1. Бірінші буынның құқықтары ("теріс")– бұл буржуазиялық революциялармен (ХVП-ХVШ ғғ.) жарияланған, жеке адамның мемлекет билігінен белгілі бір іс-әрекеттерде тәуелсіздігін білдіретін, оның индивидтің еркіндігі мен өзін-өзі көрсету саласына араласпау шектерін білдіретін азаматтық және саяси құқықтар (оларға адамның өмір сүруіне, бостандығына және қауіпсіздігіне, тұрғын үйге қол сұғылмаушылығына, заң алдындағы теңдік құқығына, сайлау құқығына, ой мен ар-ождан бостандығына, сөз мен баспа және т. б. құқықтар жатады.);
2. Екінші буынның құқықтары ("позитивті") – бұл әлеуметтік, экономикалық және мәдени құқықтар, олар ХХ ғасырдың ортасына қарай халықтардың өзінің әлеуметтік-экономикалық жағдайын жақсарту үшін, мәдени мәртебесін көтеру үшін, Социалистік идеялар мен елдердің ықпалымен (оларға еңбек ету және жұмысты еркін таңдау, демалыс және бос уақыт өткізу, ана мен баланы қорғау, білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қамтамасыз ету, қоғамның мәдени өміріне қатысу және т. б. құқығы жатады.);
3. Үшінші буын құқықтары (ұжымдық немесе ортақ) – бұл адамзаттың жаһандық проблемаларынан туындаған және әрбір индивидке ғана емес, тұтас ұлт пен халықтарға (мысалы, әлемге, қолайлы қоршаған ортаға, өзін-өзі билеуге, ақпаратқа, Әлеуметтік және экономикалық дамуға және т.б. құқықтар жатады) тиесілі құқықтар.
Мазмұнына байланысты:
1. Азаматтық немесе жеке (өмір сүру құқығы, қадір-қасиетін қорғау, хат жазысу құпиясы, телефонмен сөйлесулер және т. б.));
2. Саяси (билік құрылымдарына сайлау және сайлану, Мемлекеттік қызметке тең қол жеткізу, біріктіру, бейбіт жиналыстар, митингілер, демонстрациялар және т. б. құқығы.);
3. Экономикалық (жеке меншік құқығы, Кәсіпкерлік қызмет, еңбек, демалыс және т. б.));
4. Әлеуметтік (отбасын қорғау, ана мен баланы қорғау, денсаулық сақтау, әлеуметтік қамтамасыз ету, қолайлы қоршаған орта және т. б. құқығы));
5. Мәдени (білім алу, мәдени өмірге қатысу, ғылыми және мәдени прогрестің нәтижелерін пайдалану құқығы; әдеби, көркем, ғылыми, техникалық және басқа да шығармашылық түрлерінің еркіндігі және т.б.).
Адамның нақты мемлекетке тиесілігіне қарай: Ресей азаматтарының, шетел азаматтарының, екі азаматтығы бар адамдардың және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтарына.
Таралу дәрежесіне байланысты:
1. Жалпы (барлық азаматтарға тән);
2. Арнайы (әлеуметтік, қызмет жағдайына,адамның жынысына, жасына, сондай-ақ басқа да факторларға байланысты, мысалы, тұтынушылардың,қызметшілердің, кәмелетке толмағандардың, әйелдердің, зейнеткерлердің, ардагерлердің, босқындардың және басқалардың құқықтары).
Субъектілердің сипатына қарай: Жеке (өмір сүру құқығы, Еңбек және т.б.) және ұжымдық (ереуіл, митингілер және т. б. құқығы).
Задумала как-то Маша от медведя сбежать, только вот беда – дорогу не знает. Выбралась кое-как на перепутье, а там — лебедь, рак, да щука в обоз впрягаются. — Господа, дорогу до деревни моей не подскажете. — А зачем тебе? — Я от медведя убежала, домой попасть хочу. — Дорогу подсказать можем, только там тебя никто не ждет. Все дома высоченными заборами, да колючей проволокой оградили, таможен с охраной понаставили – живут себе сами по себе и на друг друга волками глядят. — Какой ужас! – сникла Маша. — Никакой не ужас, прыгай в обоз — с нами поедешь. Нам вот, заморские богатеи кучу денег отвалили, мы новую жизнь строить будет. Только место подходящее найти нужно. — Я не против, — Маша бойко перемахнула через борт телеги и взгромоздилась на мешки с богатством. — Поехали! — крикнули дружно в унисон лебедь, рак, да щука, налегли на лямки и… Дальше вы сами все знаете. Воз, благодаря трем силам, действующим на него, отказался двигаться вообще. Силы после долгих попыток сдвинуться с места начали ссориться, обвиняя друг друга в бес Маша терпеливо прождала да вечера, без особого интереса наблюдая за ссорой, потом спрыгнула с телеги. за заботу, вернусь я лучше к медведю, а то он волноваться будет. — Почему? — удивились новоиспеченные товарищи. — Я тут подумала — крыша над головой есть, Миша меня не обижает, харчей всегда полная изба — что еще человеку нужно? Что касается вас, милейшие, то огорчу — ничего у вас путного не выйдет. Слишком разные вы, неужели сами не видите? А вы приглядитесь на досуге, когда деньги разум освободят. на казахском Әлдеқандай Маша аюдан сбежать ниеттенді, ғана міне бәле - жолды білмейді. Әйтеуір баста перепутье шықты, ал анда - аққу, шаян, да шортан обозға впрягаются.