Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев:"Бүгінгі күнді түсініп-түйсіну үшін де, болашақтың дидарын көзге елестету үшін де кешегі кезеңге көз жіберуіміз керек"-деп айтқандай,еліміз бен жеріміздің өткенін,тарихын білмесек,біз болашаққа нық қадам баса алмаймыз.Ұлы дала тарихы ол – Қазақстан елі мен жерінің тарихы.Ол біздің ата-бабаларымыздың жасаған тарихы.Қазақ жер ұшса қыран қанаты талатын байтақ жер.Ал халқымыз аз да болса,қонақжай,момын.Осы жерімізде талай майдандар мен алмағайып соғыстар, текетірестер болды.Ел-жұртымыз маңдай терін ағызып,ақтық демі қалғанша атамекен үшін жауға тойтарыс берді.Рас, ұлтымыздың тарихы бір-екі ғасырлық тарихи оқиғалардан тұрмайды. Сақ, ғұн, түркі дәуірі мен моңғол шапқыншылығы тұсындағы тарихи оқиғалар қазақ жерімен тығыз байланысты. Осындай сан ғасырлық тарихи үдерістер барысындағы өткен оқиғалардың желісі мен мағынасы – бүгінгі ұрпақ үшін үлкен сабақ, тарихи тағылым.
Ұлы Дала жерін түрлі тарихи кезеңде мекен еткен тайпалар мен олардың құрған мемлекеттері қазақ тарихының ажырамас бөлшегі болып табылады.Тәухе хан "Жеті жарғысымен" заңды қадағалады,Абылай хан халқын біріктірді,жырауларымыз шындықты,елдікті жырлап халықтың жағында болды.Қайсар халқымыз тіпті Ұлы Отан соғысына да қаймықпай төтеп берді,ал 1991 жылғы желтоқсанында жастардың ел қамын жеген өр дауыстары таңдай қақтырады.Бүгінде Қазақстан – тәуелсіз,зайырлы,бейбіт,Мәңгілік ел.Еліміздің сан ғасырды артқа тастаған тарихы да,мәдениеті де,рухы да біздің қолымызда.Ендігі кезекте егемендіктен айрылмай,күш салып,гүлдене түсуіміз керек.
Кенесарының Арқа жұртымен қоштасуын бейнелейтін толғаулар, тəлімі мол тарихи аңыздар, хан Кене мен Наурызбай төренің қазасын жоқтауға арналған ғұрыптық жырлар болып келеді. Бұлардан басқа, күллі қазаққа аты мəлім ақындар шығарған туындылар да аз емес. Нысанбайдың «Кенесары-Наурызбайы», Көкбайдың «Абылай- Кенесарысы», Нұрханның «Жасауыл қырғыны», Саяділдің «Кенесарысы», Досқожа ақынның «Қоштасу жыры», М. Сералиннің «То ан», Д. Əлімбаевтың «Кенесары» дастаны сияқты т.б. жырлар Кенесары қозғалысын бейнелеуге бағышталған авторлық шығармалар тізбегін құрайды. Бұл шығармалардың басым көпшілігі көтерілістен соң туған.
Бұған қоса, Кенесары мен Наурызбай туралы жазылған тарихи ғылыми еңбектерді бір-бірімен салыстыра отырып оқыған кісі өмірде болған жайдың шындығы мен қо айырып, тарихи шындықтың көркем шындыққа қалай айналғанына көз жеткізері анық.
Объяснение: