Ұлттық сөз өнері зергерлеріміздің бірі, қай шығармасы болсын оқырманды бейжай қалдырмайтын қарымды қаламгер Оралхан Бөкейдің соңғы туындысы «Атау кере» романының атының өзі бірден елең еткізеді. Өйткені «атау кере» сөзі ел ішінде адамдардың күнделікті қарым-қатынасында қолданыла бермейтін, сирек жағдайда, шанда бір ашынған ахуалда, болмаса шарасыздықтан айтылатын салмақты, зілді, ауыр ұғым. Шығармашылығында жеңіл мазмұн кездеспейтін Оралханның дәл осы күрделі тақырыпқа барып, әрі оны өзінің дәстүрлі шеберлігіне тән деңгейде ширатып, ширықтыра отырып жазғаны заңдылықтай қабылданады.
«Атау-кере» повесі бүкіл адамзаттық мәселелерді қозғайды. Повесть оқиғасының басында Еріктің реалистік сипаты басым болса, шешімінде мифтік сипаты байқалады. Қаламгер адамдар өмірін аралар дүниесіне ұқсатады. Еріктің көк басты сонаға айналып кетуі және Қатын суының арғы бетіндегі жұмбақ қыз – символ. Ерікті мифтік бейне ретінде қараудың өзі оның құбылуына байланысты. Бір түрден екінші түрге ауыса алатын – тек миф кейіпкерлері. Повесть соңында Еріктің құбылуына мән бере отырып, бұл повесті «Повесть-миф» деп атауға болады. Повестегі Шал образында романтизм сарыны байқалады. Шығармадағы Шал да, Таған да қоғамда бет алған адамның рухани әлсіреуінен шығудың шығар жолын, амалын табуға тырысады. Бірақ табиғат аясында қалудан басқа жолды көре алмайды. Сондай-ақ шығармадағы Тағанның табиғат туралы ойлары былайша беріледі: «... Табиғат жаратқан алқам-салқам болмайды, ол - әмісе әдемі, әмісе сүйкімді, әрі шыншыл, әрі ақылды, сондықтан да адамдар секілді қателеспейді. Табиғат – мәңгілік тірі, өтірік айтпауды, алдап – арбамауды табиғатан үйрену керек, өйткені ОНЫҢ (табиғаттың) жүрегі таза».
Шығармада жеңіліс пен жеңіс, түңілу мен үміт, қиянат пен қайырым, аярлық пен адамдық, марғаулық пен махаббат арасындағы тартысты күрес, өткен тарих пен бүгінгі нақтылықтың ажырамас аясындағы ұлт тағдыры мен келешегі таразыға тартылған романның кесек-кесек идеяларының түйіні кульминациялық сәтіне жетіп, ширақ та шымыр тарқатылады. Шеберлік құдыреті дегеніміздің құпиясы да осы болса керек!
ответ:Жазылым.Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған? м
2. Жерді не басқан? Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан? Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жылЖазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жЖазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан? мм
3. Жерде бұрынғыдай мем жоқ? Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдамжапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата. м
4. Күзде ағаштың жапырақтары қанЖазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
3. Жерде бұрынғыдай не жоқ?
4. Күзде ағаштың жапырақтары қандай болады?
5. Күз айларын ата.
Жазылым. Сұрақтарға жауап бер. Жауаптарды жұмыс дәптеріңе жаз
1.Өлеңде қай жыл мезгілі туралы айтылған?
2. Жерді не басқан?
От –өрісі кең түбір. Енді осы «от» түбіріне байланысты сөздерді терсек: отағасы, отау,отарба. Яғни мұннан шығатын нәрсе –«от» сөзі жылылықтың белгісі іспеттес. Оттың пайдасымен қатар зиянды жағы да жоқ емес. Қандай зияны бар, оқушылар?
Оқушылар: Өртену, күю, жану, жарақат алу.
«Отпен ойнама, күйесің» дегендей оттың зиянды жақтарына тоқталсақ:
Оттың зиянды жақтары: отты дұрыс пайдаланбаса, адам күйіп қалады. Өртенген дала. Күйген ас.
« Өрт –тілсіз жау» атты бөлімімізде өрттің шығу себептері туралы айтамыз. Бұл тарауда сіріңке, темекі, үтік, газ суреттеріне не айта аласыңдар? (сурет көрсетіледі)
Өрттің шығу себептері:1.Шылымның тұқылын сөндірмей тастаса;
2.Шырпымен ойнаса;
3.Үтікті қосып кетіп қалса;
4.Газды ашық қалдырып кетсе;
Өрт қауіпсіздігін білу- әр оқушының міндеті.