1-мәтін Дәстүрлі қазақ коғамында Ұлыс күні жыл басы саналған. Халыктын мифологиялық түсінігі бойынша 21 наурыз түні даланы Кыдыр аралайды. Ұлыс күні казак елі үшін әрқашан касиетті, киелі саналған. Халық таза, жаңа киімдерін киген. Ауылдын ер адамдары бір-бірімен кос колдасып, кағыстырады, әйелдер құшақтасып, бір-біріне игі тілектер айтады. Бірін-бірі мерекеге арнап дайындалған наурыз көже ішуге шақырады. Оның сүр еттен әзірленуі- қыс тағамымен (етпен) коштасуды, құрамына актың қосылуы жаз тағамымен (сүт, ак) кауышуды білдіреді. Осы күні адамдар арам ойдан, арам ниеттен тазарады. Алтыбақан басында ән айтылып, күй тартылады. Дәстүрлі ұлттық ойындар (көкпар, аударыспақ, күрес, кыз куу алтыбакан, т.б.) ойналады. Таң ата көпшілік биік төбенің басына шығып, атқан танды қарсы алады. 2-мәтін Әлемдік тарихтан ерекше орын алған, 300 миллионға жуық халықты бір қазанға біріктірген Кеңестер Одағы 1926 жылы Наурыз мерекесін «ислам дінінің қалдығы» деген сылтаумен мемлекеттік деңгейде тойлауға тыйым салды. 1988 жылы Наурыз тойы 62 жылдық үзілістен соң, тұңғыш рет Алматыны М.Горький атындағы орталық саябағында 100 мыңнан астам адамның қатысуыме тойланды. Осыдан кейін Қазақстанның барлық шаруашылықтары, өндіріс мекемелер жоғары оқу орындары, мектептері, тіпті, ауруханаларға дейін айтулы мереке өздерінше үсті-үстіне атап өтіп жатты. Сол жылы Наурыз мейрамы қыркүйек айына ортасына дейін тойланды. Наурыздың арғы-бергі тарихында мұндай ұзақ, мұнд құштарлықпен өткен мереке болмаған.
1-2. 1-2-сөйлемдерді А-дан D-ға дейінгі сөйлем соңымен байланыстырып, тиісті нұсқаны қойыңыз (сөйлем соңын аяқтайтын 2 фраза артық берілген).
1) Наурыз мерекесі күні
2) Мереке дінмен байланысты деп,
А)таң ерте атады.
B) жақсы тілектер айтылады.
С) оны атап өтуді тоқтатады.
D)тек Алматыда ғана тойлайды.
3. Екі мәтінге ортақ тақырыпты анықтаңыз.
а) Қайта жаңғырған мереке
b) Танды қарсы алу мерекесі
c) Ең ұзақ тойланған мереке
d) Наурыз мерекесінің тарихы [1]
4. Екінші мәтінге қатысты ақпаратты белгілеңіз.
а) Наурыз мерекесі алты ай бойы тойланды.
b) Наурыз мерекесінде наурыз көже əзірленеді.
c) Жыл басы Наурыз мерекесі болып есептелген.
d) Мерекеде ұлттық құндылықтар насихатталады.
Бурабай
Легенда гласит, что в давние времена в этих местах жил большой белый верблюд Бура. Священное животное отличалось силой и красотой. Его родиной были леса горы Кокшетау, но каждый полдень он спускался к Серебряному озеру, чтобы попить воды. Местные жители относились к верблюду с почтением, ведь он оберегал их жизни. Бура чувствовал приближение чужаков и оповещал об этом людей громким криком. Поэтому много лет жители края жили в свободе и мире.
Однажды в этих местах появились разбойники, которые грабили и убивали людей, животных, птиц. Бура предупреждал всех об их приближении громкими криком. Это много невинных жизней, но разбойники поняли о том, кто является причиной их неудач. Они устроили ловушку для верблюда, когда он в очередной раз спустился попить воды. Предводитель разбойников выстрелил в грудь животного. Стрела вышла через один из горбов Буры. Чувствуя приближения гибели, священное животное спустилось к озеру, где и окаменел.
В честь благородного верблюда эти места стали называть Бурабай. Серебряное озеро с чистейшей водой получило название Боровое. По легенде застывший верблюд так и остался навсегда в родных местах, превратившись в гору, высота которой составляет почти 600 м. Местные жители видят в ней очертания окаменевшего животного, из горба которого торчит смертоносная стрела.