- Господа, жолды дейін ауылдың мені көрсетіп отырмайсыңдар.- ал неге саған?- мен аюдан зыттым, үй кездестіру қалаймын.- жол көрсетіп отыру білеміз, ғана анда сені ешкім күтпейді. барлық үй биік шарбақ, да қадалғыш сым шарбақта-, кеден мен күзет понаставили - тұр- бетінше өздер және на дос дос қасқыр қара-.- қандай сұмдық! - Маша салбырады.- ешқандай сұмдық, - бізбен обозға деген секір- бар-. Бізге міне, заморские богатеи ақшаның үйімін отвалили, біз жаңа өмірді салу болады. Ғана жер табуға керекке лайық.- мен емес қарсы, - Маша өжет арқылы арбаның бортының перемахнула және байлықпен қаптарға деген взгромоздилась.- барды! - айқайла- жұмыла унисон аққу, шаян,, да шортан тартқыштарға деген күш салды және қарамастан.Жоғары шық- сендер өздер барлықты білесіңдер. арба, арқылы, на оған деген қолданыстағы үш күш арқылы, сірә жүру тартынды. Силы кейін ұзақ мен жылжыу амалдардың
Сәлем - сәлем - қал қалай? -рақмет бәрiсi жақсы, ал сенiде ме? - рақмет менiде ол да бәрi жақсы -менiңнiң хоббию тақырыпқа сөйлесiп алайықшы? -екiбастан бер - хобби сенi неткен? -менiңнiң хоббию велосипед және роликтерде сырғанату -демек спорт өңiн сенiңнiң хоббию ма? -осылай иә тап, менiңнiң ұраным: хобби неткен ал бұл өмiр спорт сенiде? - мен өнерге менiңнiң хоббию туралы өз қолдарымен жабылтуға жақсы көруге жатады - демек сен өнер жағады - хобби туралы сенiмен жағымды диалогке рақмет - сен рақмет сәт -болғанша
2. Екінші буынның құқықтары ("позитивті") – бұл әлеуметтік, экономикалық және мәдени құқықтар, олар ХХ ғасырдың ортасына қарай халықтардың өзінің әлеуметтік-экономикалық жағдайын жақсарту үшін, мәдени мәртебесін көтеру үшін, Социалистік идеялар мен елдердің ықпалымен (оларға еңбек ету және жұмысты еркін таңдау, демалыс және бос уақыт өткізу, ана мен баланы қорғау, білім беру, денсаулық сақтау, әлеуметтік қамтамасыз ету, қоғамның мәдени өміріне қатысу және т. б. құқығы жатады.);
3. Үшінші буын құқықтары (ұжымдық немесе ортақ) – бұл адамзаттың жаһандық проблемаларынан туындаған және әрбір индивидке ғана емес, тұтас ұлт пен халықтарға (мысалы, әлемге, қолайлы қоршаған ортаға, өзін-өзі билеуге, ақпаратқа, Әлеуметтік және экономикалық дамуға және т.б. құқықтар жатады) тиесілі құқықтар.
Мазмұнына байланысты:
1. Азаматтық немесе жеке (өмір сүру құқығы, қадір-қасиетін қорғау, хат жазысу құпиясы, телефонмен сөйлесулер және т. б.));
2. Саяси (билік құрылымдарына сайлау және сайлану, Мемлекеттік қызметке тең қол жеткізу, біріктіру, бейбіт жиналыстар, митингілер, демонстрациялар және т. б. құқығы.);
3. Экономикалық (жеке меншік құқығы, Кәсіпкерлік қызмет, еңбек, демалыс және т. б.));
4. Әлеуметтік (отбасын қорғау, ана мен баланы қорғау, денсаулық сақтау, әлеуметтік қамтамасыз ету, қолайлы қоршаған орта және т. б. құқығы));
5. Мәдени (білім алу, мәдени өмірге қатысу, ғылыми және мәдени прогрестің нәтижелерін пайдалану құқығы; әдеби, көркем, ғылыми, техникалық және басқа да шығармашылық түрлерінің еркіндігі және т.б.).
Адамның нақты мемлекетке тиесілігіне қарай: Ресей азаматтарының, шетел азаматтарының, екі азаматтығы бар адамдардың және азаматтығы жоқ адамдардың құқықтарына.
Таралу дәрежесіне байланысты:
1. Жалпы (барлық азаматтарға тән);
2. Арнайы (әлеуметтік, қызмет жағдайына,адамның жынысына, жасына, сондай-ақ басқа да факторларға байланысты, мысалы, тұтынушылардың,қызметшілердің, кәмелетке толмағандардың, әйелдердің, зейнеткерлердің, ардагерлердің, босқындардың және басқалардың құқықтары).
Субъектілердің сипатына қарай: Жеке (өмір сүру құқығы, Еңбек және т.б.) және ұжымдық (ереуіл, митингілер және т. б. құқығы).