Бірінші дүниежүзілік соғыс, оның артын ала келген революциялық өзгерістер, бүкіл Кеңес елінің кеңістігін қамтыған азамат соғысы қазақ даласына да орасан зор ауыртпалықтар ала келді. 1916—1921 жылдар арасында аштықтан қырылған және оққа ұшқан қазақтардың саны 800 мыңға, ал атамекенінен көшіп кеткендердің саны 200 мың адамға жетті. Бұл сол кезеңдегі қазақ халқының шамамен бестен бір бөлігі еді. Ал 1921— 1922 жылдардағы ашаршылық қазақ қоғамын біржолата тұралатып кетті. Шаруашылық дағдарысы жұмыссыздардың санын күрт өсіріп, кедей-жатақтардың қоғамдағы үлес салмағын ұлғайтып жіберді. Жаңа ғана орнаған кеңестік билік күйзеліске ұшыраған қоғамның әл-ауқатын жөндеу және жақсарту қамына кірісудің орнына ең алдымен саяси мәселелерді шешуге басымдылық берді. Қоғамдық құрылыстың мұндай сипат алуы 1923 жылы 17—22 наурыз күндері Орынбор қаласында болып өткен Қазақ партия ұйымының III конференциясында анық байқалды. Ресей Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің өкілі Е.Ярославский мен Қазақ үкіметі төрағасының орынбасары А.Вайнштейн өздерінің баяндамалары мен сөйлеген сөздерінде ендігі уақытта ұлттық мүддеге қатысты мәселелерге басымдылық беруден бас тартып, назарды бұқара халықтың таптық санасын көтеру ісіне бұруды талап етті.
Бұл іс жүзінде Қазақ елінің өзін-өзі басқару, мемлекеттік басқару ісінде жергілікті ерекшеліктерді ескеру, мемлекеттік аппаратты қазақтандыру және басқа осы сияқты жалпыұлттық мәселелерді тым көп көтеруді тоқтату жөнінде орталықтан берілген нұсқау еді. Сонымен бірге ұлт мәселесінде «ұстамдылыққа» шакырған орталық, оның есесіне тапаралық қатынастар мәселесінде ымырашылдыққа жол бермеуге, қазақ кедейлерінің «әлі оянбаган таптық түйсігін» шайқап, оларды байларға қарсы қоюға үндеді. Бұл қазақ қоғамында үлес салмағы болар болмас (0,5%-ға да жетпейтін) байлар табына және олардың меншігіне «қызыл гвардиялық шабуылға» өтуге жасалған даярлықтың көрінісі еді.
Н. А. Некрасов одним из первых обратился к теме декабристов. В своей поэме «Русские женщины» он рассказал о героическом поступке жен декабристов, сосланных в Сибирь на каторгу. Следуя за мужьями, эти женщины оставляли удобную богатую жизнь, покидали родных и близких, несмотря на угрозы и препятствия со стороны властей. Одной из таких жен является княгиня Трубецкая, которой посвящена первая часть поэмы «Русские женщины» . В начале поэмы мы видим Трубецкую, прощающуюся со своим отцом. Расставание очень тяжелое, но свой долг княгиня видит в том, чтобы находиться рядом с мужем. Приняв твердое решение, она готова к преодолению любых трудностей: Далек мой путь, тяжел мой путь, Страшна судьба моя, Но сталью я одела грудь… В Иркутске княгиню встречает губернатор и пытается убедить ее вернуться обратно. Для этого он использует самые разные средства. Сначала губернатор пытается играть на родственных чувствах, сообщая, что ее отъезд убил отца. Но Трубецкая непреклонна: Мне вам рассказывать смешно, Как я люблю отца, Как любит он. Но долг другой, И выше и святей, Меня зовет. Не испугал ее и суровый климат Сибири, голод, окружение каторжников: Ужасна будет, знаю я, Жизнь мужа моего. Пускай же будет и моя Не радостней его! Губернатор убежден, что в таких условиях проявление слабости неизбежно, и эта слабость еще больше усилит страдания ее мужа. Но Трубецкая отвечает: … я слез не принесу В проклятую тюрьму – Я гордость, гордость в нем Я силы дам ему! Губернатор противопоставляет трудности тюремной и привлекательность светской жизни, но княгиня предана мужу и отвергает свет, потому что там нет для него места. Следующий аргумент губернатора – отречение от титула и лишение всех прав. Но муж дороже, чем титулы: Нет! Ими я не дорожу, Возьмите их скорей! Где отреченье? Подпишу! И живо – лошадей!. . И даже то, что придется идти по этапу вместе с каторжниками, не пугает Трубецкую. Единственное, чего она боится – длительность пешего пути. Сраженный непреклонностью, целеустремленностью, бесстрашием, губернатор сдается и приказывает запрягать лошадей. Таков образ княгини Трубецкой, созданный Н. А. Некрасовым в поэме «Русские женщины» . Этот образ позволяет поэту воспеть прекрасные черты русских женщин: огромную силу воли, гордость, преданность, чувство собственного достоинства.
