киіз басу– дәстүрлі қазақ қоғамында ған киіз жасау өнері. оған жүн талшықтарының бір-бірімен ұйыса байланысатын қасиеті негізге алынған. қазіргі заманғы шұға басу, байпақ жасау, фетр басу процесстері де киіз басу дәстүрлі технологиясымен бірдей.
жүн – ұйысуға бейім бірден-бір талшық. ол ылғал мен температура әсерінен және механиклық әрекет нәтижесінде ширайды да, жасалып жатқан бұйымның көлемі кішірейіп, тығыздығы артады: шұға 30 – 35%, киіз бен байпақ 80%-дай шуиды. киіз басудағы ең жоғары тығыздық 0,55 г/см3 тығыздығын бұдан әрі арттырса, жүн талшықтары үзіліп, материал ыдырай бастайды.
киіз басу ісімен қазақ халқы өте ертеден таныс. ғасырлар бойы көшпелі өмірге ыңғайлы тұрмыстық бұйымдардың бірқатарын киізден жасап келгендіктен, киіз басу технологиясын әбден меңгеріп, өнер дәрежесіне көтерген. дәстүрлі қазақ қоғамында киіз басу ісі маусымдық сипатта болған. ол қойды қырқудан басталады да (күзде), қырқылған күзем жүннің барлығын өңдеп болғанға дейін созылады.
киіз басу– дәстүрлі қазақ қоғамында ған киіз жасау өнері. оған жүн талшықтарының бір-бірімен ұйыса байланысатын қасиеті негізге алынған. қазіргі заманғы шұға басу, байпақ жасау, фетр басу процесстері де киіз басу дәстүрлі технологиясымен бірдей.
жүн – ұйысуға бейім бірден-бір талшық. ол ылғал мен температура әсерінен және механиклық әрекет нәтижесінде ширайды да, жасалып жатқан бұйымның көлемі кішірейіп, тығыздығы артады: шұға 30 – 35%, киіз бен байпақ 80%-дай шуиды. киіз басудағы ең жоғары тығыздық 0,55 г/см3 тығыздығын бұдан әрі арттырса, жүн талшықтары үзіліп, материал ыдырай бастайды.
киіз басу ісімен қазақ халқы өте ертеден таныс. ғасырлар бойы көшпелі өмірге ыңғайлы тұрмыстық бұйымдардың бірқатарын киізден жасап келгендіктен, киіз басу технологиясын әбден меңгеріп, өнер дәрежесіне көтерген. дәстүрлі қазақ қоғамында киіз басу ісі маусымдық сипатта болған. ол қойды қырқудан басталады да (күзде), қырқылған күзем жүннің барлығын өңдеп болғанға дейін созылады.
суретте тұр жауабы
100пайыз дұрыс жауап