-Сәлем Нұрлыайым.
-Сәлем.
-Ал сен Ай мен Күн туралы ертегіні білесің бе?
-Әрине!Біз оны 3 сыныпта өткен болатынбыз.
-Ал сен одан не түсіндің?
-Ол ертегіде Ай мен Күн деген әпкелі-сіңілілер болыпты.Күн сондай ақжарқын,сүйкімді,сұлу,әлемге нұрын шашады екен.Ал ай болса Күн секілді емес.Ол түнде ғана шығады.Себебі ол өзін ұсқынсыз деп санады.Сол себепті түнде оны ешкім көрмейді деп тек түнде ғана шығады екен.Мен бұл ертегіде Ай мен Күн екі түрлі болған.Ай өзін ешкімнің көимегенін қалады.Бұл өзін біреуге көрсетуге қорқан ретінде есептеледі.Мен Күн секілді ашық жарқын,барлығына нұрын шашатын адам болам.
-Керемет! Онда мен де ашықжарқын болуға тырысамын.
Объяснение:
Бұрынғы заманда Ай мен Күн деген екі ағайынды болыпты. Екеуі де елін найзаларының ұшымен, білегінің күшімен қорғап жүрген батырлар болыпты. Екі ағайынды, бір елді басқарып отырған ханның ұлдары болыпты .
Ай үйдің кенжесі болғандықтан ата-аналарының сүйікті баласы болады.
Сол себептен де екі батырдың әкесі оларға өз хандығың бөліп беретін кезде, жердің көп бөлігін кіші ұлына береді екен, Алайда Айға бұл жердің көлемі жеткіліксіз болады. Әрдайым өз қалағанын алып үйренген, Ай Күнің жерін өзіне тартып алуға шешім жасайды . Айдың жанындағы кеңешілері оның шешімін қанша өзгерткілері келгенімен, Ай өз айтқанынан қайтпайды.
Солайша, ол өз ағасы Күнге қарсы шығып, оны шайқасқа шақырады , Екі тәулік бойы
шайқасқан Ай мен Күн қатты шаршайды ,Соңында Айға күтпеген жерден Күн келіп бетін қылышпен ұрып жібереді. Сол уақыттан бастап Ай тек түн уақытында ғана шығып отыратын болды, әрі бетіндегі үлкен тыртықты тығу мақсатында жарты бетін ғана көрсететін болды. Ал Күн қалған тәулік уақытында шығады.
Талғаулы салаластың құрамындағы жай сөйлемдер бір біріне тәуелсіз, дербес әрекеттерді баяндайды да, солардың тек біреуі ғана жүзеге асатынын білдіреді. Ол екі түрлі жолмен байланысады. Жалғаулықты шылаулар арқылы және интонация арқылы.
Жалғаулықты шылаулары: немесе, не,я, яки, болмаса, я болмаса, әйтпесе, әлде
Екі жай сөйлемнің арасында немесе шылауы бір рет келсе онда сөйлесдер арасында үтір қойылмайды.
Мысалы: Мен бұл адамдардың ортасынан кетуім керек, не болмаса барша жанға тынышсыз болатын зұлымдықты қоюым керек екен ғой.
Сені не әкең келіп алып кетер, не нағашың жеткізіп салар.