Потому что влюбленный обожествлял свою возлюбленную, сам себе создал из нее идеал наиболее высокий, какой мог придумать. И другой финал, именно для Желткова, вряд ли возможен. Даже если бы (что для условий рассказа уже невероятно!) княгиня Вера Николаевна ответила на его любовь - он был бы еще более разбит разочарованием. Она уже не отвечала бы тому идеалу, который Желтков себе придумал, это была бы другая женщина, не та, которую он любит. Наилучший для него вариант - любить ее на расстоянии, ничем не проявляя себя. Но поскольку Желтков не смог совершенно остаться в тени и своим поступком (подарком браслета) вызвал недовольство любимой, он выбрал тот вариант, который казался ему наиболее правильным - уйти совсем, чтобы своим присутствием не бросать тень на доброе имя княгини Веры Николаевны.
Бірінші дүниежүзілік соғыс, оның артын ала келген революциялық өзгерістер, бүкіл Кеңес елінің кеңістігін қамтыған азамат соғысы қазақ даласына да орасан зор ауыртпалықтар ала келді. 1916—1921 жылдар арасында аштықтан қырылған және оққа ұшқан қазақтардың саны 800 мыңға, ал атамекенінен көшіп кеткендердің саны 200 мың адамға жетті. Бұл сол кезеңдегі қазақ халқының шамамен бестен бір бөлігі еді. Ал 1921— 1922 жылдардағы ашаршылық қазақ қоғамын біржолата тұралатып кетті. Шаруашылық дағдарысы жұмыссыздардың санын күрт өсіріп, кедей-жатақтардың қоғамдағы үлес салмағын ұлғайтып жіберді. Жаңа ғана орнаған кеңестік билік күйзеліске ұшыраған қоғамның әл-ауқатын жөндеу және жақсарту қамына кірісудің орнына ең алдымен саяси мәселелерді шешуге басымдылық берді. Қоғамдық құрылыстың мұндай сипат алуы 1923 жылы 17—22 наурыз күндері Орынбор қаласында болып өткен Қазақ партия ұйымының III конференциясында анық байқалды. Ресей Коммунистік партиясы Орталық Комитетінің өкілі Е.Ярославский мен Қазақ үкіметі төрағасының орынбасары А.Вайнштейн өздерінің баяндамалары мен сөйлеген сөздерінде ендігі уақытта ұлттық мүддеге қатысты мәселелерге басымдылық беруден бас тартып, назарды бұқара халықтың таптық санасын көтеру ісіне бұруды талап етті.
Бұл іс жүзінде Қазақ елінің өзін-өзі басқару, мемлекеттік басқару ісінде жергілікті ерекшеліктерді ескеру, мемлекеттік аппаратты қазақтандыру және басқа осы сияқты жалпыұлттық мәселелерді тым көп көтеруді тоқтату жөнінде орталықтан берілген нұсқау еді. Сонымен бірге ұлт мәселесінде «ұстамдылыққа» шакырған орталық, оның есесіне тапаралық қатынастар мәселесінде ымырашылдыққа жол бермеуге, қазақ кедейлерінің «әлі оянбаган таптық түйсігін» шайқап, оларды байларға қарсы қоюға үндеді. Бұл қазақ қоғамында үлес салмағы болар болмас (0,5%-ға да жетпейтін) байлар табына және олардың меншігіне «қызыл гвардиялық шабуылға» өтуге жасалған даярлықтың көрінісі еді.