сынадым мен де сені,
Сен қалай деп ойладың, айтшы мені?
Қыздан сорлы бола ма бұл жалғанда,
Кез болмаса өзінің сүйер теңі?
Еңлікті әлгіндей әрекетке итермелеген «көрсеқызарлық» емес, өзінің бостандығын,азаттығын, адами еркіндігін қорғау жолында қандай қиындыққа болса да шыдас беруге бекінген шынайы шешім, күреске бел байлаған түпкілікті тұжырым. Себебі:
Рас, құдай жазбаса бітпес жұмыс,
Сүйтсе де бізге міндет талап пен іс.
Әрекетсіз отырмақ дұрыс болса,
Неге берген аяқ-қол, тіл менен тіс?
...Талап қылмай бола ма құтылуға,
Оттан қашып, кірсем де терең суға.
Пәледен машайық та қашқан жоқ па,
Қайтіп разы болайын берген уға?
Міне, Еңлік бойындағы күресшілдік рухтың психологиялық дәлелі осында жатыр.
Еңлік − тағдырдың ағысына қарсы жүзген жан. Ол − Кебек батырдың алғашқы сәттегішолақ ойдан туған арзан ойынының құлы емес, керісінше кеудесіне нан піскен, кердеңжігіттің өмірді өзгеше түсініп, сезімнің ұлы күшін мойындатуға бет бұруына жөнсілтеуші. Яғни аңғал батырдың ақылына жолбасшы, сезіміне көшбасшы. Олар кездескентүннен екі жастың тағдыры өзгеше бір арнаға бет бұрады. Бұл поэмадағы Еңлік жасарерліктің алғашқысы еді. Бойындағы қыз балаға тән ұяңдықты еркіндігі үшін жеңдіріп,батыл қадам жасаған Еңлік енді ештеңеден жасқанбасы анық. Міне, осыдан бастап рет-ретімен Еңліктің кейіпкер ретіндегі табиғаты ашыла береді. Оқиға өрбуінің әрбір жаңаөріске бет бұруы Еңлік бейнесін толықтырып, жаңа қырларын алға тартып отырады. Екі ғашықтың елсіз тауға қашуы да осы Еңліктің бастауымен іске асады. Бұл Еңлік бойындағы қайсарлықтың екінші көрінісі еді.
Түнеугі айтқан уағда қайда,
Кел кетелік, кідірмей осындайда.
Азық-түлік, киерлік киімдерім,
Дайындап әкеп қойдым, мына сайда.
Шәкәрім сомдаған Еңлік бейнесіне тән күрескерлік қасиеттің көрініс табар үшінші біртұсы − қолға түскен сәттегі жауларынан саспай, өлімді қаймықпай, қасқайып қарсы алуы.Тағдырдың салғанына көнбей, бас азаттығы жолындағы күреске бет қойған Еңлік езбенөткізген өмірден, сүйгенімен қатар жатар өлімді артық санайды. Сондықтан да қорқу,жауына жалбарынып, жалыну секілді сезімдер Еңлік бойынан табылмайды. Ол «өлердегі тілек бар еді еді ғой, құдай үшін, берсеңдер мен сұрайын» деп, өзін өлімге қиғанқаныпезерлер үкімін жасқанбай да жасымай қабыл алады. Осы соңғы эпизод Еңлік бейнесін сомдауда Шәкәрімдей ақынның кейіпкерінің ішкі бітімін ашу арқылы тұтастұлғасын жасауға ұмтылатындығының бір көрінісі.
Кебекпен мені азғана араздастыр,
Өлген соң бірге қосып таспен бастыр.
Мына бала − Тобықты баласы ғой,
Мұны өлтірме, Кеңгірбай биге тапсыр.
Осынау үш тілекте Еңлік бейнесіне тән бүкіл болмыс көрініс тапқан.